Dit is voor Trump de gedroomde start van een kiescampagne

Maarten Rabaey is buitenlandjournalist bij De Morgen. Vandaag heeft hij het over de vervolging van voormalig president Donald Trump.

Het is de ironie van de geschiedenis dat de Republikeinse oud-president Donald Trump die tijdens de verkiezingscampagne van 2016 zijn aanhangers “sluit haar op!” liet scanderen, over zijn toenmalige Democratische tegenkandidate Hillary Clinton, volgende week mogelijk zelf zal worden gearresteerd in een zaak die draait om zwijggeld aan een pornoactrice.

Het is ook cynisch omdat Trump er zelfs van lijkt te genieten, zo bleek vorige week al toen hij applaus najoeg van zijn aanhang door bijna extatisch aan te kondigen “te zullen worden gearresteerd”!

Deze rechtszaak is voor hem dan ook de gedroomde start van een kiescampagne waarin hij zichzelf graag portretteert als slachtoffer van een ‘linkse elite’. Zijn aanhangers zullen er graag het bewijs in zien dat ‘de overheid’ erop uit is om hun stem te smoren. Zijn politieke tegenstanders hopen intussen dat deze rechtszaken, en andere die hem boven het hoofd hangen wegens opruiing, zijn kansen op een nieuwe verkiezing in 2024 fnuikt.

De paradox van zijn strafvervolging is dat de Amerikaanse rechtsstaat en democratie elkaar nu op de proef gaan stellen.

Vanuit het perspectief van de rechtsstaat kan je niet anders dan hopen dat de lopende onderzoeken naar machtsmisbruik tegen Trump snel tot een eerlijk en publiek proces leiden. Iedereen moet gelijk zijn voor de wet, zeker in de VS waar arme sloebers al voor diefstal van een appel celstraf krijgen.

Vanuit democratisch oogpunt en het geloof in de vrijheid van meningsuiting, vrije vergadering en vrije verkiezingen tussen gelijkwaardige kandidaten moet je tegelijk hopen dat hij in de periode van de voorverkiezingen en verkiezingen van 2024 niet in de cel zit, want dat zou de campagne onterecht enkel en alleen rond zijn juridische positie doen draaien - precies waar hij nu al op aanstuurt. De Amerikaanse justitie moet uiteraard onafhankelijk oordelen over vrijheidsberoving of niet, maar politiek bekeken is een Donald Trump in handboeien, of achter tralies, een cadeau dat je vooral hem het liefst niet gunt.

Trump achter tralies kan ook onbedoelde gevolgen hebben. De geschiedenis leert dat radicale politici in de cel sneller extremist worden dan daarbuiten. Adolf Hitler schreef zijn Mein Kampf in de cel, in Vlaanderen radicaliseerde August Borms in de jaren twintig van vorige eeuw nog meer in de gevangenis.

De beste garantie voor een eerlijk proces én een eerlijke verkiezing in 2024 is dan ook om Trump terecht te laten staan als burger, niet als politicus. Deze keuze ligt volledig in de handen van zijn Republikeinse partij, die nu als een bende angsthazen voor hem door het stof kruipt als hij nog maar even zijn stem verheft.

Hoe ze zijn extreme achterban koesteren is nochtans gevaarlijk, zowel op het vlak van veiligheid - velen onder hen dragen wapens - als op politiek vlak, want ze jagen de gematigde kiezers weg zonder wie je het Witte Huis niet kan winnen.

Als de Republikeinen niet inzien dat Trump niet langer de garantie biedt op een toekomst voor hun partij, die hij personaliseerde voor eigen gewin, staan ze straks zelf mee in de beklaagdenbank.