Moeten we de superrijken belasten? ‘Een rijkentaks zal niet werken. Wat is té rijk en wie bepaalt dat?’

Op het Wereld Economisch Forum (WEF) in Davos riep eerder deze week een groep progressieve miljonairs op om de super­rijken te belasten. Maar is het invoeren van een vermogens­belasting wel dé uitkomst om ongelijkheid tegen te gaan? Raf Reuse (24), fractieleider Groen Brugge, en Vincent Verbeecke (26), politiek secretaris Jong VLD Antwerpen, winden er geen doekjes om.

RAF REUSE

“Ik ben een groot voorstander van een eerlijke bijdrage van de grootste vermogens. De globale ongelijkheid neemt toe. Ondertussen zien we de lonen van CEO’s groeien en de winst­marges van sommige bedrijven toenemen. Ik heb het natuurlijk over mensen die een kapitaal hebben van miljoenen euro’s en meer. Dat kapitaal blijft aangroeien door aandelen of vermogens­winsten die niet of onvoldoende belast worden. Ook in België wordt dit problematisch.

“Veel rijken ontspringen de belasting­dans en leveren geen eerlijke bijdrage. Als iedereen kan bijdragen naargelang zijn eigen vermogen, kunnen we de ongelijkheid beperken. Sterker nog: we kunnen de gelden gebruiken voor zij die het minder hebben of om de klimaat­transitie te financieren. Ik denk ook vaak aan de argumenten van econoom Paul De Grauwe, die zegt dat het hebben van een super­rijke elite vanuit democratisch oogpunt niet wenselijk is. Omdat machtige mensen net door hun grote vermogen vaak een buiten­propor­tionele impact hebben op de politieke besluit­vor­ming. De idee dat ieder mens gelijke politieke rechten heeft, wordt zo dus niet gerealiseerd.

“Bovendien is er een groot maatschappelijk draagvlak voor een rijken­taks. In welke vorm die taks er moet komen? Het moet gewoon een faire bijdrage zijn, vooral op de winsten die voortvloeien uit vermogen, zoals de meerwaarde op aandelen.

“Een vermogens­belasting in de vorm van successie­rechten op erfenissen vind ik ­trouwens ook een goed idee. Dat bestaat al wel, maar de grootste erfenissen moeten meer belast ­worden. De idee daarachter is dat je als nakomeling in principe niet het volledige recht hebt op iets waar een ander persoon voor gewerkt heeft. Een hogere erfenis­belasting voor sommigen is dus logisch. Maar belangrijker: als je erfenissen niet voldoende belast, dan heeft niet iedereen gelijke kansen. En dat willen we toch net reali­seren?”

VINCENT VERBEECKE

“Er is duidelijk een probleem: er zijn mensen die miljarden bezitten, terwijl anderen in absolute armoede leven. Zeker als dat zich voordoet binnen eenzelfde land of regio wringt dat immens: dat is niet liberaal. Maar zo’n actie op het WEF in Davos lijkt me eerder een pr-stunt te zijn. Een rijken­taks zal niet werken. Vind ik dat mensen die té rijk zijn op een bepaalde manier meer belast moeten worden? Ja, maar wat is té rijk, en wie bepaalt dat? Kijk naar Elon Musk. Die man is fabelachtig rijk, maar kunnen we hem dat kwalijk nemen? Ik vind van niet. Kunnen we hem verplichten om extra bij te dragen? Ja. Hij moet eerlijk zijn belastingen betalen, maar dat zijn aandelen van Tesla veel waard zijn, daar heb ik geen probleem mee.

“Ik ben te vinden voor verhoogde en verstrengde successie­rechten voor de echt grote vermogens. Je bouwt iets op in je eigen leven, maar als je er niet meer bent, vloeien die gelden terug. Wat ik persoonlijk belangrijker vind, is ons afvragen hoe het komt dat er bepaalde mensen zo’n extreme rijkdom kunnen hebben. Hoe komt het dat bepaalde personen belastingen kunnen ontwijken, en er fiscale constructies bestaan die alleen gebruikt kunnen worden door de super­rijken? Maak de belastingen gewoon transparanter en op Europees niveau.

“Ik vraag me ook af hoe een rijken­taks in de praktijk kan slagen. Voor mij moet de maatschappelijke doelstelling zijn dat iedereen het goed heeft. Er is niets mis mee dat ik nooit een luxe­jacht zal kunnen kopen, ik vind dat totaal niet erg. Ik geloof ook niet dat een rijken­taks de ongelijkheid volledig zal wegwerken. De armoede in onze regio is ook deels te wijten aan het feit dat veel Belgen gewoon niet gaan werken. Los je die structurele problemen op met een rijken­taks? Dat is twijfelachtig.

“We moeten trouwens ook opletten dat we mensen die het economisch goed doen, niet ­afstraffen. Gelijkheid wegwerken zodat iedereen rondkomt, daar ben ik zeker voor. Maar taksen mogen economische groei niet tegen­houden.”