ColumnMark Coenen
Betty White bleef de optimist aan wie half Amerika zich optrok in de donkere jaren 80
Mark Coenen is columnist.
Op de cover van People, de Amerikaanse Dag allemaal, werd ze al in de bloemen gezet voor haar honderdste verjaardag en ook uw ondergetekende voorspelde haar eeuwfeest in zijn jaaroverzicht, maar de natuur besliste er anders over. Betty White stierf nog voor de klok twaalf sloeg, op 31 december vorig jaar.
Zij die daarvan opkeken verrieden daarmee meteen hun leeftijd: haar meest succesvolle rol speelde ze in de jaren 80 van de vorige eeuw.
Blanche Devereaux, Rose Nylund, Sophia Petrillo en Dorothy Zbornak waren de vier geweldige karakters van The Golden Girls. Geen mannen op de rand van een zenuwinzinking, maar vrouwen na de overgang, door hun mannen geparkeerd. De vier waren lotgenoten en gingen na een leven vol slechte huwelijken en overspelige ego’s schuilen bij elkaar. Dat ze elkaar de hele tijd op onnavolgbare wijze de duvel aandeden en vaardig uitlachten verborg de centrale boodschap van de serie niet: zonder vrienden kan je niet.
De reeks werd in de Lage Landen uitgezonden door de VARA, de Nederlandse socialistische tv-zuil, en dat was niet zonder reden: veel progressiever zijn de Amerikanen in een serie nimmer geweest.
Zeker in de jaren 80 eindigde het leven op een tv-scherm voor vrouwen in de buurt na hun dertigste verjaardag. Na Charlie’s Angels meteen het grote rusthuis van de media in. The Golden Girls veranderde dat. Plots bleken dames van meer dan middelbare leeftijd ook nog leuk en grappig en aantrekkelijk te zijn, onder meer door zich van de mannen niets meer aan te trekken.
Zelden is mijn geslacht meer gebruikt als kanonnenvoer. De dames van de serie verzamelden bedgenoten als waren zij hun postzegelverzameling aan het vervolledigen. Men heeft ooit proberen uit te rekenen hoeveel bedgenoten de dames hadden tijdens de serie en dat getal was indrukwekkend. De ongegeneerd geobsedeerde Blanche speelde iedereen naar huis met 165 relaties, waaronder ontelbare huwelijken. De man als gebruiksvoorwerp en koekje van eigen deeg.
De gouden grieten verkondigden met veel humor en levenswijsheid de blijde boodschap dat het leven na vijftig nog leuk kon zijn. Al moest Betty White, die een weduwe speelde na de dood van haar man, weer werk gaan zoeken, ze bleef de wonderlijke, licht naïeve maar tegelijk wereldwijze optimist aan wie half Amerika zich optrok in de donkere jaren 80. Ze waren uitgesproken over vele maatschappelijke thema’s die in die tijd nog taboe waren in primetime televisie: racisme, homorechten, armoede.
White werd bij ontstentenis van een echte koninklijke familie de beminnelijke koningin-grootmoeder van dat rare land dat Amerika is en blijft. Men knuffelde haar uit liefde haast dood, tot het op oudejaarsdag dan plots echt zover was.
Haar serie is alleen nog te zien op Hulu. Een ware schande.