Ons asielbeleid gebruikt de taliban als excuus om vluchtelingen te weigeren

“De taliban zijn toch niet veranderd? Zij zijn nog steeds terroristen, waarom zegt België dat ik terug moet naar een land waar zij de baas zijn?” “Mijn papa heeft me gebeld en om brood gevraagd. Hoe kan ik hem helpen?”

Het zijn slechts twee van de vragen die ik als voogd van niet-begeleide minderjarige Afghaanse vluchtelingen krijg. Een goed antwoord heb ik niet. Ik kan enkel melden dat ik geen oplossingen heb omdat het Westen heeft besloten dat Afghanistan niet meer ons probleem is. Het lijkt alsof we na de evacuatie van de laatste autochtone Belg uit Afghanistan, het land en zijn inwoners langzaamaan uitgommen. De enigen die ons nog herinneren aan de catastrofale uittocht van de westerse troepen en de gevolgen hiervan, bevinden zich in onze opvangcentra. Ook die getuigen zijn we liever kwijt dan rijk.

De situatie in Afghanistan is nochtans “bijzonder problematisch”, volgens het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. Toch kregen in maart 711 Afghanen de boodschap dat België ervan uitgaat dat zij veilig kunnen terugkeren naar hun land. Zij krijgen geen bescherming (CGVS, 2022).

Na augustus 2021

Kaboel viel midden augustus 2021 in handen van de taliban als gevolg van het vertrek van de NAVO-troepen. Heel even stond Afghanistan in het middelpunt van de belangstelling, maar sinds een paar maanden is het muisstil.

Betrouwbare informatie over Afghanistan verzamelen is momenteel onmogelijk. Geen enkel westers land erkent de taliban als de nieuwe regering, officiële contacten en westerse vertegenwoordiging in Afghanistan zijn onmogelijk. Ongeveer alle journalisten en ngo’s zijn vertrokken.

Families en vrienden van de Afghaanse gemeenschap in België getuigen van willekeur. Lokale talibanleiders beslissen per regio en naar eigen goeddunken welke regels en wetten gelden. Mogen vrouwen werken en reizen, openen of sluiten we scholen, geldt de sharia... Ook de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen oordeelde recent dat er geen landeninformatie voorhanden is waaruit blijkt dat de veiligheidssituatie in Afghanistan is gestabiliseerd (RVV).

Heel wat minderjarigen verlieten hun thuisland al jaren geleden en groeiden op in het Westen, met onze waarden en normen. Kunnen zij wel terugkeren naar een land waar de sharia de waarden, normen en de wet bepaalt? Het huidige talibanregime bestempelt mensen die het land verlaten hebben als ‘not good muslims’ en ‘not the right kind of persons’. Met een weigering van bescherming tekenen wij eigenlijk het doodvonnis van deze gevluchte jongeren en volwassen.

In niemandsland

Deze situatie is des te absurder als je weet dat de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) aangeeft dat een gedwongen of vrijwillige terugkeer naar Afghanistan momenteel niet mogelijk is.

De DVZ geeft evenwel ook geen tijdelijke verblijfsdocumenten aan Afghanen, waardoor ze niet kunnen werken en geen recht hebben op opvang. Afghaanse vluchtelingen rest geen andere keuze dan zwart te werken en in kraakpanden te gaan wonen.

Met dit beleid maakt België zich schuldig aan het mensonterend behandelen van mensen in nood en dwingt hen richting de marge van de samenleving. Blijkbaar geldt de mantra van de taliban ook hier: not the right kind of persons, niet voor Afghanistan, niet voor België.