De gedachteBart Eeckhout
Geen wonder dat Bart De Wever en Conner Rousseau het redelijk goed met elkaar schijnen te kunnen vinden
Bart Eeckhout is hoofdcommentator.
Het minste wat je kunt zeggen, is dat Conner Rousseau een fenomeen in de politiek is. Critici menen dat de voorzitter van Vooruit zijn opmerkelijke opgang vooral te danken heeft aan zijn communicatie op sociale media. De verklaring voor het succes van Rousseau reduceren tot het mediaverschijnsel ‘Conner’ is evenwel onjuist. De communicatiestrategie draagt zeker bij aan het succes, maar ze past wel degelijk in een bredere en uitgekiende strategie. Zoals N-VA-voorzitter Bart De Wever via De slimste mens op de klassieke tv een breder ‘apolitiek’ publiek voor zijn zaak wist te boeien, doet Rousseau dat via Instagram of YouTube.
Er is wel meer dat de partijleiders van Vooruit en N-VA met elkaar gemeen hebben. Zoals De Wever hem voordeed, poogt ook Rousseau het ideologische aanbod van zijn partij tegelijk strategisch te verscherpen en te verbreden. De Wever voegde rechts-liberale, conservatieve kleuren toe aan de nationalistische partij, Rousseau duwt zijn partij een kant op die tegelijk klassiek links is op sociaal-economisch thema’s en ethisch conservatiever dan je van een progressieve partij zou verwachten. En in weerwil van alle kritiek: net als bij de N-VA schijnt dat ook bij Vooruit vruchten af te werpen.
Merk
Er is nog iets dat de twee partijvoorzitters delen. De neiging om als politiek ‘merk’ even groot of zelfs groter te zijn dan de partij zelf. Het gevolg daarvan is dat de macht in die partij hen, en zo goed als hen alleen, in de schoot komt gevallen. Het woord van de voorzitter is wet. Zoals het nog altijd onmogelijk is je een N-VA zonder De Wever voor te stellen, wordt het stilaan onmogelijk je een Vooruit zonder Rousseau voor te stellen. Geen wonder dat de twee heren het redelijk goed met elkaar schijnen te kunnen vinden.
Lees ook
Vooruit voert omstreden cumulverbod geruisloos af: ‘Een lucide beslissing van Conner Rousseau’
Er is ook een interessant verschil. Poogt Bart De Wever het succes van de bijhorende macht te bestendigen door, volgens klassiek model, het partijapparaat te vertakken over het hele gewest, dan doet Conner Rousseau net het omgekeerde. Provinciale structuren worden afgebroken, pas ingevoerde decumulregels ingetrokken, zuilorganisaties op afstand gehouden. Resultaat is dat de macht van de nationale leiding versterkt wordt, zonder te veel gedoe met ‘interne democratie’.
Opgevist
En zo doet Rousseau zonder veel omhaal wat menig concurrent hoopt of pretendeert te doen: van de partij een ‘beweging’ maken, naar het voorbeeld van onder meer Emmanuel Macron in Frankrijk. Een nationaal congres zal die evolutie dit weekend bekrachtigen. Ook dat zal zonder veel rimpels gebeuren.
Conner Rousseau heeft dan ook een sterk argument aan zijn zijde: succes. Zowat in zijn eentje viste hij de Vlaamse socialisten weer op van de bodem van de kiesvijver. Spreek zo iemand maar eens tegen.
Toch is er ook een groot risico. Bewegingen zonder vaste structuur of inhoud staan of vallen met het charisma van de leider. Wat vandaag een handige vorm is voor snelle besluitvorming en helder leiderschap zou morgen weleens kunnen wankelen als een kaartenhuis, als de politieke wind een keer van de andere kant komt.