Diogenes in zijn ton, Luo Huazhong in zijn bed, ik hier in de heuvels

Luo Huazhong, een voormalige fabrieksarbeider in China, trok in april van dit jaar de gordijnen dicht en kroop in bed. Vervolgens postte hij een foto van zichzelf op de Chinese website Baidu, met een boodschap erbij: “Liggen is een recht.”

“Liggen is mijn filosofische beweging”, schreef Luo, met een verwijzing naar Diogenes de cynicus, een Griekse filosoof die volgens de overlevering in een ton woonde, als kritiek op de uitspattingen van de Atheense aristocraten. Luo’s manifest en zijn verklaring dat hij het recht heeft om ‘een trage levensstijl te kiezen’ – lezen, sporten en af en toe wat klussen om aan de kost te komen – gingen op de Chinese sociale media snel viraal. Veel mensen bleken zijn geloof te delen dat werken ondraaglijk is geworden en rusten een vorm van verzet is.

De Amerikaanse media verklaren de trend van het ‘liggen’ als een natuurlijk gevolg van de hypercompetitieve cultuur van de Chinese middenklasse en het werkritme dat Jack Ma, de stichter van Alibaba aanprijst: de ‘996 week’, van 9 uur ’s ochtends tot 9 uur ’s avond, zes dagen per week.

Niet alleen Chinese millennials zijn aan het ontdekken dat werk een valse afgod is. Ik weet dat ook en hier lig ik, op de veranda van het huis van mijn ouders in West Virginia. Begin dit jaar heb ik ontslag genomen als producer bij een nieuwszender in Boston. Ik zoek voorlopig geen werk. En ik ben lang de enige niet – een recente tweet, ‘ik wil geen carrière’, kreeg meer dan 400.000 likes. De tweeter, @hollabekgrl, verklaarde: ‘Ik wil op de veranda zitten.’

Hier in de heuvels, in de herontdekte stilte, dieper door de eenzaamheid van de pandemie, kijk ik naar de staat van onze planeet in het jaar 2021. Terwijl ze lijkt te branden, maken onze oligarchen ruimtereizen. Ik lig hier op mijn mat en zie een systeem dat mij onverschillig laat, zelfs als het weer ‘normaal’ zou worden. Een systeem dat uiteen begint te vallen.

De ligbeweging is slechts één uiting van een systeem dat niet meer werkt. Een andere is het huidige tekort aan werknemers in de Verenigde Staten. In juni waren er meer dan 10 miljoen vacatures in de VS, een record sinds de overheid twee decennia geleden gegevens begon bij te houden. Conservatieven wijten dat aan de hogere werkloosheidskeringen in de pandemie, progressieven zeggen dat de mensen wel willen werken, maar niet voor het schamele loon dat ze voor de pandemie verdienden.

Misschien is het allebei waar. Maar als het alleen aan lage lonen lag, zou je een verschil verwachten tussen de werknemers onderaan en bovenaan de sociaal-economische ladder. De laagverdieners zouden onwillig moeten zijn om te werken maar de hoogverdieners niet. In plaats daarvan hoor je overal ongenoegen, zelfs in het heiligste der heiligen van Goldman Sachs, waar een beginnende investeringsbankier 150.000 dollar verdient. Volgens een uitgelekte interne peiling klagen de jonge analisten over ‘onmenselijke’ arbeidsvoorwaarden, weken van gemiddeld 98 uur, geen tijd om de douchen of genoeg te slapen.

In de Verenigde Staten zijn zwarte activisten, schrijvers en denkers bij de helderste stemmen die deze spirituele malaise vertolken en oplossingen aandragen, misschien omdat zij meer dan andere Amerikanen onder het kapitalisme lijden. Tricia Hersey, een performanceartieste, is een van hen. Zij zegt dat ze de macht van het dutten aan de universiteit heeft ontdekt en dat die ervaring haar ertoe heeft aangezet om het evangelie van de slaap uit te dragen naar andere Afrikaans-Amerikanen. Hun voorouders, slaven en vervolgd, konden nooit rusten. Volgens haar is rusten niet alleen een vorm van verzet maar ook een herstel van dat oude onrecht.

Terug naar Diogenes. Een cynicus was in die tijd iemand die geld, macht en roem versmaadde. Vandaar Diogenes in zijn ton. Luo Huazhong in zijn bed. Ik hier in de heuvels.

Liggen is natuurlijk een enorm privilege. Maar merk op dat Luo toegeeft dat je in je onderhoud moet voorzien en dat @hollabekgrl niet zegt dat ze nooit wil werken of een vak leren, alleen dat ze geen ‘carrière’ wil – een woord dat beelden van powerpoints en grijze pakken oproept. Een baan houdt je in leven, een carrière is een altaar waarop alles wordt geofferd.

Wat wil ik met mijn leven doen? Mijn antwoord is voorlopig eenvoudig: hier op de veranda zitten.

Er zijn slechtere dingen. Want de veranda is een plek om met de buren te babbelen, naar de vogels in de tuin te kijken, de wind te horen in de bomen. Een altaar voor cynici, een altaar voor de toekomst.

© 2021 The New York Times Company