Het geeft me hoop, mensen die op een bepaald punt ‘nee’ zeggen

Julie Cafmeyer is columnist.

Ik zit aan de toog in een Antwerps café. De barvrouw zegt: “Ik check geen passen. Mensen nemen hier zelf de verantwoordelijkheid om thuis te blijven als ze ziek zijn. Ik ga geen klanten die ik al meer dan twintig jaar ontvang wegsturen. Dat is tegen mijn principe.”

Ik spreek met een actrice aan de toog. Ze zegt: “Ik heb al mijn voorstellingen afgezegd. Het is oneerlijk dat mensen zonder QR-code de zaal niet in mogen. Ik geloof niet dat we op deze manier met elkaar moeten omgaan. Uitsluiting en stigmatisering biedt geen oplossing tegen het virus.”

Het geeft me hoop, mensen die zich uitspreken, mensen die intuïtief aanvoelen dat dit beleid polariserend werkt, mensen die op een bepaald punt ‘nee’ zeggen.

Ja, ik heb me laten vaccineren. Ja, ik volg de maatregelen op. Ja, ik doe mijn best opdat het virus zich niet verspreidt. Ik probeer me zo nederig mogelijk op te stellen in deze crisis. Ik geloof niet in complotten. Politici en virologen dachten dat de vaccins beter hun werk zouden doen dan verwacht. Politici zouden deze teleurstelling kunnen uitspreken en ons motiveren om lief te zijn voor elkaar in plaats van de gevaccineerden op te zetten tegen de niet-gevaccineerden.

Ik heb gesprekken met mensen die zich niet willen laten vaccineren. Wat ik aanvoel, is dat ze niet van gedachte zullen veranderen als ze verder in een hoekje worden geduwd. Het idee van hen te pesten tot ze buigen werkt niet.

Deze mensen zijn trouwens niet altijd tegen het vaccin, wel tegen het beleid. Ze zijn bang voor een controlemaatschappij. Ze verzetten zich tegen het idee dat ze niet meer zonder smartphone en identiteitskaart op stap kunnen, tegen de tendens dat iedereen politie voor elkaar speelt, tegen regels waardoor hun kinderen elkaars gezicht niet meer zien op school, tegen een politiek beleid dat geen constructieve oplossingen biedt om met het virus te leren leven en sterven. Zij verzetten zich tegen een dwingend systeem dat amper ruimte biedt voor dialoog. Deze ideeën zijn uiteraard niet alleen van de niet-gevaccineerden, ook vele gevaccineerden verlangen naar meer poëzie, zachtheid en vertrouwen in het beleid.

Joren Vermeersch schreef vorige week in zijn column voor De Standaard dat het duidelijk is dat ongevaccineerden een groter risico lopen op ziekenhuisopname, maar dat er voldoende bewijzen zijn dat de vierde golf er ook was geweest als iedereen zich had laten vaccineren. “Politici blijven de volkswoede op een ondoordachte manier voeden.” Hij schrijft dat ze het beter zouden hebben over een falend zorgsysteem, dat biedt meer oplossingen dan het toxische narratief dat één deel van de bevolking verantwoordelijk is voor deze crisis.

Dat wij - op basis van leugens - tegen elkaar worden opgezet, vind ik verontrustend.