De brand bij MolenGeek moet een wake-up call zijn

“MolenGeek-gebouw beschadigd na brandstichting op straat”, zo kopte de stadskrant Bruzz onlangs een kort stuk met daarin videobeelden van de brand en de getuigenis van Ibrahim Ouassari, CEO van MolenGeek. Ging het over een vuilnisbak? Over autobanden misschien? Nee. Zaterdagavond werden de matrassen van een tiental jonge asielzoekers in brand gestoken. Hun bed met andere woorden.

Laat dat even bezinken. Want stilaan gaan we de tweede winter in waarin mensen op straat slapen omdat onze overheid hen niet de opvang biedt waarop ze volgens nationale en internationale regels recht hebben, zoals Naima Charkaoui woensdag in De Standaard nog signaleerde. Enkele asielzoekers hebben ondertussen een nieuw karton onder het nu zwartgeblakerde afdak geschoven. De brand bij MolenGeek toont echter dat de overheid op nog heel wat andere manieren belangrijke steken laat vallen.

MolenGeek en buurtbewoners kijken sinds een jaar uit op een bankje dat in het kader van een buurtinitiatief op het Meelfabrieksplein geplaatst werd. Jongeren uit de buurt die tijd op straat doorbrengen, maakten de plek zich al snel eigen door tags te zetten, zwerfvuil achter te laten en voorbijgangers na te roepen. Genoeg voor sommigen om een petitie tégen de bank op te starten. ‘Niemand praat met ons, jullie zijn de eerste die naar ons luisteren’, krijg je nochtans te horen wanneer je de moeite neemt hen wél aan te spreken. Net 18 geworden, zonder werk en geen andere ontmoetingsplek hebben dan ‘hun’ bank. Verveling en deugnieterij verworden bij hen tot een licht ontvlambare cocktail.

MolenGeek is een organisatie met stevige wortels in de Brusselse wijken. Ze vist heel wat jongeren op die door de mazen van het Belgische onderwijs vallen, discriminatie ervaren op de arbeidsmarkt en hun vertrouwen in de overheid grotendeels kwijt zijn. Hoe doen ze dat dan? Door samen codeer- en marketingskills aan te leren en een pad richting digitaal ondernemerschap en tewerkstelling in bedrijven uit te stippelen. Door een gemeenschap te bouwen met de positieve vibe van ‘nothing can stop us’. De MolenGeek-gemeenschap maakte in twee dagen haar gebouw weer lesklaar.

Die zorg en aandacht voor mensen is cruciaal. Maar hoe bewonderenswaardig het doorzettingsvermogen van de MolenGeek-community en van de betrokken asielzoekers ook is, de druk en trauma’s bouwen zich op. Het gebouw waarmee je je identificeert staat in brand. Je bed staat in brand. Een tiental mensen moet elders op zoek naar beschutting. Honderd leerlingen kunnen niet naar de les.

Er is veel werk aan de winkel maar we willen alvast drie concrete voorstellen doen, één aan mevrouw Nicole De Moor, staatssecretaris voor Asiel en Migratie en twee aan mevrouw Cathérine Moureaux, burgemeester van Sint-Jans-Molenbeek. Mevrouw De Moor, zorg ervoor dat iedereen die in België een asielprocedure wil opstarten dat ook kan doen. Zorg voor een performant beleid dat op de lange termijn zal werken. Mevrouw Moureaux, zorg samen met de andere burgemeesters in Brussel voor degelijk onderdak voor mensen wier bed nu in brand werd gestoken. Voorzie, net als voor de Oekraïense vluchtelingen, gepaste woningen en werk aan een langetermijnplanning. En tot slot, versterk de structurele aanwezigheid en zichtbaarheid van straathoekwerkers die jongeren de hand kunnen reiken en kunnen helpen om hen te betrekken bij in plaats van te verstoten uit de buurt.