Opinie
De les godsdienst moet gaan over burgerschap en diversiteit, niet over de pure theorie van één religie
'De 10' is een groepje jongeren dat de voorbije maanden onder de vleugels van de Vlaamse Scholierenkoepel werkte rond de eindtermen in het middelbaar onderwijs.
Het was toch even schrikken toen we lazen wat de Vlaamse bisschoppen van plan zijn met het schoolvak godsdienst. Minder de nadruk op uitwisselen met andere culturen en religies, weer meer leren over de verhalen uit de Bijbel en de rituelen van de mis. Leerlingen moeten weer weten dat Lazarus geen dronkaard was en begrijpen dat 'Ecce Homo' niets met je geaardheid te maken heeft.
Als 'De 10' hebben we de afgelopen maanden voor de Scholierenkoepel het debat onder leerlingen over de nieuwe eindtermen vanop de eerste rij gevolgd. In totaal hoorden we meer dan 17.000 leerlingen over wat iedereen zou moeten leren op school. De volledige resultaten kun je lezen in het Scholierenrapport dat we maandag uitbrachten, maar één geluid dat alvast overal terugkwam, is de wens om meer te weten te komen over diverse religies en culturen. Leerlingen vragen ook om echt in gesprek te gaan over deze onderwerpen, eerder dan gewoon wat feitjes te leren. In een dialoogschool zou de dialoog toch centraal moeten staan?
Voor sommigen is het misschien verbazend in deze tijden, maar leerlingen vinden het vak godsdienst best belangrijk. Ze zien deze uren als de ideale kans om onderwerpen aan bod te laten komen waarvoor elders geen plaats is. Een kans, om tussen het lezen en rekenen door, stil te staan bij de grotere vraagstukken van het leven. Hoe ga ik om met pijn, verlies, verdriet? Wat is goed en kwaad? Het zijn vragen waarop het antwoord niet achteraan in een handboek zal staan.
'Wie ben ik?' is ook zo'n vraag. De bisschoppen vertellen dat ze merken dat veel leerlingen het antwoord daarop niet meer kennen. Jongeren willen zeker meer te weten komen over zichzelf en hun achtergrond. Maar daar mag het niet eindigen. We moeten ook vragen: 'Wie zijn de anderen?' En: 'Hoe kunnen we samenleven?' Leerlingen willen kritisch leren nadenken, ook over eigen overtuigingen. Als we in de klas rondkijken, zien we jongeren met veel verschillende achtergronden, elk met hun eigen origine, religie en ideeën. We willen samen met hen, met wederzijds respect, naar de maatschappij leren kijken - ieder vanuit de eigen invalshoek.
Uitwisseling
Burgerschap dus eigenlijk. Het gaat er de laatste tijd vaak over, en ook minister Crevits zei afgelopen weekend dat het thema meer aan bod zou moeten komen op school. Een vak als godsdienst is daar prima voor geschikt, dus zou het jammer zijn om weg van dit soort uitwisseling te gaan, en terug meer op pure theorie van één godsdienst te focussen. Het is wel een goede zaak dat ook belangrijke mensen begrijpen dat ons onderwijs in een veranderende wereld niet stil kan blijven staan. Nadenken over wat er kan veranderen is altijd positief. Leerlingen hebben heel wat ideeën over de invulling van de lessen godsdienst. We willen die graag delen met de bisschoppen, leerkrachten en inspecteurs die gaan nadenken over de toekomst van dat vak.
We willen hen ook vragen waar de prioriteit zou moeten liggen. Waar worden onze maatschappij en leerlingen echt beter van? Willen we dat jongeren het verschil tussen een zaligverklaring en een heiligverklaring kennen, of willen we dat ze leren dat de eigen ideeën niet zaligmakend zijn en dat heilige huisjes best in vraag gesteld mogen worden? Willen we dat leerlingen de Bergrede van Jezus perfect kunnen navertellen, of willen we dat ze leren op te komen voor zwakkeren en ruzies bij te leggen? De scholieren kiezen in ieder geval telkens voor de tweede optie.
De scholieren zijn Seppe De Pauw (14), Ergys Brocaj (17), Céline Ibe (17), Vicky De Zutter (17), Timpa Ogasawara (16), Aster De Wever (19), Mona Thijs (17), Pieter Stalpaert (16), Zehra Cebeci (17), Luna De Pauw (15)