Banden hebben met Poetin is vervelend voor een politicus, maar, zo leert de Hongaarse stembusstrijd, niet onoverkomelijk

Hongarije stond voor de keuze tussen aansluiting bij het vrije Europa of bij het autoritaire oosten van Vladimir Poetin, aldus oppositieleider Péter Márki-Zay. Het antwoord van de Hongaarse kiezer klinkt overtuigend en ontnuchterend: dan maar het oosten.

Met opvallend gemak behoudt de partij van premier Viktor Orbán de tweederdemeerderheid in het Hongaarse parlement. Natuurlijk is die ruime zege mee bewerkstelligd door de afbraakwerken van Orbán aan de vrije, liberale democratie in zijn land. In Hongarije hebben politieke strekkingen geen gelijke toegang meer tot de grote media en zijn de politieke spelregels aangepast in het voordeel van de heersende partij.

Dan nog blijft de vaststelling overeind dat Viktor Orbán populair blijft bij vrij veel Hongaren. Juist zijn aparte, naar eigen zeggen “neutrale” opstelling tegenover het Rusland van Vladimir Poetin schijnt daarbij een doorslaggevende rol te hebben gespeeld. Nogal wat Hongaren geloven of hopen dat Orbán het land niet zal meesleuren in de oplopende spanning tussen Europa en Poetin, die gruwelijke oorlogsmisdaden rondstrooit in buurland Oekraïne alsof het letterkoekjes op sinterklaasdag zijn.

Vanzelfsprekend kreeg Viktor Orbán, tot vorig jaar fier lid van de christendemocratische EVP in het Europees Parlement, meteen de felicitaties van Tom Van Grieken (VB) en Marine Le Pen (Rassemblement national). De stembusuitslag in Hongarije zal een opluchting zijn voor radicaal-rechts in Europa. Na de bloedige invasie van Vladimir Poetin zaten het VB en co. in het defensief. Jarenlang hadden ze geld of ideeën aangenomen van een regime dat in een buurland steden bombardeert en burgers vermoordt. Dat is vervelend, maar, zo leert de Hongaarse stembusstrijd, niet onoverkomelijk. In Frankrijk koerst Le Pen af op deelname aan de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. In Vlaanderen staat er in de peilingen nog altijd een plusje bij het VB.

Voor de verdedigers van ‘liberale’ waarden als gelijkheid en vrijheid komen de Hongaarse verkiezingen dan ook als een alarmsein: neen, Poetin zal de verkiezingen niet voor hen winnen. De liberale democratie zal actief verdedigd moeten worden.

Wat de oorlog in Oekraïne Europese politici wel leert, is dat ze niet naïef moeten zijn in die verdediging van hun en onze democratische waarden. Viktor Orbán gebruikt Europees geld om de Europese Unie te ondermijnen. We zijn niet verplicht om er lijdzaam op te blijven toekijken hoe Orbán steunfondsen afwendt naar de zakken van zijn vrienden en vertrouwelingen.

Het Europese sanctiemechanisme tegen Hongarije kan nog verscherpt worden. Dat is zeker mogelijk omdat Polen, nog zo’n lastige leerling in de EU-klas, een totaal andere, solidaire houding aanneemt ten aanzien van het belegerde Oekraïne. Dat biedt de kans om Polen te helpen en het Hongaarse regime te isoleren binnen de EU.

Of erbuiten, als Orbán dat werkelijk wenst. Met Oekraïne staat er zelfs al een nieuw kandidaat-EU-lid voor de deur. Toetreding zal nog zo eenvoudig niet zijn, maar de Oekraïners weten tenminste de waarde van een liberale democratie wel te waarderen.