"Waarom mag ik niet zeggen dat ik fier ben blank te zijn?"

Ja, dit is inderdaad mijn eerste grote interview ooit in De Morgen", lacht Filip Dewinter (53) terwijl we ons installeren in zijn kantoor, bij hem thuis in Ekeren. "Dat zal u misschien wel abonnees kosten. De Morgen was lang een oninneembare vesting, maar nu is uw krant het laatste bastion dat valt. In Nederland staan journalisten al lang open voor alle meningen, ook die van Geert Wilders. In Vlaanderen begint het eindelijk te bewegen."

Zijn partij, die hij sinds 2014 vertegenwoordigt in de federale Kamer, zit weer in de lift. Dat zeggen de peilingen toch. Vlaams Belang is met dik 13 procent weer de derde partij van Vlaanderen, groter dan CD&V en Open Vld.

Wat N-VA verliest, wint Vlaams Belang. "Onze partijen zijn communicerende vaten", zegt Dewinter. "Daarom is het cordon sanitaire ons probleem niet meer, maar dat van Bart De Wever. Hij is nu veroordeeld tot partijen die hem mee de dieperik in zullen sleuren. Dat is ook hun bedoeling."

Een beleidspartij zal Vlaams Belang nooit worden, weet Dewinter. "Ik heb leren leven met onze rol, die van de zweeppartij, de twaalfde man op het partijbureau van de N-VA. Bij elke beslissing zullen ze zich voortaan afvragen wat wij ervan denken en wat wij gaan doen. Ik trek mij dat cordon sanitaire veel minder aan dan vroeger."

En het cordon médiatique, hoe hebt u dat altijd ervaren?
Dewinter: "Als een groot onrecht. Als de pers ons niet zo lang had uitgesloten, zouden onze ideeën veel makkelijker ingang hebben gevonden."

Speelde het ook niet in uw voordeel?
"Dat wilde ik er meteen aan toevoegen. Wij hebben van de nood een deugd gemaakt. Die mediaboycot heeft ons toegelaten om voluit de rol van outcast en outlaw te spelen."

Zijn er nog altijd politici die u geen hand geven?
"Die zijn er nog altijd. In het groene en socialistische kamp is dat nog altijd veeleer de regel dan de uitzondering."

In een interview met De Standaard drie jaar geleden leek uw partijgenoot Gerolf Annemans daar oprecht het hart van in.
(grijnst) "Ik heb daar minder last van. Ik begrijp dat die status van paria Gerolf meer raakt dan mij. Hij hecht meer belang aan een intellectueel gesprek op niveau. Ik heb mij altijd beter gevoeld in rol van volkstribuun en straatvechter."

Letterlijk zelfs, vroeger.
"Och ja, oké. In de politieke strijd kan het er weleens fysiek aan toegaan. Dat was zo in mijn studententijd en in mijn periode als jonge militant. Het kwam toen weleens tot een confrontatie met extreemlinks. Met de helm op, ja."

Op 24 november dit jaar is het precies 25 jaar geleden dat uw partij voor het eerst echt doorbrak. Op de dag die we sindsdien kennen als Zwarte Zondag.
"Als je verketterd wordt, maar de goedkeuring krijgt van de kiezer, is dat een soort vrijspraak. Dat was zo op Zwarte Zondag, en dat was zo in 2004 na het racismeproces en de veroordeling van mijn partij. Die overwinningen waren een geruststelling. Als je vaak wordt uitgescholden en geen ruggengraat hebt, zou je op den duur nog gaan geloven wat men je verwijt. Dan zou je nog beginnen te denken dat je water bij de wijn moet doen."

U hebt wel jarenlang de maatschappelijke sfeer verziekt. In datzelfde interview heeft Gerolf Annemans zich daar schoorvoetend voor verontschuldigd.
"Ik verontschuldig mij nergens voor, als u dat wil vragen. Ik denk niet dat wij ooit fouten gemaakt hebben. De stijlmiddelen die wij gebruikten, waren noodzakelijk om het debat op gang te trekken. Misschien zijn we nog te braaf geweest, want het debat is veel te laat op gang gekomen. Daarom hebben we vandaag de problemen die iedereen kent."

Uw ideeën hebben gaandeweg wel zowat alle partijen beïnvloed.
"Juist. Men heeft veel van onze ideeën overgenomen. Ook de N-VA heeft geparasiteerd op het succes van Vlaams Belang. Wij hebben de kiezer van links naar rechts gebracht. De Wever heeft onze boodschap anders verpakt en er een nieuwe strik rond gedaan. En hij stond op het juiste moment klaar. Onze kiezer was chronisch vermoeid, hij wilde perspectief op regeringsdeelname. Het cordon sanitaire was een uitputtingsslag."

