WonenBinnenkijken
Binnenkijken in een zonovergoten loft, genesteld op de zolder van een oude veeartsenschool
Een donkere zolderverdieping in de oude veeartsenijschool van Anderlecht werd omgetoverd tot twee identieke, hedendaagse appartementen die baden in het daglicht. Getekend: Madam Architectuur. ‘We wilden dat het één grote speeltuin zou worden.’
‘Dit appartement is de Duvel van de immomarkt”, lacht bewoner Elias Kartout. “Ik hou ervan om de beste deal te vinden. Vaak krijg je met een Duvel op café de meeste alcohol voor je geld. En op de huizenmarkt zijn grote panden relatief gezien goedkoper dan kleine. Je betaalt minder per vierkante meter. Dus zocht ik geen appartement voor mij alleen, maar iets groots om te delen. Het eerste idee was een herenhuis met een gedeelde tuin. Tot ik dit appartement zag. Ik wist: hier kan je iets zots mee doen. De dag zelf nog deed ik een bod, samen met mijn goede vriend Adrien Van Dijk.”
We begrijpen waarom. De zolderverdieping van 180 vierkante meter was ruim genoeg voor twee appartementen. Met een plafond dat 9 meter hoog is, konden er makkelijk twee extra verdiepingen bij worden gemaakt.
En dan hebben we het nog niet over de locatie zelf gehad. Het Anderlechtse appartement is namelijk genesteld in de oude veeartsenijschool, gebouwd in het begin van de jaren 1900 in Vlaamse neorenaissancestijl, vol ornamenten. Toen de dierenartsopleiding hier in 1990 vertrok, werd de site een populaire plek voor urban exploring. Denk: een deur forceren en je vergapen aan anatomische modellen en bokalen met dieren op sterk water. Intussen zijn alle 19 gebouwen op de site gerenoveerd tot woningen en één tot coworking.
Asbest en aardedonker
Toch was de koop een serieuze gok. Want Elias en Adrien wisten toen nog niet of ze hier wel twéé appartementen van mochten maken. Pas na een jaar kregen ze een go. Bovendien zat het dak vol asbest en was de ruimte aardedonker, wegens slechts zes kleine ramen.
Iemand met minder visie zou het meteen afgeschreven hebben als onbruikbare zolderruimte. Maar Elias en Adrien sloegen aan het dromen. “We zagen echt het potentieel van deze plek”, zegt Elias. “Omdat ze zo groot was. En door de oude charme. Ik werd verliefd op de originele staalstructuur en de baksteenmuren.”
Toen ze aanklopten bij het Brusselse architectenbureau Madam vroegen ze dan ook om de originele elementen in de mate van het mogelijke te behouden. Elias: “Dat was immers de reden waarom ik het had gekocht.”
Verder hadden ze nog één nadrukkelijke wens: zo min mogelijk muren en deuren. Elias: “Ik hou van een open gevoel. In een huis vol kleine kamers zou ik niet kunnen leven. Zelfs de badkamer wilde ik volledig open hebben. Had het gekund, dan hing ik zelfs geen douchegordijn. Echt onbegrijpelijk vind ik badkamers zonder ramen. Zo donker en vochtig. Wie wil daar nu zijn dag beginnen?”
Vanuit het openheidsideaal wilden de vrienden ook geen volledige verdiepingen in het appartement. In de plaats kwamen twee kleinere platformen, zodat je van beneden nog tot in de nok kan kijken. Het doet wat denken aan een boomhut. De houten vloeren van de platforms rusten op de bestaande stalen balken en zijn met elkaar verbonden via een elegante wenteltrap die weinig plaats opslokt. Extra voordeel van die open structuur: het licht uit de koepel bovenaan valt tot in de leefruimte.
“We wilden de volledige hoogte zichtbaar laten”, zegt Door Smits van Madam Architecten. “Hier en daar haalden we een lat uit de staalstructuur om een doorgang te creëren. De twee appartementen zijn op dezelfde manier opgebouwd, maar door te variëren met kleur ontstonden er toch verschillende sferen. Dat was voor ons een leuk experiment.”
Waar Elias de staalstructuur wit schilderde, werd die bij Adrien donkerrood. Zo ervaar je beide gelijkaardige ruimtes toch anders.
Loungenet
Behalve ruimte en licht wilde Elias ook graag een speels ontwerp. “Van mij mocht het zelfs één grote speeltuin zijn. Ik dacht zelfs aan een grote schuifaf tussen de platformen. Maar die is er uiteindelijk niet gekomen.” Helemaal bovenin is er wel een groot net waarin je kan liggen. “Het kan 400 kilo dragen, ideaal dus om met wat vrienden een zondagnamiddag door te komen.”
Ook het blauwe kleuraccent van de trap, de balustrade en de badkamer geeft het appartement iets speels. Architect Smits: “Het kleurgebruik en de verschillende materialen zijn typisch voor ons werk. Ook al bevinden ze zich in één open ruimte, elke plek baadt in zijn eigen sfeer. Boven in de wintertuin is het helemaal anders dan in de zithoek beneden, bijvoorbeeld. De schuine wanden zorgen daar voor intimiteit, ondanks de grote hoogte van de ruimte.”
Elias: “In de hoek, naast de oude trap, komt nog een trapvormig meubel, een soort mini-amfitheater. Nu al leunt iedereen die hier komt tegen die betonnen balk, dus dat gaat zeker werken.”
Die betonnen rand is een uniek element in het project, zegt Door Smits. “Rondom de hele verdieping zit een breed stalen kader. Dat was vroeger de vloerplaat. Je ziet onderaan nog de moulure van het plafond van de verdieping eronder. Toen de projectontwikkelaar dit pand in loten verdeelde – nog voor Elias en Adrien het kochten – verlaagde hij de vloer met negentig centimeter waardoor het kader bloot kwam te zitten. Wij wilden dat element bewaren en accentueren. Dus stortten we er nog een betonnen plaat bovenop, ook voor de stabiliteit. Het vormde de leidraad voor ons ontwerp. We integreerden er onder meer de keuken in.”
Perfecte toog om Duvels aan te drinken, besluiten we.