Ik besloot tot een tiendaagse actualiteit-detox en gaf me over aan eenvoudige, fysieke arbeid

Ivo Victoria is schrijver van Alles is oké. Hij woont en werkt in Amsterdam. Zijn column verschijnt tweewekelijks.

Vlak voor kerst trokken we ons terug in de oude boerderij, in onze geliefde uithoek van Bretagne. Ik besloot tot een tiendaagse actualiteit-detox; vermeed kranten, journaals of social media, en gaf me over aan eenvoudige, fysieke arbeid. Aldus lag ik op 1 januari niet met een kater in bed maar was met een spade in de weer bij la fontaine – een natuurstenen nis die mijn overgrootschoonvader in 1898 bouwde rondom een bron op het terrein. Glashelder water welt op uit de grond, vult de put, en wat te veel is stroomt via een geul naar een beekje. In oktober was ik er voor het laatst: de put was halfvol geweest, de geul leeg en droog.

Daar weerklonk een ronkende motor. Ik kan inmiddels goed nonchalant op een spade leunen, en dat komt van pas wanneer Bernard, de boer, in zijn tractor passeert en een praatje wil doen. (En dat wil hij, altijd.) Hij stopte en legde de motor stil. “La fontaine is op 3 november weer beginnen stromen”, zei hij. “Ik heb het voor je bijgehouden.”

“Tja”, zei ik. “Met die droogte.”

“Droogte?”, zei Bernard. Ik had het weer eens mis, zoals gewoonlijk. Er valt in Bretagne juist méér regen dan twintig jaar geleden. Alleen valt de helft nu in november en december, in plaats van gespreid door het jaar. Vroeger was Bretagne: dertien à vijftien graden en motregen, ongeacht het seizoen. De laatste tien jaar werden de zomers droger en warmer – reden waarom wij, klimaatopportunisten, het buitenkansje om de oude boerderij over te nemen zo gretig hadden aangegrepen. “Nog even en Bretagne is de nieuwe Côte d’Azur!”, riep ik tegen vrienden. Bernard daarentegen, zag de opbrengst van zijn land met dertig procent teruglopen.

“Dus je moet het water opslaan wanneer het valt”, zei ik, naïeve stedeling, die constructief probeerde mee te denken.

“Ik mag geen waterbassin bouwen”, zei Bernard. “Van les écolos.” Hij zuchtte nijdig. Ik vroeg niet door. Dadelijk moest ik nog bekennen dat deze klimaatopportunist groen stemde. Bernard wees op mijn spade. “Wat ben je eigenlijk aan het doen?” Ik haalde de schouders op. Hij vernauwde de ogen. “Je bent weer bezig met les ronces.” Ik knikte schuldbewust. Naast la fontaine ligt een in potentie feeëriek veldje, begrensd door een klaterend beekje, een bos en metershoge bamboestruiken. In het diepst van mijn gedachten zit ik daar bij een vuurtje te mediteren, een verlangen dat ik niet met Bernard durf te delen. Voor het zover is, evenwel, moet ik de braamstruiken overwinnen die het veldje overwoekeren. Ik ging ze al vergeefs met de bosmaaier te lijf en nu had ik besloten ze uit te graven en met wortel en al te verwijderen, meter na meter. Bernard glimlachte. “Dat is een belachelijk plan”, zei hij. “Maar goed, si ça t’occupe…” Hij startte de motor, stak zijn hand op, en reed weg. Daar stond ik, met mijn spade. Het water gutste uit la fontaine als nooit tevoren – een half jaar eerder woedden de bosbranden nauwelijks enkele kilometers verderop. De zon brak door. Het zweet brak me uit. 1 januari, 15 graden. Het probleem met die verdomde actualiteit van tegenwoordig: er valt niet meer aan te ontkomen.