Donderdag 01/06/2023

Bijzondere bijstand

Natuurlijk kunnen de Barten en Emma’s er niets aan doen dat hun ouders weinig origineel waren

null Beeld Sven Franzen
Beeld Sven Franzen

Op de trein zit iemand die goeiendag knikt en me dan verwachtingsvol blijft aankijken. Ik wéét dat ik hem ken, maar kan niet meer op zijn naam komen. Dat overkomt me echt vaak… Waarom ben ik zo? Mark, Ledeberg

Katrin Swartenbroux

Mark!

Jij heerlijk sociaal incapabel wezen! Ik heb research moeten doen om op je vraag te kunnen antwoorden, en het vergeten van namen blijkt echt wel een dingetje in de neurologie. Het vergt heel wat hersenactiviteit om de combinatie van een naam en een gezicht ­correct bij elkaar in een mentale lade op te bergen en op de juiste momenten weer te kunnen opdiepen. Dat loopt niet altijd vlotjes.

Wanneer iemand er niet uitziet als een Shanaia of een Dirk vinden we het bijvoorbeeld moeilijker om die verbinding opnieuw te maken. Ik zie er ­niet uit als een Katrin, en ken ­bijgevolg amper ­mensen die me bij mijn voornaam ­noemen. Ik weet niet hoe een Swartenbroux eruitziet, maar die naam is in ­combinatie met mijn gezicht ­blijkbaar een beter glijmiddel om mij richting de hippo­campus te doen sliden.

Ook veelvoorkomende namen glippen sneller door de mazen van het geheugennet. Natuurlijk kunnen de Barten en Emma’s van de wereld er niets aan doen dat hun ouders niet bijster veel inspiratie konden opbrengen na een slopende zwangerschap, maar ze zijn gelukkig niet gedwongen tot anonimiteit. Er zijn namelijk ook manieren waarop je je brein kan forceren om namen te onthouden. Een van de makkelijkste trucs, Mark, is om de naam van de persoon zoveel mogelijk te herhalen tijdens het gesprek, om zo met brute kracht de combinatie ‘naam + gezicht’ in je hersenpan te beitelen. Nee Mark, dat komt totaal niet creepy over. Relax, Mark. Niemand gaat daar iets achter zoeken. Gekke Mark toch!

Mnemoniek blijkt, zoals in elke geheugenkwestie, eveneens een efficiënte manier om iemand uit de ­vergetelheid te houden. Combineer de voornaam met de functie van de persoon, of met een opvallend of typisch kenmerk. Rachid De Verzekeringsmakelaar. Francis De Haakneus. Diane De Triatleet. Of Cynthia Van De Receptie Met De Irritante Lispel Die Je Liefst Van Al Met Haar Hoofd Door De Ruit Wil Knallen Nadat Je Haar Vier Keer De Telefoon Hebt Horen Beantwoorden. Dan rest je gewoon hopen dat je steeds helder genoeg bent om enkel de naam, en niet de rest van het ezelsbruggetje uit te spreken wanneer jullie elkaar begroeten.

Het allerbelangrijkste in het geheugenproces blijken emoties als affectie, sympathie en interesse voor diegene die voor je staat. De naam van je lief, je beste vriend of de hond van die ene ex van negen jaar geleden zal je nooit vergeten, maar onze synapsen gaan in sleeper mode wanneer ze denken dat het niet belangrijk is om iemands naam te ­onthouden. Omdat je denkt dat je die persoon nooit meer zal spreken. Omdat je hoopt dat je die persoon nooit meer zal spreken. Omdat je er actief alles aan zal doen om die persoon nooit meer te spreken.

Maak je dus geen zorgen Michael, je probleem is veelvoorkomender dan je denkt.

Gekwelde lezer, blijf niet langer zitten met dat probleem maar mail naar katrin.swartenbroux@demorgen.be

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234