Frans nucleair paradepaard struikelt

Barbara Debusschere is journalist bij De Morgen.

Kernenergie is “geen taboe meer”. Zélfs Tinne Van der Straeten en haar groene partij zeggen het, premier Alexander De Croo (Open Vld) verklaarde het zonet in naam van de Belgische regering en Greta Thunberg stelt dat steenkool verbranden in plaats van een CO₂-neutrale kerncentrale doen draaien - nogal evident - “een slecht idee is”.

En nu de hoge gasprijzen velen financieel de dieperik in duwen, is het nog veel meer een no-brainer om kerncentrales die nog in goede staat zijn, zoveel mogelijk te laten draaien.

Bijna direct ontstond in de Wetstraat wel gekissebis over de juiste interpretatie van de regeringsbeslissing om “zonder taboes te bekijken hoe we onze eigen energiecapaciteit verder kunnen verhogen, zowel nucleair als hernieuwbaar”. Maar globaal genomen lijkt het erop dat de aanslepende ideologische stellingenoorlog over energie opwekken door de kernen van zware atomen te splijten in ons land achter ons ligt.

Sommigen lijken daaruit te besluiten dat we zo in één toverslag korte metten maken met risico’s op black-outs, de opwarming van de aarde en onze afhankelijkheid van dictators met te veel fossiele reserves.

Dat is een vergissing, zo toont een blik op onze zuiderburen. Met het op de VS en China na grootste aantal kernreactoren ter wereld zag het ernaar uit dat de Fransen dankzij deze ‘trots van de natie’ beschermd waren tegen al te exuberante energieprijzen deze winter.

Maar in het Europese land met de beste nucleaire knowhow ligt de helft van de 58 kernreactoren al weken plat. Redenen: corrosie en andere technische problemen, broodnodig onderhoud en eerder gebrek aan koeling door te lage waterstanden door de hittegolven.

De Franse stroomproductie, die voor bijna driekwart uit kernenergie komt, hinkt daardoor nu zodanig achterop dat het veel meer dan normaal stroom invoert die onder andere wordt geproduceerd in Belgische gascentrales. Cijfers van gasnetbeheerder Fluxys die Het Laatste Nieuws opvroeg, tonen dat ons land daardoor het Europese besparingsdoel voor aardgas niet meer haalt. België verstookt nu dus meer gas door problemen met het Franse nucleaire paradepaard.

Ondertussen promoot de Franse economieminister Bruno Le Maire bepaald wanhopig de coltrui en hoopt president Emmanuel Macron black-outs te kunnen vermijden met oproepen om thuis niet te snel te verwarmen en niet boven de 19 graden te gaan.

Met andere woorden, verouderde kerncentrales hebben extra veel zorg nodig, deze technologie is niet immuun voor de opwarming van de aarde die meer droogte en overstromingen brengt en ook op deze energiebron, die uit de markt geprijsd raakt door minder dure, snellere en meer flexibele technologieën, kun je niet altijd permanent rekenen.

Terwijl in Brussel het taboe op kernenergie als waardevol stukje van de energiepuzzel verdampt, toont Parijs dat we ook moeten afstappen van blind geloof in wondermiddelen en simpele recepten die zogezegd voor altijd meegaan.