De gedachteBart Eeckhout
De verkrachtingszaak aan de KU Leuven herinnert er ons aan hoe noodzakelijk de vaak beschimpte #MeToo-beweging is
Bart Eeckhout is hoofdcommentator van De Morgen.
De veroordeling van een professor aan de KU Leuven voor de verkrachting van een van zijn studentes blijft de gemoederen beroeren. Het vonnis leert dat de man niet bepaald aan zijn proefstuk toe is. Al in 2010 werden op het departement waar de professor werkte een reeks klachten geregistreerd van studentes over grensoverschrijdend gedrag en seksuele intimidatie. De professor kwam er vanaf met een goed gesprek en de belofte van beterschap.
De opeenstapeling van feiten is schokkend. Jarenlang kon de betrokkene jonge vrouwen lastigvallen en zich een reputatie bijeenscharrelen, zonder dat dat tot meer leidde dan wat gefluister en gezucht onder collega’s. Hier is nagelaten mensen in een kwetsbare, ondergeschikte positie te beschermen.
Het beeld wordt nu opgehangen van de ene rotte appel die nu uiteindelijk verwijderd is. Dat beeld klopt niet. Als iemand ongestoord carrière kan maken terwijl hij voortdurend grenzen mocht overschrijden, dan kan het gebeuren dat zo iemand gaat denken dat hij met verkrachting ook wel zal wegkomen. Dan staat niet alleen de dader voor een gewetensonderzoek, maar ook zijn hele omgeving. Dit gaat ook over de collega’s als bystanders, mensen die het nu ‘altijd’ geweten blijken te hebben, maar nooit zelf iets ondernomen hebben om de werkomgeving veiliger te maken.
Slingers
Het is verleidelijk om, met de ogen van vandaag, de professor en zijn universiteit te isoleren in deze kritiek. Maar ook dat klopt niet. Te makkelijk wordt vergeten dat de tijd nog niet zo heel erg lang achter ons ligt waarin grensoverschrijdend gedrag tegenover vrouwen op heel wat werkvloeren gewoonweg getolereerd werd. In dezelfde periode waarin de nu geviseerde professor in Leuven ongestoord op rooftocht kon gaan, kwam een andere professor aan een andere universiteit in opspraak omdat hij verkrachting banaliseerde. Zijn rector berispte achteraf de media omdat die een ‘hetze’ had gecreëerd.
Lees ook:
‘Opgedrongen werkvergaderingen op kot’: studenten stapten in 2010 al naar ombudsman vanwege veroordeelde KU Leuven-professor
Ook dat is maar één voorbeeld uit velen. Om even voor eigen deur te vegen: ook de sector waarin ik zelf al bijna een kwarteeuw werk heeft de wereldwijde #MeToo-beweging nodig gehad om in het reine te komen met de talrijke verhalen van intimidatie, ongepast gedrag en erger. Verhalen die ook velen kenden, en waartegen destijds ook weinig reactie kwam... Hetzelfde geldt voor veel sectoren, bedrijven en verenigingen.
De bede om aandacht voor seksueel wangedrag, die #MeToo was en is, is nog maar vijf jaar oud. Zoals dat nu eenmaal gaat met slingers, keerde ook deze de voorbije tijd alweer terug. Nogal wat mannen – en ook wel enkele vrouwen – mopperden dat ze niks meer mochten zeggen, alsof dat ooit het punt is geweest. Daarmee banaliseerden ze het zeer reële leed dat tal van vrouwen hebben moeten ondergaan om zich staande te houden op hun werkplek.
De verkrachtingszaak aan de KU Leuven, met zijn pijnlijke voor- en nageschiedenis, herinnert er ons nogmaals aan hoe noodzakelijk de vaak beschimpte en geridiculiseerde #MeToo-beweging is. En dat wie de slinger terugduwt ook de ogen weer sluit voor een onveilige omgeving voor talloze vrouwen en dochters.
