Lieven Boeve over de noodkreet van directies: ‘Een kapitein bestuurt het schip niet alleen’

Geachte mijnheer Landuyt, beste Boris,

Met veel aandacht las ik je brief (DM 27/4). Je noodsignaal komt niet als een verrassing. De rol van de directeur is er niet makkelijker op geworden en het toenemend aantal directiewissels (DM 22/4) is een symptoom daarvan.

Elke leidinggevende heeft nood aan ondersteuning, verdient waardering, en geniet het best voldoende vertrouwen. Als netwerkorganisatie deden we al meermaals voorstellen om de job werkbaarder te maken.

De takenlijst in je brief geeft de lezer een goed beeld van de omvang van de job. De directeur mag dan wel eindverantwoordelijke zijn, men kan niet van één persoon verwachten dat allemaal op zich te nemen. Krachtige schoolbesturen zoals de jouwe maken een groot verschil. Ook in de dagelijkse schoolwerking is goede ondersteuning nodig, zowel administratief-logistieke als beleidsondersteuning.

Gedeeld leiderschap is meer dan een modewoord: geen enkele directeur kan tegelijk pedagogisch beleid, infrastructuur, personeelsmanagement, financieel beleid en ouder- en leerlingparticipatie beheren én tegelijk het aanspreekpunt van de school naar de buitenwereld toe zijn. Een goede verdeling van de verantwoordelijkheden binnen een directieteam maakt de job haalbaar. Dat blijven we ondersteunen via onze directeursopleidingen.

Onderzoek toont aan dat het belang van schoolleiderschap voor onder meer de onderwijs-, leer-, zorg- en schoolcultuur en voor het beperken van administratieve last voor het schoolteam zeer groot is. Ook voor hen zijn randvoorwaarden nodig waarbinnen zij hun werk naar behoren kunnen doen.

Schooldirecties zijn bezeten door de cognitieve en emotionele ontwikkeling van hun leerlingen. Ze doen het dus niet voor het geld, maar ze hebben ook recht op een correcte loonspanning tegenover de werknemers en een competitief salaris tegenover leidinggevenden in andere sectoren. In de laatste cao doen we daar iets aan en we pleiten er resoluut voor om die lijn door te trekken naar het hele directieteam.

Steeds vaker grijpt de overheid in het schoolbeleid in en ontneemt ze daarbij de beleidsruimte van een school. Een strikt kader van regulering en verantwoording beperkt het verschil dat een schoolleider kan maken. Directeurs zijn heus in staat om samen met het schoolteam de prioriteiten te bepalen en eigen accenten binnen de regelgeving te leggen.

Een regelgevend kader dat vertrekt vanuit vertrouwen en ruimte laat voor eigen beleidskeuzes, doet recht aan het engagement dat een directeur opneemt.

Het veeleisende van de job, het grote engagement, de enorme betrokkenheid, de complexiteit van de context: er zijn veel redenen waarom directeurs het steeds moeilijker krijgen. Een goede schooldirecteur is een begeesterende leider die diens schoolteam meeneemt op een traject van kwaliteitsvol onderwijs. Iemand die werk maakt van een zorgzame en ondersteunende context die een duidelijk kader op school creëert én voldoende ruimte biedt voor crea­ti­viteit en dynamiek. Het belangrijkste instrument dat een directeur kan inzetten is zichzelf.

Wij willen dan ook de belangen van de directeurs verdedigen, met de leerling als einddoel.