Alleenstaande ouders getuigen: ‘Soms zegt ze: ‘Papa kookt veel beter’, als ik weer met gezonde troep afkom’

Na zijn echtscheiding ontdekte de Nederlandse acteur Lykele Muus dat het co-ouderschap ook een verademing kan zijn. Dus schreef hij er een boek over, Zo kan het dus ook, een nieuw leven als single ouder. Ook deze alleenstaande ouders maken er het beste van. ‘Als ze bij hun papa zijn, ga ik uit tot ‘s ochtends.’

‘Vriendinnen verzuchten dat ze sommige beslissingen ook liever alleen zouden nemen’

Tine Van de Velde (33) is bewust alleenstaande moeder van Eli (1).

“Op je eentje een kind krijgen, dat beslis je niet zomaar. Ik heb ruim een jaar nagedacht: kan ik dit financieel aan? Hoe organiseer ik mij en wie kan mij ondersteunen? Ik heb mijn zelfstandige praktijk als kinesist opgezegd en ben gaan ­werken als arbeidsconsulent, een nine to five job. En toen was ik er klaar voor.

“Ik heb veel geluk gehad: Eli was een makkelijke baby en de borstvoeding ging meteen vlot. Als de nachten al eens kort waren, besefte ik wel dat vermoeidheid het ouderschap veel lastiger maakt. Dat zijn de momenten waarop je hulp kunt gebruiken. Maar je kan niet op voorhand weten hoe ­makkelijk of moeilijk je baby zal zijn. Ik durf ook iemand op te ­bellen in het midden van de nacht, als dat echt nodig is. Hulp vragen, dat moet je wel kunnen als ­alleenstaande ouder.

“Ik heb niet het gevoel dat mijn leven extreem veel veranderd is. Natuurlijk kan ik niet meer ­spontaan uitgaan en als ik wil gaan sporten, moet ik opvang zoeken, maar dat wist ik op voorhand. Het moeilijkste is dat ik geen partner heb die ik even kan bellen als ik een uurtje langer moet werken.

“Jonge mama’s zeggen me vaak: ik heb veel aan jou moeten denken, zo op je eentje. Maar je groeit daarin, in die rol en de drukte. En soms is het best makkelijk dat ik met niemand anders rekening moet houden. Natuurlijk wil ik soms mijn keuzes bij iemand af kunnen toetsen, maar daarvoor heb ik genoeg vriendinnen met kinderen van dezelfde leeftijd. En soms verzuchten ze ook dat ze bepaalde dingen graag alleen zouden beslissen.

“Eenzaam voel ik me niet. Tijdens een moeilijke nacht of als Eli ziek is, bedenk ik me weleens dat het fijn zou zijn als er iemand naast me stond. Maar mijn kind is mijn wereld, en de liefde die ik van hem krijg is genoeg. Dankzij Eli kon ik de ziekte en het overlijden van mijn papa mentaal beter opvangen, en ik denk ook dat dit coronajaar moeilijker zou geweest zijn zonder kindje. Maar de lockdown maakt ons leven ook simpel. Omdat ik thuiswerk, heb ik ’s ochtends tijd om hem op het gemak naar de ­crèche te brengen.

“Inmiddels denk ik aan een tweede kindje, al vraag ik me af hoe ik dat gecombineerd krijg. Maar ik vind: je staat ervoor, en je doet het. Ik ga wel wachten tot Eli wat ouder is en corona voorbij is, want de hulp van mijn vrienden ga ik nodig hebben. En eens praten met een volwassene doet ook deugd.”

‘De dag voor ze komt, ben ik heel blij. En als ze weer vertrekt, kijk ik uit naar een week voor mezelf’

Tim Ost (44) voedt zijn dochter Loes (14) op in co-ouderschap.

“Ik ben een hele grote fan van co-ouderschap. De ene week ben ik voltijds vader, de andere week heb ik geen verantwoordelijkheden. Ik ken mannen die nog samen zijn met de partner met wie ze kinderen hebben, maar heel hard werken. Ik denk dat ik uiteindelijk meer tijd doorbreng met mijn kind dan zij. Ik ben zelfstandige, en mijn klanten weten ook: als Loes hier is, vergader ik niet meer na vijf uur. De week nadien werk ik zo laat het nodig is.

“Loes was nog geen twee jaar oud toen haar moeder en ik uit elkaar gingen. In het begin was het wat zoeken: ik wilde geen papa zijn die zijn kind elke twee weken een zaterdag ziet, voor haar mama was een week zonder haar dochter erg lang. Na zo’n scheiding zijn er ook wonden die moeten helen. Toch kan ik me geen conflicten herinneren over Loes of ons ouderschap, en vandaag zijn we goede vrienden.

“Ik mis mijn dochter zelden, de week dat ze bij haar moeder is. De dag voor ze komt, ben ik heel blij dat ze komt. En als ze weer ­vertrekt, kijk ik uit naar een week voor mezelf. Er is een fase geweest – ze moet toen een jaar of zes geweest zijn – dat ze het erg vond dat haar mama en papa niet meer samen waren. Maar toen gingen steeds meer ouders van vriendjes uit elkaar, soms met vreselijk ­pijnlijke conflicten. Fijn dat haar ouders nog goed overeenkomen, besefte ze.

“Bij haar mama heeft Loes nog een achtjarige halfzus. Ze beschouwen elkaar als echte zusjes, en ook voor mij is dat meisje een deel van de familie. Als haar mama opvang nodig heeft, komt ze soms naar hier. Ik neem haar ook vaak mee naar mijn familie.

