ColumnDe megastad
De prijzen die ik in Caïro betaal, zijn voor mijn Egyptische vrienden een ver-van-hun-bedshow
Metropolen bieden een groeiend deel van de wereldbevolking onderdak. Hoe houden de mensen het daar leefbaar? Correspondenten doen wekelijks verslag vanuit hun eigen megastad. Deze week: Joost Scheffers in Caïro.
‘Wat, betaal je zóveel voor je sportlessen?”, vraagt een goede vriend vol verbazing. “Je betaalt echt te veel!” Meteen realiseer ik me dat ik niet zit op te letten en het echte bedrag omlaag had moeten liegen. Dat moet ik vaker doen in Egypte, waar ik vrienden heb uit allerlei sociale klassen. Een fijne vriendengroep, en handig om het land te begrijpen, waar ze ieder in hun eigen wereld leven.
We zitten op felgekleurde plastic stoelen in een theehuis in het centrum van Caïro, waar een kop thee 8 pond (0,30 euro) kost. Om mijn hardlopen te verbeteren ben ik begonnen aan specifieke krachttraining, waarop een vriend vraagt hoeveel ik daarvoor betaal. Het is gezellig, en ik ben niet scherp als ik zonder nadenken het bedrag noem. De verbazing op zijn gezicht spreekt boekdelen. “Wij gaan hier naar een sportschool in de buurt en betalen ongeveer de helft.” Dat kan best, zulke verschillen in Caïro zijn niet uitzonderlijk. En de prijzen die ik betaal, zijn voor mijn vrienden een ver-van-hun-bedshow.
Natuurlijk is het een wereldwijd fenomeen: wie meer heeft, kan meer uitgeven en komt op luxueuzere plekken terecht. De sportschool van mijn vrienden zal niet zo netjes zijn als die van mij in de gegoede wijk van Caïro waar ik woon, en hetzelfde geldt voor de kwaliteit van het materiaal en de trainers. In mijn wijk heb ik onder meer door mijn hardloopgroep nieuwe sociale contacten opgedaan. Als ik met hen afspreek, drinken we in westers ogende Starbucksachtige cafés koffie voor 50 à 60 pond, zo’n 2 euro. Voor mijn vrienden uit downtown, en voor het overgrote deel van de bevolking, onbetaalbaar.
Onprettige matrassen
Als witte buitenlander hoor ik hier niet bij een bepaalde klasse en kan ik met iedereen optrekken, wat ik nuttig vind voor mijn werk en leven hier. Ik spreek af met vrienden uit alle lagen van de bevolking om zo het land beter te doorgronden. Toch is dat soms ook lastig, want je bent altijd op je hoede dat je niets verkeerds zegt. Toen iemand eens vroeg wat mijn huur is in de dure wijk waar ik woon, haalde ik een paar duizend pond van het bedrag af. Dat gaat ook best makkelijk, die vriend kent waarschijnlijk verder niemand in mijn buurt en zal onbekend zijn met de prijzen.
Zo probeer ik verborgen te houden wat ik eigenlijk verdien en uitgeef, omdat ik me enigszins schuldig voel dat ik me een bepaalde levensstijl kan permitteren waar zij alleen van kunnen dromen. Dat is niet altijd even makkelijk bij betrokken en geïnteresseerde vrienden. Ik wil de verschillen tussen ons niet benadrukken, bang om hen te verliezen, en zoek liever naar overeenkomsten, zoals dezelfde humor of koetjes-en-kalfjes-gesprekken over het werk.
Sommigen van hen ken ik nog uit de tijd dat ik student Arabisch was. Inmiddels heb ik als fulltime werkende meer te besteden, en heb ik niet altijd evenveel zin om de hele avond op een plastic stoel thee te drinken voor 30 eurocent. Dit zal altijd wel blijven spelen: zo heeft een van mijn vriendengroepen besloten binnenkort een weekend weg te gaan en ik ga ook mee. Erg leuk natuurlijk, maar ik zie nu al op tegen een verblijf in een van de allergoedkoopste hotels die ze hebben gekozen, met vast onprettige matrassen.
Toch weegt het belang van deze vrienden zwaarder, omdat ik ze al zoveel jaar ken en omdat ik, ongeacht sociale klasse, zeker op hen kan bouwen.