Investeer in buurtpolitie. De VS zijn dat verschuldigd aan George Floyd, wij aan Jozef Chovanec

Maarten Rabaey is journalist.

De schuldigverklaring van ex-agent Derek Chauvin in het proces over de verstikkingsdood van George Floyd is een historische stap. Voor het eerst sinds een lange reeks van ongeoorloofd, dodelijk politiegeweld werd in de VS een broodnodig signaal gegeven dat dit niet langer straffeloos kan. Toch is de weg nog lang voor de verhoudingen tussen dominant witte politiekorpsen en minderheden zullen normaliseren.

Terwijl in Minneapolis de uitspraak tegen Chauvin werd voorgelezen, schoot in Columbus, Ohio, een witte agent de 16-jarige zwarte tiener Ma’Khia Bryant dood. Ze was betrokken bij een hysterische vechtpartij. De agent koos voor een laffe kogel in plaats van dialoog. Vorige week lekten beelden uit van Chicago waar een achtervolgende agent de 13-jarige Adam Toledo doodschoot. En in Minnesota schoot een witte agente recent ‘per vergissing’ de zwarte bestuurder Daunte Wright dood: ze dacht haar taser te hebben gegrepen.

Veel Amerikaanse politiekorpsen lijden aan dezelfde kwalen. Ze zijn niet divers genoeg, rekruteren agenten wier socioculturele denkbeelden diepgeworteld zitten in de raciale ongelijkheid van het land en kregen onvoldoende opleiding in conflictbeheersing.

Het lijkt alsof de politiescholen niets leerden van Rodney King, de zwarte bestuurder die in 1991 door vier agenten halfdood werd geslagen na een verkeersovertreding. Toen de vier een jaar later werden vrijgesproken, braken in Los Angeles rellen uit die meer dan zestig levens kostten. Uiteindelijk werden nog twee van de agenten vervolgd, maar de kwelgeest van racisme bleef bij korpsen rondwaren. Pas de voorbij jaren kwam er weer aandacht voor door Black Lives Matter, maar ook dat voorkwam niet de dood van Breonna Taylor, Ahmaud Arbery, Eric Garner en vele anderen.

Zijn zij in zekere zin late slachtoffers van de Jim Crow-segregatiewetten uit de 19de eeuw, die een deel Amerikanen nog niet uit de genen kreeg? Ongetwijfeld, maar ook van de recentere ‘oorlog tegen terreur’ na de massa-aanslagen van 2001. Politiekorpsen werden daarna zwaar gemilitariseerd, zowel met afgedankte oorlogswapens van het Pentagon als met oorlogsveteranen. Trainingen richtten zich op krijgskunsten om verdachten zo snel mogelijk te ‘neutraliseren’. Chauvin past in deze lichting. Hij was al reservemilitair toen hij de politie in 2001 vervoegde. De harde les: wie agenten rekruteert met een oorlog in hun hoofd, riskeert oorlog op straat.

Er is maar één oplossing om deze ontsporingen te vermijden. Investeer meer in buurtpolitie die bruggen bouwt met de burger, naar het model van de vroegere Britse Bobby, die ook een sociale functie heeft. Ook ons land zou daar goed aan doen. Liever een ‘Bobby on the beat’ die criminaliteit voorkomt door te praten dan een ‘Bobby who beats.’

De VS zijn dat verschuldigd aan George Floyd, wij aan Jozef Chovanec.