Beste Paul Magnette, ik zal u inleiden in de Vlaamse normen en waarden

Beste Paul Magnette,

Ik vecht al maanden met het helse verlangen om u eens een gepeperde brief te schrijven, waarin ik eindelijk eens voluit en ongeremd de spot met u zou kunnen drijven, als was ik het journalistieke equivalent van een doorgewinterde carnavalist uit Aalst. Zeker na uw recente, tamelijk agressieve uithaal die elke hoop op een paars-gele regering aan flarden scheurde, jeuken mijn vingers om er eens stevig tegenaan te gaan. Ik hunker nu al dagen naar het zoete genot om nog eens een socialist aan mijn degen te mogen rijgen! “J’en ai marre, monsieur Magnette!”

Jammer genoeg kan mijn wens niet in vervulling gaan. Ik mág u niet bekritiseren, dat zou volslagen ongepast zijn. Het is Bart De Wever die mij dat heeft geleerd. U behoort, mijnheer Magnette, tot een andere democratie dan de mijne. En als journalist word ik geacht om de politici in mijn eigen democratie te controleren – in Vlaanderen, dus. Wij kunnen hier niet voor u stemmen, en dus zou een boze brief aan u, vierdemachtsgewijs, geen zoden aan de dijk zetten. Vergelijk het met een acteur die rotte tomaten gooit naar de minister-president. Je trekt er de aandacht mee, maar het is steriele aanstellerij.

Wat ik wel kan doen, is u een korte inleiding geven in de Vlaamse normen en waarden, zodat u de komende maanden beter gewapend bent om zen te blijven. Dat ik u daarmee een dienst bewijs, zullen sommigen een vorm van collaboratie noemen – maar aangezien die geplogenheid tot de Vlaamse canon behoort, kom ik daar zeker mee weg.

Compromis

Laten we eerst een blik werpen in de psyche van uw politieke tegenpool, de heer Bart De Wever. U hebt de N-VA-voorzitter maandag wellicht gezien in Terzake. Wat betreurde hij uw uithaal, zeg! Zo jámmer toch, vond hij. De tranen stonden hem bijna in de ogen bij het vooruitzicht niet met u te mogen regeren. Hij had daar zó naar uitgekeken! U hebt nu de deur dichtgeslagen, maar voor hem stond ze nog wagenwijd open. Hij is bereid om over zijn eigen schaduw heen te stappen, en tegen de eigen achterban in een compromis met u af te sluiten. En dat méénde hij, hoor. Want – zo liet hij Kathleen Cools nog weten – hij heeft vele gebreken, maar hij liegt niet. Dat zei hij: “Ik lieg niet.”

Daarmee kwam hij net te laat voor een Oscarnominatie. Een jaartje of zo geleden heette het immers nog dat mijnheer De Wever twee veto’s heeft: “Ecolo en de PS.” Dat wil dus zeggen dat hij met Ecolo en uw partij zeker níét wil regeren. En aangezien hij niet liegt, moet hij ook toen de waarheid gesproken hebben. Ja, ik neem aan dat u ook al vaak in de wangen hebt geknepen bij het aanschouwen van de situatie in Vlaanderen. De Wever kan om het even wat beweren, zonder noemenswaardige tegenstand. Hij kan tegelijk wit en zwart roepen zonder dat iedereen hem op zijn contradicties pakt. Ik ken politieke commentatoren die de N-VA-debatfiches gebruiken als basis voor hun opiniestukken. De dag komt, mijnheer Magnette, dat Vlaamse politieke wetenschappers of journalisten de inleiding zullen schrijven voor een boek van Tom Van Grieken, wiens partij het rauwste racisme aanwakkert. Akkoord, dat zou vér gaan, maar ik sluit het niet uit. In Vlaanderen schurkt de elite zich graag veilig en knus tegen de massa aan.

Gruzelementen

Soit. De vraag is: wat nu gezongen? Er zijn, dat weet u, nog twee mogelijkheden: Vivaldi (paars-groen met CD&V) of nieuwe verkiezingen. Ik begrijp niet goed waarom u de eerste piste niet krachtiger verdedigt. Politicoloog Dave Sinardet, die soms de enige nuchtere waarnemer lijkt in een zaal vol dronkelappen, heeft al duizend keer uitgelegd waarom een regering met PS en minderheid aan Vlaamse kant misschien beter scoort dan een regering met N-VA en meerderheid aan Vlaamse kant. De historische feiten wijzen in die richting! De regering-Di Rupo (met PS, zonder N-VA, met Vlaamse minderheid) werd in 2014 door de Vlaamse kiezer beloond met zetelwinst. De regering-Michel (zonder PS, met N-VA, met Vlaamse meerderheid) werd in 2019 aan gruzelementen gehakt, door diezelfde Vlaamse kiezer. Als je regeringen zou vergelijken met automobielen, dan was de regering-Di Rupo een Jaguar, en de regering-Michel een Toyota Corolla.

En toch wil dat er maar niet in bij het olijke christendemocratische duo Coens & Geens. Zij geloven wat velen denken: dat een regering zonder N-VA zelfmoord zou zijn voor hun partij. En allebei gingen ook zij de afgelopen dagen vol op het orgel van de pathetiek – ja, dat Vlaamse zelfmedelijden, het blijft een dingetje, zoals wij dat zeggen.

Kiesdrempel

U bent niet bang voor nieuwe verkiezingen, zegt u. Terecht. Dat siert u. In naam van de hardwerkende Vlaming zou ik u dan ook willen vragen om het been stijf te houden. Wij hebben de regering-Michel afgestraft, dus dat beleid willen wij niet meer. Als het nodig is om de heren Coens & Geens eens van héél nabij met hun neus boven de kiesdrempel te laten bungelen, dan moet dat maar. Vive les élections!

Warme groeten uit Vlaanderen,

Joël De Ceulaer, senior writer