Naïef, ons vertrouwen in de redelijkheid van de nog onbekende machthebbers van de toekomst

Michael Van Peel is comedian en columnist. Zijn column verschijnt wekelijks op zaterdag.

Het zijn veelal niet de grote artikels op de voorpagina die met een bedenkelijke frons op het voorhoofd gelezen dienen te worden, maar eerder de kleine angels in de marge. Zoals 'Automatisch noodoproepsysteem vanaf 2018 in alle nieuwe automodellen' (DM 28/4). Concreet: Europa verplicht autoconstructeurs om in elke nieuwe wagen een gps met telefoon in te bouwen, eCall genaamd, die automatisch de locatie van het voertuig doorseint bij een ongeval. Geen systeem dat je veiligheid verhoogt dus, maar één dat sneller belt wanneer je al in de vangrail hangt. Of wanneer je in je eentje een afgelegen weg van dit dunbevolkte Europa bent afgedonderd. (Maar dan ook weer niet zó afgelegen dat je geen gsm-bereik hebt. In Langemark-Poelkapelle ben je alsnog gesjareld.) Men dempt de put dus niet, maar doet het verdronken kalf een fluo hesje om.

Zeker, het is een interessante optie, zo'n systeem. Eentje dat Volvo en BMW nu al aanbieden. Maar dat kun je dan ook uitschakelen. Want wat niet met zoveel woorden wordt gezegd, is dat wij, Europese burgers, verplicht zullen worden om dit systeem te gebruiken. Dat is waar het eCall-schoentje wringt.

Volgens Europa is eCall een "dormant systeem". Het wordt pas actief bij een ongeval. Voorlopig toch. Tot de nieuwe voordelen van die black box plots 'ontdekt' worden, want 'hey, de technologie zit nu toch al in elk voertuig. Dan kunnen we het beter gebruiken ook, niet?' Dat is zo gepiept met een kleine wetswijziging en een software-upgrade.

Hoe handig zou het immers niet zijn om met dezelfde technologie de aansprakelijkheid voor een ongeval te bepalen? Of alle auto's automatisch een maximumsnelheid op te leggen (een plan van minister van Mobiliteit Jacqueline Galant, DM 16/1). En hey, dat rekeningrijden van de Vlaamse Overheid (DM 29/10)? De hardware zit er al in. We kunnen er zelfs gestolen voertuigen mee opsporen (een ballonnetje dat de Europese Commissie al opliet in haar persboodschap van 13 juni 2013). Of weet je wat, schrap het woordje 'gestolen' maar in die zin. Na de telefoontap, straks ook de wagentap. Nummerplaatherkenning, dat is zó 2014.

Vervolgens koppelen we de eCall aan de startonderbreking, zodat de politie uw wagen vanop afstand kan laten stilvallen. Gedaan met gevaarlijke achtervolgingen. Safety first! Dan hebben we enkel nog een korps van onfeilbare politieagenten nodig (dus niet dat van Ferguson, Baltimore of HAZODI). En hopen dat een paar criminele hackers geen beveiligingslek vinden dat onze hightech overheid is ontgaan. Dat zou een eerste keer zijn, toch?

U merkt, dit is potentieel een nog groter hellend vlak dan dat van Ronquières. Of u merkt het niet, want u heeft toch niets te verbergen. En beleidsmakers doen dit met de beste bedoelingen, toch? Ontroerend, dat blinde vertrouwen in de redelijkheid van de vandaag nog onbekende machthebbers van de toekomst. En een beetje naïef ook.

Privacy gaat niet over verbergen, maar over een gezond machtsevenwicht tussen burger en staat. We moeten niet waakzaam zijn opdat een slecht bedoelende overheid destructieve maatregelen zou treffen, we moeten waakzaam zijn opdat een goedbedoelende overheid het niet al te makkelijk maakt voor die van de toekomst. Wees gerust, de Stasi komt nooit meer terug. Dat is ook niet nodig. Elke hulpagent heeft straks meer macht van achter zijn laptop.

Maar tegen dan is dat niet meer dan een klein artikeltje in de marge.

undefined