Afkeer van homoseksualiteit en regelrechte lgtbq-haat zijn opnieuw een dingetje bij radicaal-rechts. Ook bij het VB

Bart Eeckhout is hoofdredacteur van De Morgen.

Een mens zou bijna medelijden krijgen met Chris Janssens. Telkens als een partijgenoot weer iets hatelijks zegt over holebi’s of vrouwen, mag de ondervoorzitter van het VB als een brandweerman uitrukken om zich namens de partij te distantiëren.

Dat is ook nu weer nodig na het interview in De Standaard met Jef Elbers, kandidaat voor het Vlaams Belang voor het bestuur van het Vlaams Audiovisueel Fonds. “Het exhibitionisme op die karren, die strontkarren, met hun spulleke in een suspensoir”, zei Elbers bijvoorbeeld over de gaypride, die hij ‘vies’ vindt. Nou, dat is duidelijk.

Medelijden met Chris Janssens of voorzitter Tom Van Grieken is niet nodig. Elbers vertolkt dan wel de ultraconservatieve, extreemrechtse kijk op homoseksualiteit die gemeengoed was bij het oorspronkelijke Vlaams Blok/Belang, het is meer dan alleen maar een relict uit het verleden. Afkeer van homoseksualiteit en regelrechte lgtbq-haat zijn opnieuw een dingetje bij radicaal-rechts. Ook bij het VB.

Natuurlijk wil de partijtop graag een ander beeld optrekken. De voorbije jaren was de verdediging van liberale homorechten juist een electoraal wingewestje geworden. Baanbreker was de in 2002 vermoorde Nederlandse politicus Pim Fortuyn. Als homo had Fortuyn zelf de intimidatie door jonge moslims ervaren. Hij noemde de islam ‘achterlijk’ en een gevaar voor vrouwen en lgbtq-rechten.

Voor partijen als het VB opende Fortuyn de ogen voor een nieuw publiek. Strijd voor vrouwen- of homorechten blijkt een interessant wapen om een belangrijkere boodschap door te geven: islamhaat. Homonationalisme werd een trend. Nogal wat kiezers hebben daar ook wel oren naar: intimidatie en geweld op straat door sommige jonge moslims is een stedelijke realiteit.

Maar dat is maar één kant van het verhaal. De opleving van radicaal-rechts in Europa doet ook de reactionaire homostandpunten weer herleven. Herstel van de blanke, mannelijke, ‘christelijke’ waarden is een hoofdpunt in die beweging. In Polen en Hongarije leidde dat al tot concrete beleidsmaatregelen tegen de ‘lgbtq-ideologie’.

Nog maar afgelopen week onthielden de VB’ers zich in het Europees Parlement als enige Belgen bij een resolutie die de hele EU uitroept tot vrijheidszone voor iedereen, ongeacht seksuele geaardheid. Dat is geen misstap van een eenzame militant, maar een officiële partijlijn. En die lijn sluit wel degelijk goed aan bij het standpunt van jonge partijmandatarissen, al dan niet met Schild & Vrienden-affiliatie.

Homohatelijke uitspraken zoals van Elbers of eerder tal van andere VB’ers komen ongelegen, nu een moord het geweld op homo’s onder de aandacht brengt. Maar ze behoren wel degelijk opnieuw tot het repertoire van radicaal-rechts. De dubbelhartigheid zit zelfs in de reactie op de kwestie-Elbers. Van ’s mans uitspraken wordt afstand genomen, maar de nominatie voor een bestuurszitje wordt niet geannuleerd. Ook dat is duidelijk.