De corruptie en het onrecht zijn niet verdwenen na een zogenaamde Arabische ‘Lente’

Aya Sabi is auteur van Verkruimeld land.

Gisteren werden er op verschillende plekken in Europa protesten gehouden om de onmiddellijke vrijlating van Ahmed Samir te eisen. Ahmed Samir deed onderzoek naar de rechten van Egyptische vrouwen aan de Centraal Europese Universiteit in Wenen en wou tegelijk ook in het huwelijksbootje stappen met de Gentse Souheila Yildiz die niet begrijpt waarom haar vriend al twee maanden vastzit in een Egyptische cel.

De student-onderzoeker meldde zichzelf op vraag van de Egyptische politie aan. Hij werd hierna vijf dagen lang geblinddoekt ondervraagd, op het hoofd en in de maag geslagen. Nu loopt er een onderzoek naar aan terrorisme gerelateerde zaken tegen hem. Hij zit in voorlopige hechtenis. Dit meldt Amnesty International.

Zijn vriendin en collega’s aan de universiteit weten dat dit lege beschuldigingen zijn. Ik kan er met mijn hoofd niet bij. Dat iemand die onderzoek doet naar de reproductieve rechten van vrouwen in Egypte achter tralies zou moeten zitten, in een isoleercel, beschuldigd wordt van terrorisme. Zulke mensen zouden we juist op handen moeten dragen. Hoe kritischer hun onderzoeksresultaten zijn, hoe beter. Maar dan denk ik aan de Iraanse wetenschapper Ahmedreza Djalali en weet ik dat er dingen gebeuren, ook al zou het niet mogen.

Wetenschappers zijn er om de pijnpunten in een samenleving bloot te leggen, om vooruitgang te boeken door de objectieve realiteit onder ogen te zien. Zij die weigeren die realiteit te zien, zijn zij die weigeren vooruit te komen. Zij die de status quo koste wat kost willen behouden, zullen zich bedreigd voelen door de wetenschap. Dat zijn voornamelijk de politici, dat zijn de dictatoriale autoriteiten die ook vanuit het Westen gesteund worden uit angst voor de politieke islam in het Midden-Oosten.

Dit zijn de landen die met het afzetten van hun dictators nooit verder gekomen zijn. Het was slechts lege symboliek. De corruptie, de ondemocratische processen en het onrecht dat burgers wordt aangedaan zijn niet verdwenen na een zogenaamde Arabische ‘Lente’. De moedeloosheid heeft het wel vergroot, want stel dat je revolteert en dan nog niet verder komt. Het leert je in stilzwijgen je lot te aanvaarden, dat er niets kan veranderen, hoeveel doden er ook vallen, hoeveel protesten er ook gehouden worden, hoe verschrikkelijk de situatie ook is. Het leert je zelfs dankbaar te zijn, want voor andere landen waren de opstanden fataal. Kijk maar naar Syrië.

Ondertussen is de machteloosheid moordend. We kunnen niets anders dan via Amnesty International mails en brieven sturen, misschien een petitie starten. We kunnen het onrecht in de wereld recht in de ogen aankijken terwijl het schaamteloos naar ons staart en weigert te verdwijnen.