De modus operandi van de politiek: een brandje blussen door iets anders in de fik te steken

Mark Coenen is columnist.

Veertig jaar oud: ‘Putting out fire with gasoline’ van David Bowie, toen nog met twee gezonde longen. Veertig jaar later is het de modus operandi van de politiek op maandagochtend: een moment waarop de futloze forens bij het aanhoren van de nieuwsberichten op zijn transistorradio zin krijgt om maar weer onder de wol te kruipen.

Maandag is het drummen op de tijdslijnen: wie de week mediagewijs goed inzet zit die avond al in de actuaprogramma’s en soms gaat het er nog over in De afspraak op vrijdag. Tel uit je winst.

Gisteren illustreerde Bart Somers (Open Vld) dit op voortreffelijke wijze. Er was stennis omdat minister Diependaele (N-VA) het gebudgetteerde geld voor nieuwe sociale woningen niet uitgegeven krijgt en het wil versassen naar de privé, waarmee dan huizen gebouwd zouden worden die tegen een lagere prijs verhuurd worden, maar niet aan mensen die op zoek zijn naar een sociale woning. Een paar dagen later wil Somers de mogelijkheid van een sociale woning te huren in de tijd beperken: na negen jaar moet je genoeg verdienen om op de privémarkt je stek te vinden. Ik leg het te beknopt uit en de zaak is iets genuanceerder, maar de boodschap was dat niet.

Putting out fire with gasoline, het was een brandje blussen door iets anders in de fik te steken.

Het was wel nog maar een voorstel, wat in wetstratees wil zeggen: met niemand overlegd of doorgesproken. Als we de krant maar halen. En Terzake.

Het niveau van de politieke communicatie gaat er niet op vooruit. Dat woorden werkelijkheden beïnvloeden weet iedereen en de werkelijkheid die sommigen voor ogen staat is bepaald asociaal en guur. Het is een retoriek die vooral door populistisch rechts tot een twijfelachtige kunst verheven is. Een mooi voorbeeld hiervan is de subsidieslurper, een neologisme dat dikwijls de discussies over cultuur infecteert: één woord schept het beeld van een wereld waarin de egomaniakale culturo op alles en iedereen kritiek heeft, maar wel zijn hand omhoog blijft houden als het over financiering van de overheid gaat.

Een lacherige metafoor die alle argumenten onderuit haalt, heerlijk. Waar tot voor kort vooral de legionairs van de N-VA zich daarmee bezighielden, is de infectie overgeslagen op zowat iedereen. Zo noemde de voorzitter van Open Vld de regeling voor de sociale woningen in zijn bericht aan de bevolking een ‘Win for life’. Sociaal wonen, sprak Diependaele, de voorzet gretig binnen koppend, mag geen hangmat zijn, maar een springplank.

De suggesties getuigen van een groot gebrek aan kennis van de materie en suggereren dat die gepatenteerde luieriken die in zo’n sociale woning vegeteren de hele dag uit hun neus zitten te vreten op onze kosten, omdat ze de Lotto hebben gewonnen. Dat beeld is het enige wat telt.

Tevreden leunt men achterover. Morgen is er wel een ander voorstel.