Overheid subsidieert milieubelastende vliegreizen terwijl er voldoende alternatieven zijn

Het recente rapport van het IPCC is heel duidelijk: de klimaatverandering zet zich steeds sterker door en dit is grotendeels te wijten aan de verbranding van fossiele brandstoffen. Om de doelstelling van het akkoord van Parijs te halen (de opwarming tot ruim onder 2 graden beperken) moet de uitstoot van broeikasgassen snel en sterk dalen. Enkel zo kunnen we de meest desastreuze gevolgen van klimaatverandering voorkomen.

Vliegtuigreizen dragen in belangrijke mate bij tot de wereldwijde uitstoot van CO₂. Momenteel is echter slechts een klein aandeel van de wereldbevolking verantwoordelijk voor al die vluchten. Naar schatting heeft meer dan 90 procent van de wereldbevolking nog nooit gevlogen en is een relatief klein aantal mensen verantwoordelijk voor het gros van alle vluchten. Het aanpassen van het vlieggedrag van deze kleine groep kan een groot verschil maken voor de klimaatopwarming.

Daarenboven groeit de luchtvaartsector sterk. Als er niet ingegrepen wordt, zal het aandeel van de luchtvaart in de klimaatbijdrage tegen 2050 gestegen zijn tot meer dan 20 procent en sommige prognoses spreken zelfs van 40 procent.

Er worden in Europa bescheiden initiatieven genomen om het luchtverkeer te beperken. Zo verbiedt Frankrijk korte vluchten tussen bepaalde grote steden, de Vlaamse Universiteiten betalen geen korteafstandsvluchten meer terug aan hun personeel en sommige landen heffen een (zeer bescheiden) taks op vluchten. Vorige week nog sloten twaalf Vlaamse bedrijven en universiteiten zich aan bij de ‘coalitie duurzame zakenreizen’ van de Bond Beter Leefmilieu. Hoewel zeker onvoldoende, zijn deze initiatieven toe te juichen.

Het was dan ook met verbijstering dat we vaststelden dat er vorige maand, in een ware hoerastemming, werd aangekondigd dat de regionale luchthavens extra subsidies krijgen, zowel vanuit de Vlaamse als de federale overheid.

Kers op de taart was de aankondiging dat er opnieuw directe vluchten worden ingericht tussen de luchthaven van Deurne en Londen. Dit terwijl er een snel en milieuvriendelijk alternatief is, namelijk de Eurostar. Een trip naar Londen met het vliegtuig stoot maar liefst twintig keer meer CO₂ uit dan met de trein. De inkrimping of afschaffing van de luchthaven van Deurne zou bovendien de mogelijkheid creëren om dit deel van Antwerpen en de wijde omgeving leefbaarder te maken met minder overlast, minder verharding, meer groen en meer faciliteiten. Dat de regering van een welvaartsstaat jaarlijks miljoenen euro’s pompt in een verlieslatende luchthaven (DM 18/1) stuit tegen de borst.

Er worden geen taksen geheven op kerosine, geen btw op vliegtickets en de luchthavens worden fors gesubsidieerd. Dit leidt tot zeer goedkope tickets. Met andere woorden, de overheid subsidieert fors een milieubelastende activiteit terwijl er voldoende alternatieven voorhanden zijn. In dezen is het dan ook zeer wrang dat er tegelijkertijd geen geld lijkt te zijn voor investeringen in die alternatieven.

Hoog tijd om echt te werken aan de klimaatdoelstellingen en investeringen in openbaar vervoer en fietsinfrastructuur te plaatsen boven korteafstandsvluchten.