Hebt u ooit gehoopt dat het cordon zou verdwijnen?
"Vroeger dacht ik dat het ooit wel zou springen. In Antwerpen hebben we in een aantal districten zelfs dicht bij een absolute meerderheid gestaan. Wie weet wat er zou gebeurd zijn in 2006 zonder de affaire-Van Temsche? Zouden we dan verder zijn doorgestoten?"

Zou een moment van zelfreflectie na de moorden van Hans Van Temsche, onlangs tien jaar geleden, niet gepast geweest zijn?
"Maar die momenten van zelfreflectie zijn er bijna permanent. Uiteraard vraag je je soms af of je niet over de schreef gegaan bent. Na de affaire-Van Temsche heb ik getwijfeld. Die man behoorde tot onze politieke familie. Onze tegenstanders profiteerden daarvan om ons de rekening te presenteren. Uiteraard woog dat op mij, ik ben een mens van vlees en bloed."

Uw partij had jarenlang mee de sfeer gecreëerd waarin Van Temsche tot het besluit kwam om mensen te gaan vermoorden.
"Ik kan mij voorstellen dat iemand die karakterieel gestoord is, zich beroept op een bepaalde ideologie om zijn daden te verantwoorden. Dat deed Anders Breivik vijf jaar geleden ook, toen hij in Noorwegen zijn moorden pleegde."

Nu klinkt u als een imam die IS veroordeelt.
(snel) "Ik wist dat u dat ging zeggen. Maar de vergelijking gaat niet op. Bij Van Temsche en Breivik ging het om geïsoleerde gevallen, om mensen die ze niet alle vijf op een rij hebben. Daar zat geen structuur en geen organisatie achter. Dat kan men van IS niet beweren. Dat zijn goed opgeleide terroristen die een masterplan uitvoeren."

Maar nogmaals: u en uw partij waren mee verantwoordelijk voor het klimaat waarin Van Temsche zijn moorden pleegde.
"Ik heb mij die vraag toen gesteld. Of wij mee verantwoordelijkheid droegen."

En laat me raden: u kwam tot de conclusie dat u geen enkele schuld treft.
"Ik ben tot de conclusie gekomen dat het Vlaams Belang verantwoordelijkheid draagt voor het feit dat we heel veel van dit soort feiten hebben kunnen vermijden. Wij waren het ventiel voor het maatschappelijke ongenoegen over de multiculturaliteit dat geen uitlaatklep vond in de media of bij andere partijen."

Slim bedacht, zeg: zonder u zouden er nog meer Van Temsches zijn geweest?
"Het gaat er niet over dat ik mijn geweten wil sussen. Ik denk echt dat wij die rol hebben gespeeld. Wij spraken de taal van de man in de straat, die niemand meer vertrouwde behalve ons. Ik denk dat onze partij een therapeutische rol heeft gespeeld. Mocht die democratische uitlaatklep er niet geweest zijn, dan had de confrontatie heel andere vormen kunnen aannemen. Ik hou daar nu mijn hart voor vast, voor de clash."

Welke clash?
"Europa staat aan de rand van een burgeroorlog. Hoe langer wij blijven aanmodderen, hoe langer wij de poorten openen en de islam koesteren, hoe uitzichtlozer de situatie zal worden. En dan heb ik het niet alleen over de aanslagen, maar over gettowijken waar je een dagelijkse confrontatie ziet tussen overheid en losgeslagen etnische bendes. De macht van het getal speelt ook: van alle kinderen die vandaag in Antwerpen worden geboren, is meer dan de helft van allochtone origine. Ik weet niet of dat nog goed komt."

U bent niet bang voor een clash, u lijkt er zelf op aan te sturen.
"Nu maakt u een denkfout. Niet wij leggen de kiemen voor een confrontatie, het is vrij duidelijk dat de islam die kiemen legt. En dan heb ik het niet alleen over IS en Al Qaida en Sharia4Belgium en de salafisten, maar over dé islam."

Die niet bestaat.
"De islam kent vele strekkingen, maar op het einde van de rit zijn ze het er allemaal over eens: de islam moet domineren en overheersen. Via de massa-immigratie hebben wij de islam binnengehaald, via de islam het salafisme en via het salafisme de terreur. Onze overheid is al decennia medeplichtig en heeft bloed aan de handen."

