Elton John vond sorry misschien ‘the hardest word’, maar veel mannen hebben er minder moeite mee

Saskia de Coster is de auteur van Eeuwige roem, Wij en ik en Nachtouders. Haar column verschijnt tweewekelijks.

Sorry seems to be the hardest word. Elton John vond dat misschien, maar veel mannen hebben er minder moeite mee. Onder hen sportverslaggever Eddy Demarez. In augustus werd het nationale vrouwenbasketteam Belgian Cats gehuldigd bij terugkeer van de Olympische Spelen in Tokio. Met een collega was Demarez aan het schertsen over de geaardheid, het fysiek en de namen van de Cats.

Een niet onbelangrijk detail: Demarez dacht dat hij niet voor publiek sprak. Het onderscheid tussen privé en publiek erodeert steeds meer, vooral door technologie. Het voorval legde de verschillende discours in verschillende omstandigheden bloot. Het was niet meteen humor van de bovenste plank, op de openbare omroep, tijdens de werkuren, in een mannenbastion als Sporza waar het machtsevenwicht zoek is en men hoorbaar tegen elkaar op seksistisch was, en dat nadat de Cats net in Tokio uiterst professioneel gestreden hadden om een titel.

Er ontstond meteen publieke ophef op Twitter. Eerst was er de roep om Demarez te ontslaan, ook vanuit de Belgian Cats. Dat zou windowdressing zijn. Eén oude krokodil eruit laat de bedrijfscultuur ongemoeid.

Meteen volgde een slaapverwekkend voorspelbare verontschuldiging, netjes uitgeschreven door de VRT-persdienst. Net zo tenenkrullend als de apology, op Amerikaanse leest geschoeid, het mea culpa, een kunst op zich, bedreven door generaties politici die stommiteiten begingen, en recenter door allerlei types tijdens de vloedgolf aan #MeToo-schandalen.

Door het stof gaan, Sorry Slachtoffer, benadrukken dat je echt zo niet bent en je leven zal beteren, je vast voornemen in therapie te gaan, je vrouw en kinderen bedanken voor hun steun en berouw en dat je hen en je publiek zo hebt teleurgesteld, zo werkt het volgens de regels. Echt verantwoordelijkheid opnemen ten opzichte van je slachtoffer is niet de bedoeling. Je richt je vooral tot een publiek, doorgaans tijdens een persconferentie, voor de damage control.

De VRT gaf Demarez een sanctie en hij bleef maanden weg van het scherm. Nu is hij in gesprek gegaan met twee Belgian Cats-speelsters, in aanwezigheid van een sportpsychologe van hun team. Sporza liet weten dat de ontmoeting ‘oprecht, eerlijk en respectvol’ verlopen is. Demarez heeft zijn excuses kunnen aanbieden en ze zijn aanvaard.

Wat er exact gezegd en besproken is, weten wij niet. Er was blijkbaar sprake van echte communicatie, er was een dialoog tussen twee partijen zonder dat meteen de macht aan het publiek werd gegeven om de verontschuldiging bij te wonen en erover te kunnen oordelen. Dat had wellicht iets totaal anders opgeleverd, met minder manoeuvreerruimte dan in een privébijeenkomst. En daar ligt ook een sleutel tot succes voor echte excuses, allicht, zoals bijvoorbeeld ook politieke onderhandelingen achter gesloten deuren beter kunnen lukken. De roep om totale transparantie is vaak een roep voor meer macht aan het publiek.

Aanvaarde excuses zijn wel niet erg nieuwswaardig. Graadmeter: er is zo goed als niks over terug te vinden op Twitter.