Je zou haast denken dat ze bij de VRT niet weten welk vergif ze de kijker al dertig jaar over de zaterdagavond strooien

Frederik De Backer is columnist. Zomerzaken verschijnt tot eind augustus wekelijks op vrijdag.

Weg met F.C. De Kampioenen! Gooi dvd’s, strips en yorkshireterriërs op de brandstapel! Nagel Herman Verbruggen aan de schandpaal! Werp An Swartenbroekx in de plomp en kijk of ze drijft!

Zelfs de kritiek op Vlaanderens favoriete D-ploeg vervalt inmiddels in herhalingen. Een paar jaar geleden was immers ook al een en ander aan te merken op de aanvaardbaarheid van sommige afleveringen. Alsof – al was het maar ter verdediging van het concept humor – niet op íédere aflevering van die reeks iets valt aan te merken. Nu heeft men bij de VRT, wellicht om even te ontsnappen aan de discussie over de riante lonen van haar grootste schermbevuilers, eindelijk tijd gevonden om de droogs in de catacomben nog eens de opengesperde ogen te bevochtigen en een snertreeks op haar mores te laten controleren. Wie goed luistert hoort in de verte een ijselijk gekrijs.

Natuurlijk bulkt die reeks van de foute uitspraken! Je houdt je hart vast telkens wanneer Marijn Devalcks snor zich in beweging zet. Maar is dat niet net de bestaansreden van dat personage? Wie in het rijtje Boma-Carmen-Xavier-DDT-BTW-Fernand-Pico-Pascale zou in godsnaam als goed voorbeeld moeten dienen? Je zoon moest maar eens in een poëziealbum schrijven dat hij later Marcske wil worden; geen kussen smoort snel genoeg.

Je zou haast denken dat ze bij de openbare omroep niet weten welk vergif ze de kijker al dertig jaar over de zaterdagavond strooien. Als het maar aanslaat. Net heroïne.

En dat in die bijna driehonderd afleveringen, met evenveel gastrollen, weleens iemand voor de camera is verschenen die dat in zijn privéleven op gezette tijden voor een rechter doet, is vrijwel onvermijdelijk. Als ze niet op gevoel voor humor of acteertalent screenen, gaan ze het ook niet doen op een strafblad.

Mensenlief, dwing me niet deze reeks van kusmijngat te verdedigen.

Media-expert Hilde Van den Bulck zei in Het Laatste Nieuws over de kwestie dat de “publieke omroep, betaald door publieke middelen, een extra verantwoordelijkheid heeft om ervoor te zorgen dat de programma’s een respectvolle weerspiegeling zijn van de huidige samenleving, normen en waarden”. Terecht. Maar ga dan geen programma’s uit andere tijden herhalen – zeker niet tot het bloed uit onze ogen stroomt. Mocht ik mijn leven kunnen overdoen, wetende wat ik nu weet, zou ik ook alles anders doen. Iedere vorm van creatieve expressie, hoe rekbaar het begrip ‘creatief’ soms ook moge zijn, is onlosmakelijk verbonden met de tijd waarin deze is geuit.

Context telt.

Intentie telt.

Aan reeksen als ’Allo ’Allo!, The Cosby Show of Het geslacht De Pauw kleeft vandaag ook een naar geurtje. Zend ze dan in het geheel niet uit óf plaats een disclaimer voor iedere uitzending, zoals op rap-cd’s vroeger: parental advisory – explicit content. Bekijken op eigen risico. Maar ga niet stalinesk het verleden opschonen. Wat maakt een personage dat in aflevering 1 racistische praatjes spuiend naar tepels graait plots weer acceptabel in aflevering 2, gewoon omdat het dat daarin niet doet?

Je oom was 99 procent van de tijd wél lief, mijn kind. Vergeet die 1 procent.