De meeste moslims nemen gewoon deel aan de samenleving, hoor.
"Het is niet omdat er gematigde moslims bestaan dat er een gematigde islam bestaat. Wij moeten tegen die mensen zeggen: stap eruit, keer de islam de rug toe. Wij moeten een de-islamiseringscampagne starten. De vrijheid van godsdienst is essentieel, maar wij willen de erkenning van de islam intrekken. Waarom hebben wij de islam erkend in 1974? Omdat we olie nodig hadden van de Saudi's. In ruil daarvoor hebben wij hen hier alles laten sturen en financieren."

Net daarom moeten we de islam misschien eindelijk omarmen, Vlaamse imams opleiden, onderwijs en moskeeën beter structureren en financieren.
"Dat had dertig jaar geleden misschien kunnen werken. Misschien, want zelfs daar twijfel ik aan. Maar vandaag, nu er meer dan 50 miljoen moslims in Europa wonen, van wie meer dan 500.000 in België, is dat praat voor de vaak. We moeten onder ogen zien dat je een been met gangreen beter amputeert. We moeten het aantal moskeeën systematisch afbouwen, en moslims een charter laten ondertekenen waarin ze de sharia afzweren, de gelijkheid van man en vrouw en de scheiding van kerk en staat erkennen."

Ging u ook geen klacht indienen tegen de islam?
"Ik wil op basis van het strafwetboek aantonen dat de islam niet-gelovigen en vrouwen discrimineert. Als het gelukt is om onze partij daarvoor te veroordelen, waarom zou het dan niet lukken met de islam?"

U hebt in een interview met Knack in 2009 nochtans de lof gezongen van de familiewaarden die centraal staan in de islam.
"Voor de familiale solidariteit binnen de moslimgemeenschap, voor de solidariteit in die gemeenschap tout court, doe ik mijn hoed af. Daar kunnen wij lessen uit trekken. Hoe men binnen het gezin zorgt voor ouderen, bijvoorbeeld, is iets wat in onze hedonistische samenleving bijna niet meer gebeurt. Maar dat doet niets af aan mijn mening over de islam op zich."

Over normen en waarden gesproken: waar is de tijd dat u homoseksualiteit nog een modeverschijnsel vond?
"Ik heb altijd gezegd dat een deel van de homoscene drijft op cultureel sentiment, dat het bon ton is in bepaalde kringen om te flirten met homoseksualiteit. Al ontken ik niet dat een grote groep die geaardheid inderdaad heeft en op basis daarvan een aantal rechten moet krijgen. Zo ben ik voor het homohuwelijk, dat is mijn voortschrijdend inzicht."

Voor het homohuwelijk, maar tegen adoptie door homo's?
"Daar blijf ik problemen mee hebben, omdat ik van mening ben dat een kind recht heeft op een moeder en een vader, hoe je het ook draait of keert. Maar in dat debat wil ik mij nu niet per se te ver wagen."

Terug naar uw centrale boodschap dan. Die is, voor alle duidelijkheid, nog altijd dezelfde als vroeger?
"De feiten tonen vandaag aan dat wij altijd profetisch zijn geweest, dat wij niet alleen de juiste analyse maakten, maar ook de juiste oplossingen formuleerden."

Dat fameuze 70-puntenplan van u was zo gek nog niet, bedoelt u?
"Achteraf bekeken denk ik dat het ons heel wat onheil had kunnen besparen. Hadden we dat plan destijds maar uitgevoerd. Ik werd toen beschuldigd van misdaden tegen de mensheid, alsof ik de treinen naar Auschwitz opnieuw wilde laten rijden. Maar wat wij toen voorstelden, doet men vandaag met uitgeprocedeerde asielzoekers: collectief met vliegtuigen terug naar hun land sturen."

Dat wilde u toen met alle migranten doen.
"Het 70-puntenplan was een totaalplan. Wij wilden integratie ontmoedigen en terugkeer aanmoedigen. Wij wilden niet dat vreemdelingen de indruk zouden krijgen dat ze eeuwig konden blijven. Daarom wilden wij hen eigen onderwijs aanbieden, en arbeidscontracten van bepaalde duur, zodat ze zich hier niet zouden settelen."

Migranten mochten hier ook geen eigendom verwerven.
"Voilà, dat stond ook in ons plan. De bedoeling was dat die mensen op het einde van de rit met hun kinderen konden terugkeren naar hun eigen land. En wij wilden hen daarop voorbereiden. Zodat ze niet in een cultureel vacuüm terecht zouden komen. Op zich was dat niet zo dom bekeken. Integendeel, ik denk dat we die mensen daar een plezier mee zouden hebben gedaan. Nu zijn ze cultureel ontworteld en revolteren ze tegen onze samenleving, die ze decadent vinden."

