Hoelang is Amerika bestand tegen het kwaadwillige tribalisme van de Republikeinse partij?

Mensen als Donald Trump zijn er altijd geweest: narcistisch, vol eigenwaan, ervan overtuigd dat de regels alleen voor het gewone volk gelden en dat het lot van het gewone volk niet telt. Maar de huidige Republikeinse partij is een totaal nieuw fenomeen – althans in de Amerikaanse geschiedenis. De nasleep van deze presidentsverkiezing moet het voor iedereen duidelijk maken dat een van onze twee grote politieke partijen een vijand is geworden van niet alleen de democratie, maar ook van de waarheid.

Er is niet alleen het feit dat een meerderheid van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden en veel Republikeinse senatoren Trumps pogingen om de uitslag ongeldig te laten verklaren steunen, ook al is er geen bewijs van fraude of onregelmatigheden op grote schaal. Kijk ook naar de manier waarop de Republikeinse kandidaten in de senaatsverkiezing in Georgia, David Perdue en Kelly Loeffler, campagne voeren.

Ze verdedigen geen politiek programma. Ze vallen hun tegenstanders niet eens op hun persoonlijke geschiedenis aan. In plaats daarvan beweren ze zonder de minste feitelijke basis dat die tegenstanders ‘marxisten’ zijn of ‘bij kindermisbruik betrokken zijn’. Met andere woorden, ze liegen erop los om de Republikeinse controle van de Senaat te behouden.

Vorige zondag had Mitt Romney felle kritiek op de pogingen van Ted Cruz en andere Republikeinen in het Congres om de verkiezing ongedaan te maken. “Zijn de ambities dan zoveel sterker dan de principes?” Maar welke principes heeft de Republikeinse partij volgens Romney de voorbije jaren verdedigd? Haar recente gedrag is niets anders dan het najagen van macht met alle mogelijke middelen.

Hoe is het zover kunnen komen? Wat is er met de Republikeinse partij gebeurd?

Het is niet met Trump begonnen. Integendeel, het verval van de partij was al vele jaren duidelijk voor wie het wou zien. Al in 2003 schreef ik dat de Republikeinen een radicale kracht geworden waren die vijandig stond tegen het Amerika dat wij kennen, en dat ze droomden van een eenpartijstaat waarin verkiezingen slechts een formaliteit zouden zijn. In 2012 waarschuwden Thomas Mann en Norman Ornstein (in hun invloedrijke boek ‘It’s Even Worse Than It Looks: How the American Constitutional System Collided with the New Politics of Extremism’, red.) dat de partij “een conventionele interpretatie van de feiten negeerde” en “de legitimiteit van haar politieke oppositie afwees”.

Als de gretigheid van veel Republikeinen om een verkiezing ongedaan te maken op grond van uit de lucht gegrepen beweringen van fraude u verrast, hebt u dus niet goed opgelet. Maar wat drijft de Republikeinse afdaling in de duisternis?

Is het een populistische revanche op de elites? Het is waar dat er ongenoegen leeft over een veranderende economie die in het voordeel van de grootstedelijke gebieden met een hoogopgeleide bevolking speelt, ten koste van het landelijke Amerika van de kleine stadjes. Trump heeft 46 procent van de stemmen gekregen, maar de kiesdistricten waar hij won, vertegenwoordigden slechts 29 procent van de economische productie van de Verenigde Staten. Daarnaast is er veel blank ongenoegen over de toenemende raciale diversiteit van het land.

Maar de twee voorbije maanden hebben geïllustreerd dat de woede van de basis in werkelijkheid door de top wordt geregisseerd. Een groot deel van de Republikeinse basis gelooft ten onrechte dat de verkiezing gestolen is omdat de partijleiders dat al heel de tijd beweren. Het nu bij de Republikeinen wijdverbreide scepticisme is door de politici zelf in het leven geroepen.

Waarom proberen deze mensen het systeem neer te halen? Ik denk niet dat het louter cynische berekening is. Volgens mij is de Republikeinse partij verwilderd: ze is afgesneden van de rest van de samenleving. De Republikeinen doen me denken aan de verloren jongens van Lord of the Flies. Ze krijgen geen nieuws uit de buitenwereld, want hun informatie komt uit partijdige bronnen die lastige feiten verzwijgen. Ze worden niet bijgestuurd door verstandige volwassenen. Daardoor zijn ze meer en meer op zichzelf gericht en gedragen ze zich steeds buitensporiger om hun trouw aan de stam te bewijzen. Hun partijdigheid heeft niets meer met politieke standpunten te maken, maar alles met het versterken van hun dominantie en het straffen van buitenstaanders.

De grote vraag is nu hoelang Amerika bestand zal zijn tegen dit kwaadwillige tribalisme. De huidige poging om de verkiezing ongedaan te maken, zal mislukken. Maar ze heeft veel langer geduurd en veel meer steun gekregen dan bijna iedereen voorspelde. En tenzij er iets gebeurt dat de greep van deze ondemocratische krachten op de Republikeinse partij breekt, zullen ze op een dag het Amerikaanse experiment kapotmaken.

© 2021 The New York Times Company