De gedachteBart Eeckhout
Dat cd&v-voorzitter Mahdi de schijnwerper op senioren richt, is interessant in een tijd waarin partijen willen verjongen
Bart Eeckhout is hoofdcommentator.
Met alle voorbarige aandacht voor de nationale verkiezingen van 2024 zou je welhaast vergeten dat er later in dat jaar ook nog een andere stembusgang plaatsvindt: de gemeenteraadsverkiezingen. Een belangrijke stembusslag voor de samenleving, maar ook voor een aantal partijen die op het lokale terrein veel macht te verdedigen én te verliezen hebben - om cd&v maar ook N-VA of Open Vld niet te noemen.
Het is in dat licht dat de richtlijn van cd&v-voorzitter Sammy Mahdi bekeken moet worden om op de gemeenteraadslijsten van de partij minstens 20 procent van de plaatsen voor te behouden voor 60-plussers. Dat engagement is in de eerste plaats een marketingtruc. Bij de vorige lokale verkiezingen ging ook al meer dan een vijfde van de plaatsjes naar kandidaten uit die leeftijdsgroep. Sammy Mahdi belooft dus iets wat de partij sowieso al doet. Zo is het makkelijk.
Toch is de schijnwerper die de cd&v-voorzitter op de senioren richt interessant in een tijdperk waarin partijen juist almaar proberen te verjongen en te vernieuwen. De kritiek van ouderen dat ze zich daardoor weleens vergeten voelen, net zoals ze op arbeidsmarkt en in de samenleving soms weggedrumd worden, is niet ongegrond.
De inzet is breder. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen drong radicaal-rechts diep door in de meer landelijke delen van Vlaanderen. Ook kiezers die materieel weinig problemen kennen en grootstedelijke uitdagingen enkel van tv kennen, ervaren verlies. Een cultureel verlies: het idee dat de eigen tradities en maatschappijvisies aan het verdwijnen zijn. Het verzet daartegen verklaart ten dele de radicale stem.
Die lokale ‘radicalisering’ bedreigt de positie van vooral cd&v en N-VA, twee partijen met een brede dekkingsgraad in Vlaanderen én veel oudere kiezers. Het is geen toeval dat beide partijen elkaar ook tegenkomen in de stikstofkwestie, een technisch vraagstuk dat is uitgegroeid tot een symboolstrijd over de ziel van het landelijk gebied. Met tal van signalen geeft cd&v aan dat de partij voorlopig niet aan ontwapenen denkt.
Toch gaat dit over meer dan over tactiek alleen. Dat culturele verlies is niet enkel ingebeeld. Zeker voor wie wat ouder wordt en de mobiliteit ingeperkt ziet, vormt het wegtrekken van bakkers, beenhouwers en bankautomaten uit landelijke gemeentes een reëel probleem. Die stem verdient gehoor in de politiek.
Een van de belangrijkste politieke verwezenlijkingen van de voorbije decennia in dit land is het stedenbeleid. Steden als Antwerpen, Gent, Mechelen of Kortrijk en zelfs Brussel hebben na een moeilijke tijd forse stappen vooruit kunnen zetten, mede dankzij een ideologisch brede coalitie van gedegen stadsbestuurders. De schaduwzijde van dat goede bestuur is dat kleinere gemeentes achtergebleven zijn. Zij hebben recht op dezelfde politieke ijver die de steden voortgestuwd hebben. Het is niet hip en het is niet blits maar de herwaardering van landelijk gebied zou een belangrijke politieke opdracht voor dit decennium kunnen zijn. De inbreng van ervaringsdeskundige oudere verkozenen kan daarbij helpen.