Het is duidelijk dat de nieuwe generatie bij het Vlaams Belang u niet opzijgezet krijgt, wat sommigen misschien een tijdje hebben gehoopt.
"Na de verkiezingen van 2014 was er onzekerheid over de lijn. Het is logisch dat je als boegbeeld naar de uitgang wordt begeleid als je een historische nederlaag hebt geleden, zelfs na dertien overwinningen, maar ik heb zelf beslist om niet meer in het partijbestuur te zitten. Ik vond dat de nieuwe generatie zelf tot de juiste conclusie moest komen: dat wij de lat nooit lager mogen leggen, dat wij altijd een radicaal alternatief moeten aanbieden. Ik steun Tom Van Grieken volledig en ik bedoel het niet denigrerend, maar hij las nog Jommeke en Suske en Wiske toen het 70-puntenplan werd geschreven."

Wat zegt u tegen de lezers die uw gedachtegoed verwerpen?
"Dat ze eens uit hun ivoren toren moeten komen en moeten luisteren naar de stem van het volk. En dat ze misschien beter dertig jaar geleden al eens een interview met mij hadden moeten lezen, in plaats van ons te verketteren. Wat ik zeg, is voor sommigen misschien confronterend, maar het is de taal die gedeeld wordt door een niet onbelangrijk deel van de Vlaamse bevolking."

Maar van een ander, ook niet onbelangrijk deel van de Vlaamse bevolking creëert u een vijandbeeld.
"Voor mij zijn Mohamed en Fatima de vijand niet. Ik haat die mensen niet, maar ik veracht wel hun manier van leven en de ideologie die zij hier binnenbrengen, omdat die haaks staat op onze manier van leven."

Velen verachten uw manier van denken.
"Dat mag. Maar u moet wel beseffen welke kant het met deze samenleving opgaat. Loop maar eens met mij door Antwerpen. Dan zult u zien hoe een eerstewereldbeschaving stilaan verandert in een derdewereldstad. Immigratie heeft ons alleen maar armoede gebracht, ook vandaag bieden vluchtelingen geen enkele economische meerwaarde."

Voor u hoeft die Conventie van Genève niet meer?
"Nee. Weg daarmee. Alleen als er morgen een conflict ontstaat tussen twee Europese landen, is het onze taak om vluchtelingen op te vangen. Als Rusland morgen Oekraïne binnenvalt, moeten wij mensen opvangen. Christenen, met wie wij onze manier van leven delen. Ons verhaal is altijd een verhaal geweest van nationaliteit, cultuur en identiteit, nooit van ras. Zelfs het etnische hebben wij nooit durven te beklemtonen."

Durft u dat nu wel?
"Het etnische heeft zijn belang, dat kan niemand ontkennen. Ik ben blank, is dat alleen een kwestie van huidskleur? Nee, dat is ook een verhaal van een evolutie van duizenden jaren, van mensen die zich verenigden rond een cultuur en een etnie. Is het een schande om dat te zeggen? Nee. Als een zwarte, of een neger, om dat woord maar te gebruiken, mag zeggen dat black beautiful is, waarom mag ik dan niet zeggen dat ik fier ben om blank te zijn? Op zich heeft die huidskleur geen meerwaarde, maar ik hoef mij er niet voor te schamen."

Dat vraagt niemand, hoor.
"Voilà. Maar het etnische speelt een rol, dat kan niemand ontkennen. Een Aziaat zal wellicht een hoger IQ hebben dan een zwarte, en een zwarte zal bepaalde fysieke vaardigheden hebben die superieur zijn aan die van de blanken. Is het dramatisch om dat vast te stellen? Ik hoef toch niet te verloochenen wat ik denk, omdat het toevallig niet politiek correct is? Daar ben ik te oud voor geworden. Sommige dingen moeten gezegd kunnen worden."

Tot slot: hoe is uw relatie met Etienne Vermeersch tegenwoordig? Vroeger vond hij u een regelrechte neonazi, vandaag deelt hij veel van uw islamkritiek.
"Ik heb hem onlangs nog gezien, bij de voorstelling van het boek Waarover men niet spreekt van Wim van Rooy. Toen gaf hij toch schoorvoetend toe dat een aantal analyses die wij in het verleden maakten, hoewel nogal kort door de bocht, niet helemaal verkeerd waren. En dat ik wat de islam betreft vaak het gelijk aan mijn kant heb. Zo ziet u maar, ook een filosoof kan op latere leeftijd nog tot de jaren van verstand komen."