Johnson is nog net niet wat Franco voor Spanje was, maar veel scheelt het niet

Dissidentie mag ook. Onder die vlag vaart Hugo Camps op donderdag.

In heel Europa stapelen de symptomen van democratische verdunning zich op. De wetgevende macht is uit de frontlijn van de besluitvorming weggerukt. Ze mag nog wat fröbelen aan achterstallig onderhoud.

Een historisch dieptepunt in de drooglegging van de parlementaire democratie is de coup van Boris Johnson in Londen. Uitgerekend in de bakermat van onze staatsvorm wordt het parlement buitenspel gezet om de knalharde brexit van de premier te redden. Boris is zelfs bereid koningin Elizabeth constitutioneel te compromitteren in zijn institutionele hold-up. Om het in zijn taal te zeggen: het staatshoofd kan de pot op. En ook die slag heeft hij thuis.

Zelfs de aartsconservatieve parlementsvoorzitter John Bercow spreekt van een schande. Oud-premiers als John Major dreigen ermee Johnson voor de rechter te slepen. Een no deal-brexit is voor hen geen optie. En ook niet voor de oppositie. Maar Boris’ navel omspant het hele westelijke halfrond, het Lagerhuis is hooguit een fietsenstalling.

Uitgerekend in Engeland, waar de waaier van een constitutionele democratie door een keten van symbolen en tradities wordt vergezeld, is het hart van de democratie – het Lagerhuis – buitenspel gezet. De institutionele verminking is blijvend. Van Donald Trump kan je zo’n schofterigheid verwachten, die heeft weinig democratisch bloed in de aderen, maar van een Britse premier? Het is eerder gebleken dat Boris Johnson graag de doublure van de Amerikaanse president uithangt. Ook in grof taalgebruik.

De Britse premier is een landloper annex ongeleid projectiel. Hij denkt zoals hij eruitziet: in vodden. Eigenlijk hoort hij in een rockband uit de jaren 70. Als drummer, niet als frontman. Zijn compensatietechniek bestaat uit ingestudeerde rellerigheid. Querulant bij roeping. In het Lagerhuis wisten ze al langer dat deze conservatieve leider een schijndemocraat is. Partner van Wilfried Martens: liefhebber van volmachten. Maar het parlement monddood maken voor de belangrijkste naoorlogse hervorming is te ordinair voor woorden. Hij kan het zich helaas permitteren, want ook de linkse oppositie is een farce.

Johnson heeft de koningin gevraagd haar jaarlijkse speech voor de opening van het parlementaire jaar uit te stellen tot 14 oktober. Tot die tijd zou het parlement dan niet meer bijeenkomen. Kritische parlementariërs hebben dan nog luttele dagen om de brexit onder schot te nemen. Dat is te kort dag voor een bestorming van het front van harde brexiteers.

De schorsing van het parlement voor het fiat van een controversieel onderwerp dat de Britten tot in de haarvaten verdeelt, is democratisch vandalisme. Reken maar dat de precedentwerking groot en langdurig zal zijn. We kunnen spreken van een ontmanteling van het democratisch prerogatief. Een kabinetsleider die dat op zijn geweten wil, haalt misschien zijn slag thuis met een wetsontwerp, maar zal in het Verenigd Koninkrijk worden nagewezen als melaatse. Nu, dat was Johnson toch al een beetje, als je hem met die gestuikte rug en ongekamde haren zag lopen. Wat blijft, is dat de Britten geregeerd worden door een schreeuwlelijk.

Dat verplicht de EU tot consequenties. De Commissie kan geen enkele toegeving meer doen om deze onverlaat tegemoet te komen. Johnson is nog net niet wat Franco voor Spanje was, maar veel scheelt het niet. Met Trump en Johnson is een Angelsaksische alliantie ontstaan die de waarden van het Avondland ernstig hypothekeert.

Draai ze de rug toe, commissaris Didier Reynders.