De Europese kakofonie katapulteert ons terug naar de donkerste momenten van de coronacrisis

Terwijl de crematoria in China overspoeld worden door coviddoden, worstelt Europa met de aanpak van inkomende Chinese reizigers. Overal kijken experts en overheden met argwaan naar de beelden van ziekenhuisvloeren die bezaaid liggen met lijkzakken en de beperkte data die de Chinese overheid hierover prijsgeeft.

Alle ogen zijn gericht op 8 januari, de dag waarop China de grenzen weer opengooit voor landgenoten die naar het buitenland willen reizen. Hoe dichter die deadline komt, hoe groter de nervositeit in Europese kringen. Ziekenhuizen en huisartsen zijn nu al overbevraagd door de hoge circulatie van RSV, het griep- en het coronavirus. Een nieuwe, agressieve variant uit China zou ons zorgsysteem opnieuw kunnen doen kraken.

Het goede nieuws is dat die kans erg klein is. Door de lage vaccinatiegraad in China krijgt covid er weinig weerwerk, waardoor de nood om te muteren behoorlijk laag is. Europeanen hebben inmiddels ook voldoende immuniteit opgebouwd om met enig zelfvertrouwen de Chinese varianten in de ogen te kijken. Vandaar dat de Europese gezondheidsunie vorige donderdag besliste dat het niet nodig is om strenge reismaatregelen op te leggen.

Die Europese gezondheidsunie werd vorig jaar speciaal opgericht om de coördinatie tussen Europese landen te versterken in crisistijd. Als de pandemie ons iets had geleerd, dan was het immers dat virussen niet stoppen bij de grens. Voortaan zou de EU als één blok optreden tegen gevaren voor de gezondheid. Althans, dat was het ideaal. Want het duurde niet lang voordat de Europese leiders een na een hun hoge principes lieten varen.

Reddingsboten

Italië voerde vorige week plots als eerste EU-land verplichte coronatests in voor reizigers uit China, hoewel premier Giorgia Meloni erkende dat er tot nu toe geen nieuwe covidvarianten waren opgedoken. Daags nadien volgde Spanje met de verplichting een negatieve test of een vaccinatiebewijs voor te leggen. Ook de Franse president Emmanuel Macron vroeg zijn regering de nodige ingrepen te doen om de gezondheid van de Fransen te beschermen.

In België blijft federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) voorlopig kalm. Ons land beperkt zich tot het screenen van zieken die recent in China waren en van het afvalwater van inkomende vliegtuigen. Volgens de Belgische experts volstaat dat.

Maar wie het opbod van de Europese leiders aanschouwt, krabt zich verwonderd in de haren. Alsof de bemanning van het schip zonet de opvarenden heeft gerustgesteld en intussen stilletjes de reddingsboten te water laat, klaar om er zelf in te springen. Het hoeft niet te verwonderen dat dan ook bij de grote massa de nervositeit begint toe te nemen. En zo maakt de onderlinge solidariteit plaats voor individueel ellenbogenwerk.

De Europese kakofonie katapulteert ons terug in de tijd, naar de donkerste momenten van de pandemie. De momenten waarop landen weigerden mondmaskers af te staan aan anderen die het nodig hadden, elkaar vaccins probeerden af te vangen en hun grenzen dichtgooiden. Momenten die zogezegd voorgoed tot het verleden behoorden. Niet dus.