Genoeg lol gehad, genoeg schade aangericht, dus doek Twitter nu maar op

Ivo Victoria is schrijver van Alles is oké. Hij woont en werkt in Amsterdam. Zijn column verschijnt tweewekelijks.

Melancholiealert: toen ik in januari 2007 een account aanmaakte, kon je op de Twitter-homepage nog een tijdlijn bekijken van álle tweets van álle mensen die het platform gebruikten. Realtime in verbinding met de hoofden van duizenden soortgenoten, verspreid over het aardoppervlak. Observaties, grapjes, intieme gedachten uit de hele wereld – ik was onmiddellijk hooked. In die beginperiode draaide het om delen. Door een vrije uitwisseling van ideeën en creativiteit zou Twitter de wereld kleiner en mooier maken, hosanna in de hemel. Het liep anders.

In de voorbije jaren zag het bedrijf zich steeds vaker gedwongen in te grijpen. Wie tot geweld aanzet of nepnieuws verspreidt, wordt geschorst of, zoals Donald Trump, permanent verbannen. Veel helpt het niet. Vandaag is Twitter de plek waar miljoenen elkaar dagelijks de maat nemen, waar elk inhoudelijk debat bij voorbaat kansloos is, waar ego’s, haat en fake news heersen. (Met excuses aan de dappere woordgrapjesmakers en kattenfilmpjesadepten die er óók nog altijd zijn, I still love you.)

Nu Elon Musk de grootste aandeelhouder is geworden, staat ook het moderatiebeleid van Twitter onder druk. Musk is voor absolute vrijheid van meningsuiting. Inclusief haatzaaien en fake news. Hij is tenslotte zelf hét voorbeeld van iemand die zijn ego graag voedt met provocaties en manipulaties.

Waar ging het mis met Twitter? Ongeveer een miljoen Belgen heeft een account. Waarschijnlijk zijn slechts enkele honderdduizenden echt actief. Kortom. Een kleine minderheid van de bevolking zit op Twitter, een nog kleinere minderheid gebruikt haar account en een extreem kleine minderheid zorgt voor de ophef die vaak wordt verward met een afspiegeling van ‘wat er leeft onder de mensen’. Het probleem met Twitter is dat wij – media en politiek voorop – die extreem kleine minderheid veel te serieus zijn gaan nemen. Zo werd Twitter al snel gegijzeld door lui die menen dat de beperking van 280 tekens hen bevrijdt van de noodzaak tot nuancering of onderbouwing en dankbaar kiezen voor manipulatie, provocatie, en slogandenken. Dankbaar, omdat wij zo welwillend happen. Zo werden clickbait en oneliners-voor-de-likes in snel tempo de norm, zowel in de media als in het politieke debat. Zo verwerd Twitter van een platform dat kon verbinden tot eentje dat verdeelt.

Maar in plaats van te happen, in plaats van de scherpste of leukste tweet rechtstreeks over te hevelen naar onze talkshows, krantenkolommen of politieke bestel, zouden we misschien wat vaker zelf onze maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten nemen in plaats van het over te laten aan de moderators van Twitter.

Het is te laat, vrees ik. Onder invloed van Elon Musk zal de dynamiek tussen Twitter, traditionele media en politiek alleen maar verder worden aangejaagd. Kortom. Wat te doen? Ik zeg: doek het hele boeltje op. Zo snel mogelijk. Genoeg lol gehad, genoeg schade aangericht. Maar tot het zover is: volg mij op @ivovictoria want ik tweet wel nog oldskool leuk hoor, nee maar echt, geloof me, waarom sta ik anders in deze krant?