Een radicaal voorstel: sluit de scholen tot eind januari

Minister Weyts (N-VA) leeft in een alternatieve werkelijkheid. In Nederland en Duitsland gaan de scholen dicht, maar blijkbaar heeft België een geheim wapen, gezien hij beweert dat onze scholen goed beschermd zijn. Interessant gegeven hier: er is één populatie waar, ondanks dat geheim wapen, het aantal gevallen al twee weken werkelijk stijgt: kinderen onder 9 jaar. Het is ook merkwaardig dat we over de piek gingen op het einde van de verlengde herfstvakantie, en dat die daling nu al twee weken op een hoog niveau gestagneerd is, ondanks alle maatregelen.

Dat verdere daling geremd wordt door, onder andere, besmette kinderen is bijzonder plausibel. Onze experts focussen nochtans op feestjes, winkelen, reizigers, en het instellen van perimeters. De feestjes daargelaten, zijn dat bliksemafleiders. Ik licht er het voorbeeld van de reizigers uit. Reizen afraden is goed, maar rode zones zijn zoals communicerende vaten: als in twee vaten de temperatuur dezelfde is, dan blijft die temperatuur dezelfde als ze communiceren. Zo gaat dat ook met reizen tussen rode zones, ze blijven allemaal rood. Of winkelen: met lage densiteit en mondmaskerdracht binnen winkels is er weinig risico. Of de perimeter: activiteiten buiten zijn nauwelijks een risico, getuige het uitblijven van een piek na de massale Black Lives Matter-betogingen.

Die bliksemafleiders dienen om de aandacht van de scholen af te leiden. Eén van de experts had er onlangs één zinnetje voor veil, en noemde het begin van de kerstvakantie een ‘rustpunt’. Als de scholen niet één van de motoren van de uitbraak zijn, waarom is dan de vakantieperiode een rustpunt? En waarom denken zowel beleid als experts in Nederland en Duitsland, en in elke grote Amerikaanse stad, daar anders over?

De grootste verspreiding gebeurt in huishoudens, daar is weinig discussie over. Hoe komt het virus die huishoudens binnen? Sociale activiteiten, werk en schoolkinderen, in die volgorde waarschijnlijk. We moeten al die facetten aanpakken om een nieuwe exponentiële stijging tegen te gaan. We mogen niet wachten tot we weer, voor de derde keer, verrast worden door die exponentiële curve. We denken dat er, dankzij het vaccin, licht is aan het einde van de tunnel. Zoals we nu bezig zijn, is dat vooralsnog de koplamp van een aanstormende trein.

Over sociale contacten wordt, terecht, veel gesproken. Lockdownfeestjes zijn een bijzonder slecht idee. Die leggen het huidige stagneren niet helemaal uit, omdat dat maar een kleine minderheid van de mensen betreft. Op lange termijn zijn die wel nefast. Voor wie wil weten hoe nefast, kijk naar een vergadering (dat was zelfs geen feestje) van de biotechfirma Biogen in februari in Cambridge, Massachusetts. Toen werden 99 mensen besmet. Statistici hebben uitgerekend dat die gelegenheid alleen al verantwoordelijk was voor 300.000 nieuwe gevallen in de VS tegen oktober. Met een geschatte mortaliteit van 0,7 procent zijn dat grofweg 2.000 doden. Weet dus waar u aan begint als u een feestje organiseert.

Over telewerk wordt minder gesproken. Werkgevers lopen er niet warm voor, en er wordt weinig moeite gedaan om dat te controleren. Het is nochtans een essentiële maatregel.

Over scholen wordt nauwelijks gesproken. Zelfs als de incidentie daar lager ligt dan in de algemene bevolking, onder andere omdat kinderen minder symptomen vertonen en daardoor onder de radar blijven, is dat een grote potentiële massa virus om mee te nemen naar de Vlaamse gezinnen. Er zitten namelijk 1,4 miljoen kinderen op de Vlaamse schoolbanken, en daar is het aantal gevallen nu net al aan het stijgen. Misschien is dat toch wel reden tot enige voorzichtigheid.

Daarom een radicaal voorstel. Sluit de scholen tot eind januari, maar voorzie in opvang voor kinderen van mensen met essentiële beroepen en voor kinderen met speciale noden. Vang de leerachterstand op door een week van de paasvakantie en een maand van de zomervakantie af te knabbelen. Geef desnoods ook op woensdagnamiddag les. Verplicht telewerk verder voor wie kan, bestraf de bedrijven waar dat niet gebeurt. Gepaard met het sluiten van de scholen wordt dat ook meer haalbaar. En beperk sociale contacten, daar wordt terecht op gehamerd.

Dit is een uitzonderlijke situatie. Die vereist uitzonderlijke maatregelen. Als iedereen zich laat vaccineren zijn dat ook eenmalige maatregelen. Het vaccin rechtvaardigt die maatregelen dus nog meer. Met maatregelen die de echte bronnen van de uitbraak aanpakken, zullen we duizenden levens redden, een instorting van de gezondheidszorg voorkomen, en de economie sneller weer kunnen openen, terwijl vaccinatie stelselmatig het virus indijkt. Op die manier is er echt licht aan het einde van de tunnel.