OpinieBenoit Lannoo
De Nobelprijswinnaar voor de Vrede van 2019 hanteert pure hatespeech
Benoit Lannoo is consultant interreligieuze dialoog.
Nieuws uit Ethiopië sijpelt laattijdig door, omdat het oorlogsgebied van de buitenwereld is afgesneden en de talen die er gesproken worden, zoals het Amhaars en het Tigrinya, met hun eigen semitische schrift niet makkelijk te vertalen zijn. Bovendien vieren de Ethiopisch-orthodoxe christenen – 40 procent van de bevolking – eerder Theofanie (de Doop van de Heer) dan Kerstmis. De kerstboodschap op Facebook van de Ethiopische premier Abiy Ahmed Ali is dus ruim twee weken oud. Helaas is en blijft zij brekend nieuws.
Want de Nobelprijswinnaar voor de Vrede van 2019 hanteert er pure hatespeech. In zijn boodschap vermengt hij systematisch de bevrijding van het kwaad door Jezus Christus met het politiek-militaire conflict dat hij ruim een jaar geleden zelf ontketende. In november 2020 vielen federale troepen immers de noordelijke deelstaat Tigray binnen; intussen zijn de krijgskansen gekeerd en moet Abiy zich verdedigen tegen de opmars van Tigrinya- en Oromo-rebellen.
Premier Abiy heeft alvast geen kerstbestand in acht genomen. Zelfs op de orthodoxe hoogdag hebben drones bommen gedropt op vluchtelingenkampen in het noordwesten van Tigray. Maar de taal die hij in zijn boodschap hanteert, is nog verontrustender dan het huidige oorlogsgeweld. Abiy’s discours vertoont immers parallellen met de donkerste bladzijde in de mensengeschiedenis – die van de aanloop naar de Shoah die we, vandaag op de 77ste verjaardag van de bevrijding van Auschwitz, moeilijk uit onze gedachten kunnen bannen.
Abiy noemt de Tigrinya niet bij naam, maar elke toehoorder weet wie hij bedoelt als hij het heeft over ‘de sluwe daden van de duivel en zijn trawanten’. En telkens weer maakt hij bruggetjes met het Bijbelse verhaal: zij worden vergeleken met koning Herodes, zij hebben ‘gezworen tot in de krochten van de hel neer te dalen om het land in de vernieling te brengen’. Klap op de vuurpijl is wel als Abiy spreekt over ‘de Romeinen, buitenlandse vijanden die Christus vervolgden met steun van binnenlandse verraders, de Joden’.
Mag een Vredesnobelprijswinnaar zomaar de goorste antisemitische gemeenplaatsen gebruiken om zijn volk tegen de Tigrinya op te jutten? Abiy riep op Facebook al ooit letterlijk op om Tigrinya in Addis Abeba te vermoorden – hij besefte toen echter snel dat hij te ver ging en verwijderde de oproep weer van zijn account. Het Nobelprijscomité waarschuwde Abiy op 13 januari al in een merkwaardig persbericht, maar kende toen wellicht zijn dubieuze kerstboodschap nog niet.
Wanneer beslist de internationale gemeenschap deze man de Nobelprijs weer af te nemen?