Dat Trump nauwelijks belastingen betaalt is lang niet het ergste nieuws

Het verslag over de belastingaangifte van Donald Trump is een knap staaltje journalistiek. Het team erachter verdient lof omdat het de dingen begrijpelijk maakte voor een groot publiek en zich niet verloor in details.

Toch valt het belastingnieuws, net zoals andere onthullingen in deze Trump-tijden, in de categorie ‘schokkend maar niet verrassend’. Veel waarnemers vermoedden al dat Trump geen of weinig belastingen betaalt, dat niets klopt van zijn zogenaamd succes in zaken, en dat hij diep in de schulden zit. Nu wordt dat allemaal zowat bevestigd. Maar wat betekent dat voor de toekomst van Amerika?

Iedereen zal die vraag vanuit zijn eigen invalshoek benaderen. Toen ik het verslag in The New York Times las, dacht ik al snel aan de theorie over de kapitaalstructuur van bedrijven.

Veel mensen zullen bij het nieuws vooral hebben gedacht: 750 dollar, meen je dat nu? Het feit dat Trump minder belastingen heeft betaald dan tientallen miljoenen hardwerkende Amerikanen die alle moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen is te gek voor woorden.

Op fundamenteler niveau is de belastingontduiking echter minder belangrijk dan de bevestiging van wat velen al vermoedden: zijn zorgvuldig gecultiveerd imago van immens succesvolle zakenman is, zoals hij het zou uitdrukken, fake news. Hij heeft zijn bedrijven juist verschrikkelijk slecht beheerd.

Waarom is dat belangrijk? Kiezers lijken vaak te denken dat goede bedrijfsleiders de vaardigheden en knowhow hebben om een land te leiden. Dat hebben ze fout. Zelfs echt goede zakenlui – mensen zoals pakweg Herbert Hoover – doen het vaak slecht in het publieke beleid, inclusief het economische beleid, omdat de vaardigheden die je nodig hebt om een bedrijf te leiden heel anders zijn dan de vaardigheden die je nodig hebt om een land te leiden.

In het geval van Trump klopt het oude grapje: hij is geen geweldige zakenman, hij heeft die alleen op tv gespeeld. Het mag dan ook geen verbazing wekken dat hij er nooit in geslaagd is een coherent beleid te ontwikkelen. Op zowat elk vlak, of het nu gaat om diplomatie, infrastructuur, handelsoorlogen of de strijd tegen een pandemie, is hij het tegendeel van Midas.

Persoonlijke schulden

Hoe hard zal de onthulling dat hij altijd een charlatan is geweest hem parten spelen? Veel van zijn aanhangers zullen wellicht weigeren de waarheid in te zien, misschien omdat ze voor zichzelf niet willen toegeven hoe ze in het ootje zijn genomen. Maar ervan uitgaan dat het nieuws totaal geen effect zal hebben, is waarschijnlijk al te cynisch. Vergeet niet dat Trump in de peilingen achterloopt op Joe Biden. Hij moet dus meer doen dan zijn electorale basis behouden – en dit nieuws helpt niet om onbesliste kiezers over de streep te trekken.

Maar het belangrijkste aan het rapport van The New York Times is de bevestiging van iets anders wat waarnemers al vermoedden: Trump heeft voor honderden miljoenen dollars persoonlijke schulden. En het is niet duidelijk of hij de middelen heeft om die terug te betalen.

Persoonlijke financiële zorgen zijn altijd problematisch als het erom gaat delicate overheidsposities in te vullen, omdat ze uitnodigen tot corruptie. Dus is de bevestiging dat de man die de hoofdverantwoordelijkheid draagt voor de ordehandhaving en de veiligheidssituatie in het land – die met zijn zakenimperium zo al enorm veel oneigenlijke invloed kan uitoefenen – verzuipt in de schulden ronduit beangstigend.

Los daarvan weten experts inzake bedrijfsfinanciering allang dat een hoge mate van schuld, die een ernstig risico op faillissement met zich mee brengt, destructieve prikkels kan geven. In plaats van te investeren in de toekomst komen eigenaars van met schuld beladen bedrijven vaak in de verleiding zaken van de hand te doen, om hun geld weg te sluizen voor de schuldeisers op de proppen komen.

Eigenaars van bedrijven die diep in de schulden zitten komen ook in de verleiding om grote risico’s te nemen. Met wat geluk redden ze zichzelf. Als het tegenvalt, is dat het probleem van iemand anders. Kop: ze winnen. Munt: de schuldeisers verliezen.

We zitten opgescheept met een met schulden beladen bedrijfsleider die alle redenen heeft om grote risico’s te nemen. Met dat verschil dat hij niet alleen een bedrijf leidt, maar ook de Verenigde Staten van Amerika. Die bijzondere positie kan hij zomaar kwijtspelen, inbegrepen mogelijke financiële bescherming.

Denk daar maar even over na. En aan het feit dat Trump onophoudelijk klaagt over quasi onbestaande kiezersfraude en bij herhaling heeft geweigerd te zeggen dat hij de verkiezingsuitslag zal accepteren als hij verliest. En vertel me dat u niet doodsbang bent voor wat er de komende weken kan gebeuren.

© 2020 The New York Times Company