Kinderen moeten maar gehoorzamen en oude mensen ook. Is dat dan solidariteitsdenken?

Saskia de Coster is auteur en writer in residence aan de KU Leuven.

Kinderen zijn geen kleine volwassenen. En oude mensen zijn trouwens geen grote kinderen. Dat lijkt de logica zelf, maar als je kijkt naar de corona-aanpak zou je denken dat velen dat toch anders zien. Nee, ik ga niet alle schuld bij de overheid leggen, dat is me te veel een gemakkelijkheidsoplossing om er zelf van af te zijn. Ik vind premier De Croo min of meer geloofwaardig als hij zegt: “Er worden geen groepen geviseerd.” De maatregelen zijn for the long run, ze moeten haalbaar blijven voor iedereen, dat is de bedoeling. Wat bij aanvang van de pandemie in de markt werd gezet als het team van 11 miljoen dat deze wedstrijd tegen het virus wel even zou winnen, is nu een nauwelijks bij elkaar te houden zootje van goeddeels gevaccineerden en een subgroep niet-gevaccineerden.

Bij de groep van gevaccineerden is er nog een subgroep die een heel raar en beperkt begrip van solidariteit hanteert. Ik heb het over degenen die vinden dat voor het grotere goed de levens van grosso modo de niet-werkende mensen zich vanzelfsprekend moeten aanpassen. Oude mensen en kinderen zijn volgens hen degenen voor wie we het doen, zonder hen al te veel te vragen, en degenen die zich maar te schikken hebben naar de beperkingen. We zouden al onze inspanningen leveren opdat de oude mensen kunnen leven en de jonge mensen een toekomst hebben. Die hardliners keken raar op toen na de eerste golf van schande oudere mensen hun stem lieten horen en zelf een keuze wilden. Zwijgen en meedoen, dat was solidariteit toch?

Als een van de spreekbuizen van de groep, journalist Joël De Ceulaer, op Twitter stelt: “Dit zijn tijden voor ratio, niet voor sentimentalisme dat in de Weyts-kaart speelt”, dan hoor ik toch vooral een man die krampachtig naar nul besmettingen wil gaan. Het is angst vermomd als solidariteit. Dat was bij aanvang van de pandemie zo en het wordt keer op keer bevestigd.

De case fatality rate bij kinderen na infectie is naar schatting 0,00001 procent. Wat van hen gevraagd wordt, is lastiger te becijferen. Ik bedoel niet dat de mondmaskerplicht zoals die nu bij 10-jarigen geldt des duivels is en dat kinderen en ouderen positief gediscrimineerd moeten worden. Ik zeg wel dat het superioriteitsdenken van de hardliners kwalijk is. Het heeft veel overeenkomsten met een autoritair opvoedingsmodel dat niet meer in zwang is; kinderen moeten maar gehoorzamen en oude mensen, uiteindelijk toch grote kinderen, for that matter ook. Dit kan geen oprecht solidariteitsdenken zijn.

Kinderpsychiater Peter Adriaenssens bijvoorbeeld kant zich niet tegen mondmaskers voor 10-jarigen, maar benadrukt dat we de regels voor hen met een zekere mildheid moeten toepassen. En, vooral, dat kinderen, ouders en leerkrachten best samenzitten en dat er een goeie, voor iedereen sluitende uitleg is. Ook volwassenen kunnen iets opsteken van kinderen, die nu getraind worden om met instabiliteit om te gaan, die wél weten dat de hele wereld niet perfect beheersbaar is en dat alles verandert, dag na dag. Ook het begrip solidariteit.