Het antiklimaatbeleid van de Vlaamse regering heet ‘ecorealisme’. Zoals in ‘1984’ waar Ministerie van Oorlog Ministerie van Vrede werd

Wat hebben Donald Trump en de Vlaamse regering gemeen? Ze zijn beide klimaatontkenners. Dat kan toch niet, zul je zeggen. Inderdaad, er is een verschil. De Amerikaanse president bazuint het van de Twitter-daken dat hij niet gelooft in de klimaatopwarming. De Vlaamse regering wil salonfähig blijven en komt er niet openlijk voor uit dat ze de klimaatopwarming niet ernstig neemt. Het is evenwel in de feiten dat blijkt dat die regering bestaat uit lieden die de klimaatopwarming ofwel ontkennen ofwel van ondergeschikt belang beschouwen.

De Vlaamse regering heeft een CO₂-taks uitgesloten. Zo’n taks is nochtans het meest performante instrument om de uitstoot van CO₂ te verminderen. De kilometerheffing is ook afgevoerd. In Europese onderhandelingen duwen onze Vlaamse politici systematisch op de rem. Ze doen niet mee met de ambitieuze plannen van vooral noordelijke EU-landen en sluiten zich aan bij EU-landen die nog vastzitten in verouderde industriële structuren en daarom bevreesd zijn de stap te zetten naar nieuwe milieuvriendelijke manieren om te produceren. Wie wou Vlaanderen positioneren bij de groep van noordelijke EU-landen?

Het antiklimaatbeleid van de Vlaamse regering heeft een naam gekregen: ‘ecorealisme’. Zoals in Orwells boek 1984 waar het Ministerie van Oorlog omgedoopt wordt in Ministerie van de Vrede. Het eco-realisme van de Vlaamse regering heeft als ware naam ‘ecofantasieën’. De fantasieën zijn dat technologische vooruitgang vanzelf het klimaatprobleem zal oplossen.

Er kan geen twijfel zijn dat de oplossing van het klimaatprobleem niet gevonden zal kunnen worden zonder nieuwe technologieën. Deze laatste komen echter niet vanzelf tot stand. Ze moeten gestuurd worden. Ik geef graag het voorbeeld van de luchtvaartindustrie. Vandaag stoten vliegtuigen CO₂ haast gratis uit in de vuilnisbak die de atmosfeer is. Zolang dat het geval is zullen vliegtuigconstructeurs geen incentives hebben om vliegtuigen te ontwerpen die minder CO₂ uitstoten. De uitstoot gebeurt toch gratis. Alleen als CO₂-uitstoot een kostencomponent is, zullen ze zoeken naar nieuwe technologieën die de CO₂-uitstoot aan banden leggen. En dat gebeurt alleen als de overheid een CO₂-taks oplegt. Die redenering geldt niet alleen voor de vliegtuigindustrie maar voor elke productie die CO₂ uitstoot.

Maar zo een CO₂-taks is uit de boze voor de Vlaamse regering. Achter het ‘ecorealisme’ zit niet alleen klimaatontkenning maar ook een ideologie verborgen die overheidsactie schuwt. De vrije markt zal het wel vanzelf oplossen.

Ik ben ook een voorstander van de vrije markt, maar vrijheid botst op limieten als mensen beslissingen nemen die kosten doen ontstaan die door anderen moeten gedragen worden. Dat is het geval met uitstoot van CO₂ en van schadelijke stoffen in het algemeen.

Juiste mix vinden

Het wordt tijd dat we ons ontdoen van steriele ideologische discussies. Markt en overheid zijn beide nodig om het klimaatprobleem aan te pakken. De uitdaging bestaat erin de juiste mix te vinden. Een CO₂-taks doet dat. Ze zorgt ervoor dat bedrijven rekening houden met de juiste kostprijs van wat ze produceren en hen voorts vrij laat om naar die technologieën op zoek te gaan die de uitstoot van CO₂ tot een minimum herleiden. Met een CO₂-taks vertrouwt de overheid er op dat de bedrijven die zoektocht naar betere technologieën met meer expertise tot een goed einde zullen brengen dan de overheid zelf. We krijgen een juiste mix van markt en overheid.

Ik hoor het argument dat we te klein zijn om een verschil te kunnen maken. Een non-klimaatbeleid in Vlaanderen zal voor de wereld geen verschil maken. Juist. Maar het zal wel voor Vlaanderen een verschil maken. Een klimaatbeleid die naam waardig zal aan Vlaamse bedrijven de kans geven om volop te gaan voor alternatieve productiemethoden en technologieën. Dat zijn de technologieën van de toekomst en van toekomstige welvaart.

Ook in andere domeinen heeft de Vlaamse regering meer oog voor het verleden dan voor de toekomst. Ze is bekommerd om de Vlaamse identiteit. Die moeten we onze kinderen bijbrengen door hen verhalen uit het verleden op te lepelen. De Vlaamse regering hoopt misschien dat die kinderen dan minder bekommerd zullen zijn om hun toekomst, afgeleid als ze zijn door de sprookjes van toen. Dat is, vrees ik, een verkeerde gok.