Er is geen journalist die een vraag op zak zou houden omwille van deze of gene subsidie. Toch is de kritiek niet ongegrond

Bart Eeckhout is hoofdcommentator.

Toen de federale regering onlangs bij de opmaak van de begroting besliste om te knippen in de subsidie voor de bedeling van kranten en magazines kon je bijna een zucht van verlichting over menig nieuwsredactie horen waaien. Eindelijk zou het gezeur over de zogenaamd subsidie-afhankelijke pers ophouden. Misschien hadden journalisten nog het liefst gezien dat de subsidie in haar geheel zou verdwijnen, want nu zou weleens de situatie kunnen ontstaan dat de staatssteun afneemt, maar de kritiek niet.

Er dient zich al meteen een nieuwe gelegenheid aan om het debat over de subsidiekwestie grondiger te voeren. Bpost, de eigenlijke ontvanger van de overheidssteun, voert een intern onderzoek naar mogelijke prijsafspraken over de gesubsidieerde concessie voor de bedeling van kranten en magazines.

Voordeel

We moeten niet flauw doen: de subsidie voor de postbedeling wordt dan wel aan Bpost uitgereikt, ze komt ook de uitgevers ten goede. De post kan met de subsidie een belangrijk contract vasthouden, wat voor extra omzet en werkgelegenheid zorgt. Maar ook de uitgevers hebben een voordeel, omdat ze zich verzekerd weten van een vrij stipte en correcte bezorging van hun producten. Dat is niet niks. In Nederland verzorgen private spelers de bedeling, wat heel wat minder comfort biedt. Kranten en magazines die niet of te laat geleverd worden wegens een tekort aan bezorgers zijn een reden voor abonnees om af te haken. Zeker in Franstalig België, waar het aantal lezers en de bevolkingsdichtheid lager ligt, kijkt men bezorgd naar dat alternatief.

Toch is de vraag terecht of dat een voldoende reden is om de subsidie in stand te houden. Collega Stefaan Michielsen meent in De Tijd dat er geen goede, economische argumenten meer zijn voor deze specifieke overheidssteun. Ik ben geneigd hem gelijk te geven. Het algemene belang is vrij beperkt, want er zijn alternatieven op de markt. Een overheid die zich op haar kerntaken dient terug te plooien heeft grotere prioriteiten dan krantenbedeling.

Een ander argument is misschien nog belangrijker. Dat gezeur. De kritiek op de subsidie is een blok aan het been geworden van nieuwsredacties. Van een instrument om de diversiteit van het medialandschap mee te ondersteunen werden de postsubsidies stilaan juist een wapen om de onafhankelijkheid van redacties te betwisten.

En de partijfinanciering?

Die kritiek klinkt vaak overspannen. Er is werkelijk geen journalist die een vraag op zak zou houden omwille van deze of gene subsidie. Toch is de kritiek ook niet ongegrond. Het is lastig om - terecht - kritisch te schrijven over de gezwollen, algemene subsidiestroom in dit land en tegelijk de subsidiëring in het voordeel van de eigen sector buiten beeld te laten.

Dus ja, laat de regering gerust met strenge blik naar de postsubsidie kijken. En als ze dan toch bezig zijn, kunnen de federale én de Vlaamse regering meteen een even strenge blik werpen op de gulle financiering van politieke partijen, op de subsidie van sportsessies in bedrijven of tal van andere hobbyprojecten die ver weg zitten van de kern van wat een overheid hoort te doen.