Dat open terrassen helpen om illegale feestjes te vermijden, is een voorbeeld van wensdenken

Bart Eeckhout is hoofdredacteur van De Morgen.

Toen Ecolo-voorzitter Jean-Marc Nollet bekende dat hij zijn knuffelcontact niet tot één beperkt hield, konden er niet genoeg pek en veren aangesleept worden. Hoe anders is de reactie nu de gouverneur en burgemeester van Luik dreigen de caféterrassen te openen op 1 mei, ook als het Overlegcomité die openingsdatum uitstelt. Bijna als helden worden de Luikse rebellen begroet, ook en zelfs vooral in rechts-Vlaamse hoek.

Lees ook: Verzet binnen regering tegen strenge lijn: terrassen worden inzet Overlegcomité

Eerst toch maar even een opmerking over de vorm van die bestuurlijke ongehoorzaamheid. Ze zijn het misschien even vergeten door de rol die ze spelen in de pandemiebestrijding, maar gouverneurs zijn de lokale vertegenwoordigers van de regering. Het komt hen niet toe het verzet te organiseren tegen beleid dat door een parlementaire meerderheid gesteund wordt. Uiteraard mogen ze het ermee oneens zijn. En als het geweten te zeer gaat knagen, mogen ze ontslag nemen uit hun behoorlijk vergoede ambt. Het zou wel zo handig zijn als zulke eenvoudige spelregels blijven gelden.

Natuurlijk wijst de rebellie ook op een dieper liggende kwestie. Het land is moe. Je moet al bepaald monastiek aangelegd zijn om niet gebukt te gaan onder een vrijheidsbeperking die nu al meer dan een jaar duurt. De lontjes worden korter, de muren komen dichterbij. Overal borrelen opstootjes op, is er ruzie of ettert verzet. Tegelijk leeft de verleidelijke maar riskante indruk dat we ‘er’ al zijn, nu de vaccinatiecampagne eindelijk op tempo komt. Zo groeit de druk om de remmen los te laten.

Van die roep om snel weer meer vrijheid te krijgen, zijn de caféterrassen het symbool geworden. Een merkwaardig symbool, wel. Wie goed luistert, hoort dat de uitbaters zelf niet zo staan te springen om enkel het terras te openen. Omdat het buiten de toeristische hotspots vaak niet rendabel is.

Dat de terrassen zullen helpen om illegale feestjes te vermijden, lijkt ook veeleer wensdenken. De terrassen zijn een gaatje in de coronadijk, waar alle vrijheidslievende mensen tegelijk doorheen zullen willen. Je moet geen dijkenbouwer zijn om te weten wat er dan gebeurt. Andere landen, van Portugal tot Italië, toonden al eerder wat er dan volgt: een snelle weerbots in besmettingen en ziekenhuizen.

Want die sombere realiteit staat nog altijd overeind: het virus woedt nog volop. Geen enkele parameter komt nog maar in de buurt van een groen licht. Kijk je naar cijfers – van besmettingen, ziekenhuisbezetting én van vaccinatie – dan kan je enkel besluiten dat het nog altijd (even) te vroeg is om het echte ‘samen leven’ te laten hervatten. De buitenbubbel kan misschien wat ruimer en de winkels mogen weer open, maar meer doen, blijft spelen met pandemisch vuur. Helaas.

Voor een regering wordt het elke dag wat moeilijker om die boodschap te geven. Het alternatief is het risico dat de resultaten van de behoudende koers van de voorbije maanden alsnog worden verkwanseld. In het zicht van de meet.