Na drie dagen ben ik murw, moe van het doen alsof er niets tussen ons is veranderd. We spreken niet langer dezelfde taal

Bregje Hofstede is journalist en auteur van onder meer De hemel boven Parijs, Drift en Slaap vatten.

Zodra de metro optrekt bij Louisa, doet een man met een platte wollen pet zijn mondmasker omlaag en begint uit volle borst te zingen. Het is een lied over een Fransman die de juiste taal niet spreekt om zijn beminde te verleiden: hij komt niet veel verder dan I love you.

Moi, si minable. Het is een liedje dat mijn vader vroeger draaide, dat ik flauw vind maar dat me nu voor het eerst raakt. De stem van de zanger is verkapt verbeten; hij klinkt alsof hij besloten heeft met overtuiging te zingen. Zijn stem is vol en luid, maar zijn haast verraadt hem.

Zo moet ik het hele weekend geklonken hebben, denk ik.

Ik logeerde drie dagen in Brussel bij een goede vriend. Als ik hem zo nog mag noemen, want sinds kort vrees ik hem te verliezen aan viraal onbegrip. Wat begon als redelijke kritiek op de vaccinatiestrategie werd binnen enkele maanden voluit complotdenken. Het virus is een van overheidswege bedachte list, het vaccin een expres ziekmakende valstrik, die maskers zijn bedoeld om ons van elkaar de distantiëren en het verzet te breken. In zijn ogen ben ik het makke schaap dat zich naar de slacht laat voeren en hij de laatste rebel. Ik stel voorzichtig geformuleerde vragen om in kaart te brengen hoe ver mijn werkelijkheid inmiddels van de zijne af staat.

De ontstane kier is gapend groot. We voelen het allebei tochten, we proberen over iets anders te praten, maar alles gaat erover. We roosteren groente: “Werkt beter dan dat vaccin van ze.” We praten over de liefde: “Ze maken liefde onmogelijk”, zegt hij, single. Werk: ligt stil, voor hem. Het onderwerp is onvermijdelijk en hij praat bijna onafgebroken.

Na drie dagen ben ik murw. Ik krijg buikpijn van de spanning en ben moe van het doen alsof er niets tussen ons is veranderd. We spreken niet langer dezelfde taal.

Als ik zijn huis uit stap vraag ik me af of het de laatste keer is. Ik omhels hem en zeg dat ik hem graag zie, hij knijpt even in mijn schouders, dát hebben we van elkaar begrepen, maar het is niet genoeg.

Verdrietig stommel ik de metro in, met op mijn gezicht het masker.

Ik weet niet waarom we ons zo absoluut in ons wederzijdse gelijk hebben teruggetrokken. Hij misschien van de weeromstuit, omdat iedereen met kritiek als gek werd weggezet? Ik, vanwege de twitterbooster die nu op alle meningen zit? Hoe dan ook, ik heb nog nooit zoveel mensen zo snel van elkaar zien wegdrijven. Dit is corona’s échte sociale distantiëring.

De metro intussen is bijna bij het Zuidstation, de zingende man is klaar en gaat met zijn pet rond. Bij het uiteinde van mijn coupé groet hij een vrouw in een vuile beige trui die naast me staat. “Bonjour Justine!”

“Josephine”, verbetert ze hem. “Vous chantez bien. C’est émouvant.” Hij bedankt haar voor het compliment en begint, wijzend op zijn borstkas, uit te leggen dat het erg vermoeiend is om zo te zingen. Na een uur heeft hij spierpijn op zijn ribben; als hij twee uur zingt, heeft hij steken in zijn onderbuik. Hij wijst de plek aan.

Josephine knikt meewarig en wuift hem na wanneer hij bij de volgende halte uitstapt en zich verplaatst naar een andere wagen. Ik zie hem door het vuile ruitje tussen de twee coupés. Voor hij weer begint te zingen, tast zijn hand op zijn buik naar de spierpijn van het doen alsof, schuin onder de navel.