Instortende tunnels of gaten in de straten: Brussel bedient je op je wenken

In mijn nieuwste boek, een misdaadroman, gromt de politiecommissaris die het onderzoek leidt: “Brussel is een dal vol beerputten, het is alleen wachten tot de deksels eraf vliegen.”

Geschreven eind 2015. Sindsdien zijn de deksels ons om de oren gevlogen. Dood en vernieling.

Over Brussel-jihadistan werden intussen een paar boekenplanken vol geschreven. Begrijpelijk genoeg: het is het ergste wat ons, Brusselaars, kon overkomen.

Er is ook kleiner leed. Of moet ik het verval noemen? Sta me toe weer even te citeren: “De Brusselse straten waren voor de helft permanente bouwputten. Zochten ze niet naar een gaslek, dan scheelde er wel iets met de waterleiding. Was de waterleiding waterdicht, dan trokken de tramsporen krom. Lagen de tramsporen eindelijk kaarsrecht, dan leek het asfalt op Zwitserse kaas. Was het asfalt opgelapt, dan stortten de tunnels in. Enzovoort, tot het gas opnieuw begon te lekken.”

Brussel bedient je op je wenken. Na de instortende tunnels gapen nu gaten in de straten waar een paar olifanten in kunnen dansen. Tja, de waterleiding werd niet altijd even zorgzaam onderhouden. Hoe lang al? Een jaar of vijftig? Het lijkt hier de stervende DDR wel. Ook daar lekte zo ongeveer alles wat zich onder het wegdek bevond.

Toegegeven, niet alles is verdriet.

Tram en metro rijden ons voorbeeldig heen en weer. Geloof me maar, ik ben een schier dagelijkse gebruiker. Maar die zijn dan ook niet opgesplitst in negentien waterdichte isoleercellen.

Er is nog een andersoortig verval. Afgelopen week kon je in de krant lezen dat mevrouw Peraïta wil terugkeren aan het hoofd van Samusocial. Ze zou met behulp van een advocatentruc proberen een zo ruim mogelijke opzegvergoeding te vangen. 'Zou die nou echt helemaal niets snappen?', denk je dan.

Ik durf te veronderstellen dat mevrouw Peraïta (en ook meneer Mayeur trouwens) zich niet uitsluitend laten leiden door grenzeloos cynisme. Ik vermoed dat voor hen ook ideologie meespeelt. Zij zien zichzelf als het mikpunt van een grootscheepse, laaghartige aanval. Wie valt hen aan? Alles wat zij zelf niet zijn. Voor hen is dit overduidelijk rechtse, katholieke en in tweede orde Vlaamse agressie.

Het Brusselse Samusocial is, zoals zijn model, het Parijse, een vrijzinnig initiatief. Men wil bewijzen dat de katholieken niet moeten denken dat zij het monopolie hebben op de georganiseerde naastenliefde. We vergeten het misschien, maar al heel lang proberen de Franstalige socialisten een tegenmodel te ontwerpen, tegen de vijandige, kapitalistische samenleving. Wijlen André Cools bijvoorbeeld was een groot voorvechter en organisator van dat model. Aangezien dit land is wat het is, wordt het tegenmodel onvermijdelijk ook gezien als laïcistisch. En uiteraard niet Vlaams.

Dat verklaart meteen het grote zwijgen van beiden. Zij hebben een trefzeker instinct voor politieke machtsverhoudingen. Zij weten: wie geschoren wordt, moet stilzitten.

Echter, op geen enkele manier in staat zijn te begrijpen welke ravages je aanricht, in je partij, in je stad, in je politieke omgeving, waar zou dat op wijzen?

Hoe kun je jezelf zo afsluiten, niet alleen binnen de isoleercel Brussel, maar, nog dieper, binnen de isoleercel van je ideologie?