Super Tuesday
Dit wordt een lange strijd naar een voorspelbare uitkomst
Bart Kerremans is hoogleraar Amerikaanse politiek aan de KU Leuven.
De resultaten van "Super Tuesday" zijn nu grotendeels binnen en ze leveren ons een duidelijk beeld op. Ofschoon Clinton en Trump zoals verwacht als de grote winnaars uit deze dag komen, zijn er toch een aantal zaken opgedoken die minder verwacht waren. En ze zijn niet zonder betekenis. Er zijn namelijk geen duidelijke verliezers. En zowel voor Clinton als voor Trump is dat niet zonder betekenis.
Neem eerst Clinton. Haar overwinningen in de zuidelijke staten zijn zonder meer verpletterend. Dat heeft ze aan haar zeer grote aanhang bij de Afro-Amerikanen te danken. Die aanhang, of ze nu mannelijk of vrouwelijk, jong of oud is, heeft zich steevast achter haar geschaard en niet achter Sanders. Die heeft misschien wel aantrekkelijke ideeën die zeker voor deze bevolkingsgroep relevant zijn, zoals op het gebied van inkomensongelijkheid, maar voor hen is hij vooral onbekend en onbewezen. De Clintons vormen wat dit betreft bekend terrein. Werd Bill destijds niet de eerste zwarte Amerikaanse president genoemd?
Buiten die zuidelijke staten is het toch wel een heel ander verhaal. Daar scoort Sanders vrij sterk bij een vrij brede groep van Democratische kiezers: bij jongeren, man en vrouw, bij laaggeschoolden en iets minder laag geschoolden, bij kiezers van alle inkomenscategorieën met uitzondering van de hoogste en bij kiezers die niet alleen wakker liggen van ongelijke inkomens maar ook van jobs en economische groei.
Dat Bernie naast zijn thuisstaat Vermont ook elders overwinningen kon boeken, was niet meteen verwacht. Zo gingen ook Oklahoma, Colorado en Minnesota naar hem. Toch blijft hij met een zwak punt kampen: zijn ongemeen lage score bij de Afro-Amerikanen en (in mindere mate) bij de latino's. Steun van die groepen heb je nodig om dezer dagen een Democratische nominatie te kunnen halen.
Ofschoon zijn overwinningen hem ertoe zullen aanzetten in de race te blijven, zal dit zwakke punt hem uiteindelijk fataal worden. Ondertussen zal de druk op Clinton wel groot blijven om ter linkerzijde verder kleur te bekennen en daarmee de risico's naar 8 november toe te vergroten. Trump zal er niet ongelukkig om zijn.
Die laatste heeft eigenlijk drie redenen om gelukkig te zijn. Ten eerste is er het resultaat van Sanders en het effect dat daarvan hierboven werd weergegeven. Ten tweede is er natuurlijk zijn eigen resultaat. De verwachtingen die in hem werden gesteld heeft hij kunnen waar maken en daarmee ook het aura van de onvermijdelijke kandidaat van de Republikeinen op 8 november, hoe ongelukkig de partijleiding daar ook over mag zijn.
Ten derde is er het feit dat zowel Rubio als Cruz aan een zware nederlaag zijn ontsnapt. Beide wisten (al dan nipt) voldoende successen te boeken om voor zichzelf een reden te vinden om toch in de race te blijven. Cruz won in Texas en Oklahoma terwijl Rubio de caucus in Minnesota wist binnen te halen. Bovendien haalden ze beide voldoende sterke tweede plaatsen om er nog in te blijven geloven.
Dat ze er beiden in blijven geloven is natuurlijk koren op de Trumpse molen. Als er al sprake is van een plafond voor Donald - en tot op zekere hoogte geven de resultaten van Super Tuesday aan dat dit ongeveer op 40 procent moet liggen - dan volstaat dit om de Republikeinse nominatie te halen, precies omdat zowel Rubio als Cruz in de race zullen blijven en elkaar stemmen afsnoepen. Of om het alom bekende spreekwoord in licht gewijzigde vorm te gebruiken: twee honden vechten om een been, ook al loopt de derde er al blaffend en brullend mee heen.