Rood en blauw strijden samen ‘Voor Gent’. Of is het ‘Voor Zichzelf’?

Ann De Boeck is journalist.

Met een overtuigende meerderheid staken de leden van Vooruit en Open Vld in Gent zondagochtend de handen in de lucht. Daarmee is de kogel door de kerk: de afdelingen trekken in 2024 samen naar de kiezer onder de noemer ‘Voor Gent’. Een symbolisch moment, al was de zegening door de leden niet meer dan een formaliteit. De domeinnaam ‘voorgent.be’ werd al geregistreerd in april 2022, een jaar geleden. Ook de belangrijkste plaatsen op de lijst waren al lang verdeeld.

Voor de kiezer heeft de paarse stadlijst alvast het voordeel van de duidelijkheid. Politieke voorakkoorden zijn van alle tijden, alleen worden ze nu beklonken voor de schermen en niet in het achterafzaaltje van de plaatselijke duivenbond. De transparantie is een gevolg van de nieuwe lokale kiesregels. Wie straks als grootste partij uit de bus komt, mag als eerste een coalitie vormen en de burgemeester leveren. Meer dan ooit komt het er dus op aan om zeker de grootste partij of alliantie te vormen.

Bij een deel van de Gentenaars zal de rood-blauwe stadscoalitie fijne herinneringen oproepen aan de tijd waarin Guy Verhofstadt en Freya Van den Bossche gezellig op een bankje in het park zaten, het iconische campagnebeeld van 17 jaar geleden. Dat die laatste via de stadslijst haar comeback maakt in de politiek, draagt bij aan de verwachtingen. Paars was 24 jaar lang aan de macht in de Arteveldestad, tot de socialistische burgemeester Daniël Termont in 2012 de liberalen inruilde voor de groenen.

Toch smaakt de gezelligheid ook wrang. Want laat ons eerlijk zijn: de enige reden waarom de liberale burgemeester Mathias De Clercq (Open Vld) in bed duikt met de socialisten is om zelf aan de macht te kunnen blijven. Hij ging akkoord met ruime toegevingen aan de socialisten. Oorspronkelijk vanwege de – inmiddels ongegronde – vrees dat Conner Rousseau naar Gent zou verkassen, maar ook om de groenen een hak te zetten. Zij vormden bij de vorige verkiezingen nog een kartel met de socialisten.

In hun afkeer voor de groenen lijken de liberalen en de socialisten elkaar te hebben gevonden. Schepen Filip Watteeuw (Groen) en co. werden in hun ogen te populair, en een tikje overmoedig. Met hun strategische alliantie hebben ze sterke kaarten om de groenen af te stoppen. Samen ‘Voor Gent’ dus, maar toch ook vooral ‘Voor Zichzelf’. Dat ze daarbij het risico lopen dat ze straks nog bij N-VA – of wie weet: cd&v en Groen – moeten gaan bedelen om een meerderheid te halen, is een prijs die ze willen betalen.

Maar of de Gentse kiezer er ook bij wint? Dat is de grote vraag. Niemand kan nu nog beweren dat ‘de kiezer de kaarten schudt’, want de opties zijn al bij voorbaat beperkt. Een trend die we de komende maanden wellicht ook in andere steden zullen zien. Bovendien staat de progressieve kiezer voor een verscheurende keuze. Ofwel gaat diens stem naar een blok met liberalen en misschien wel Vlaams-nationalisten, ofwel in de vergeetput van de oppositie.

Wetende dat de lokale opkomstplicht wordt geschrapt, moet niemand straks schrikken als het enthousiasme om naar de stembus te trekken plots een pak lager uitvalt dan verwacht.