StandpuntBart Eeckhout
N-VA heeft gelijk. Dit regeerakkoord maakt, op sommige domeinen, de breuk met dat van zijn voorgangers. Terecht
Bart Eeckhout is hoofdredacteur.
Meer dan een treffend detail is het niet. Ergens diep verscholen in haar regeerakkoord belooft de nieuwe federale regering dat ze erover zal waken “dat het gelijkekansencentrum Unia zijn rol van een onafhankelijke, openbare instelling die discriminatie bestrijdt ten volle kan spelen”.
Het lijkt een neutrale en vanzelfsprekende mededeling, maar het is moeilijk om het niet als een statement te lezen. Bij het aantreden van de Vlaamse regering, mét N-VA, maakte die er een punt van om de stopzetting van de samenwerking met hetzelfde Unia aan te kondigen. Nu is er dus een federale regering, zonder N-VA, die komt melden dat Unia gewoon doorgaat met te doen wat het doet.
Ook op meer fundamentele punten belooft deze regering het verschil te maken met het beleid waar N-VA en ook wel VB voor staan. Nergens is de correctie van (zeer) rechts naar centrum zo helder als in het asiel- en migratiebeleid. Het woord ‘menselijk’ valt zowaar, ook als het over het terugkeerbeleid gaat.
De nieuwe regering ademt in alles een centrumkoers, ook dus in het door polarisering toxisch geworden asiel- en migratiebeleid. Het klinkt bijna gedurfd, terwijl het eigenlijk een terugkeer naar normaal is, na jaren van electorale koortsigheid. Het is bovendien de centrumkoers die de christendemocrate Angela Merkel in Duitsland met standvastigheid en succes blijft voeren.
Sociaal-economisch kleurt het akkoord dan weer paars. Linkse bekommernissen voor hogere uitkeringen en een genereus gezondheidsbeleid worden uitgeruild voor een liberale klemtoon op een activerend werkgelegenheidsbeleid.
Dus ja, de N-VA heeft gelijk. Dit regeerakkoord maakt, op sommige domeinen, de breuk met de koers van zijn voorgangers. De partijen die deel uitmaakten van de regering-Michel liepen stuk voor stuk op een geweldige oplawaai aan de stembus. Dat je je dan voorneemt om het wat anders te gaan aanpakken, is dan niet per se een dwaas idee.
Meer dan voor haar beleid zijn de deelnemers aan de vorige regering afgestraft voor het lelijke beeld dat ze van politiek hebben opgehangen. De opeenvolging van kuiperijen en sabotages toonden een politieke klasse die enkel met zichzelf bezig scheen te zijn.
Dit blijft ook nu weer het grote risico met een kabinet vol gekneusde partijen met tegengestelde belangen en een tribune vol hijgerige volgers. Mogelijk wordt ook nu weer elke vooruitgang gecounterd door een blokkage. Dan moeten we over een jaar vaststellen dat samen met premier De Croo alweer het wantrouwen regeert.
Afgaand op het regeerakkoord lijken de coalitiepartners zich op zijn minst bewust van dat risico. Het bestuursakkoord is soms weinig precies, maar het is niet inhouds- of richtingloos. Uit de tekst borrelt alvast de wil op om elkaar punten te gunnen, nu eens rechts-, dan weer linksom.
Afwachten wat het wordt. Boeiend wordt het alleszins wel.