“Ik heb zelf ook al jaren een vriendin, zij woont met haar veertienjarige zoon in Brussel. Onze kinderen komen heel goed overeen, maar Loes haar leven is hier, en haar zoon heeft daar zijn school, hobby’s en vrienden. We pendelen al jaren zodat onze kinderen dat niet moeten doen. Dat is een opoffering waar ik het wel moeilijk mee heb. We leven allebei alsof we alleenstaanden zijn, en dat zorgt voor veel dubbele kosten. Het voordeel is dan weer dat we geen last hebben van de dagelijkse sleur. Dat is voor later.” (lacht)

‘Soms zegt ze: ‘papa kookt veel beter’, als ik weer met gezonde troep afkom’

Saartje Vandendriessche (45) voedt in co-ouderschap haar dochter Mille (11) op.

“Toen de papa van Mille en ik uit elkaar gingen, hebben we ­afgesproken: geen ruzie en stress, ons kind komt eerst. Ik ga niet beweren dat dat altijd lukt, maar uiteindelijk hebben we het goed gedaan. We zorgen om de beurt een week voor Mille, maar zijn flexibel. Als ik naar het buitenland moet voor het werk, dan blijft ze langer bij haar papa, en krijg ik die dagen later terug.

“Mijn ouders wonen vlakbij, en dat is echt nodig. Ik kan zelden op tijd aan de schoolpoort staan en als ik vastzit in de file, kan ik hen altijd vragen om haar te gaan halen. Soms voel ik me wel schuldig als ik tijdens mijn week veel moet werken, dan probeer ik dat later goed te maken. Maar ik zal dan ook nooit ’s avonds gaan sporten of afspreken met vrienden. Daar heb ik tijd genoeg voor als ze er niet is. Dat is dan weer het voordeel van co-ouderschap: ik kan tijdens die week ’s avonds makkelijk naar de sauna of naar een feestje.

“Wat wel moeilijk is, zijn feestjes waarbij iedereen kinderen ­meeheeft, en ik alleen ben. Dat is balen, ook omdat ik weet dat Mille het leuk zou vinden. We zijn ­allebei sociale beesten, op vakantie gaan we altijd met bevriende gezinnen.

“Haar papa is stipt en georganiseerd, ik ben een echte ploetermoeder, maar vind het belangrijk om vrolijk en goedgezind in het leven te staan. Elke ouder heeft zijn dada’s, maar dat leidt bij ons nooit tot conflicten. En als ik Mille inschrijf voor atletiek omdat ik vind dat ze meer moet bewegen, dan is dat oké.

“Ik denk dat onze dochter het beste van twee werelden heeft: wij hebben met ons tweetjes onze draai gevonden, en bij haar papa heeft ze een gezin met stiefkinderen. Ze zegt weleens: ‘bij papa mag dit wel’, of ‘papa kookt veel beter’, als ik weer met gezonde troep afkomt. Maar daar moet ik vooral om lachen.”

‘Voor ze stierf, zei mijn vrouw: ‘Ik weet zeker dat je dat goed gaat doen’. Dat geeft vertrouwen’

Dave Hammenecker (37) is weduwnaar en voedt zijn twee zonen Rune (10) en Tibo (8) alleen op.

“Het is inmiddels een jaar geleden dat mijn vrouw overleed aan ­kanker. Hoe moeilijk ook, ik ben blij dat ik niet alleen achterblijf. Natuurlijk was ik bezorgd over hoe de jongens met de situatie zouden omgaan, maar ze doen dat vrij goed.

“Voor mij is het belangrijk dat het leven voor hen zo normaal mogelijk verdergaat. Dat is een beetje zoeken. Ik werk nu minder dan vroeger, en daarnaast ben ik een voltijdse papa die overuren draait.

“Als je het plots alleen moet doen, besef je dat voor koppels elk uur dubbel telt. Ik moet elk uur zo goed mogelijk inplannen om alles rond te krijgen.

“De kinderen gaan ook nog naar de voetbal, chiro en tennis. Dat is elke dag een rush, en voor mijn eigen hobby’s of vrienden is nog weinig tijd. Ik heb mezelf ­weggecijferd, maar als ouder doe je dat gewoon. Ik moet erdoor. Maar ik geef toe: de weg is hobbelig en steil en af en toe struikel ik eens. Als de kinderen in bed liggen, het stil is in huis en ik alleen in de zetel zit, dan overvalt het verdriet me weleens, en denk ik: is dit het nu? Maar ik ben een positieve mens die altijd weer rechtkrabbelt, en al bij al loopt het best goed.

“Hulp vragen deed ik vroeger niet. Dat heb ik inmiddels wel geleerd. Mijn ouders wonen een paar straten verderop en vangen de kinderen op als het druk is. En ik woon in een kleine gemeente, alles is op een steenworp. Je staat er niet bij stil hoe belangrijk dat is, tot je er alleen voor staat.

“Ik merk wel dat de kinderen een moederfiguur missen. Ik heb een tijdje geprobeerd om die ­dubbele rol op mij te nemen, maar dat heb ik losgelaten. Ik kan hun mama niet vervangen. Maar nu en dan zeggen ze me ook, vanuit het niets: ‘Blij dat we jou nog hebben, superpapa’.

“Met het overlijden van mijn vrouw is ook mijn steun en ­toeverlaat verdwenen. Ik vraag me vaak af: ben ik goed bezig? Neem nu onze hond: ik heb te weinig tijd om daarmee bezig te zijn. Maar ik vind het ook heel moeilijk om op m’n eentje te beslissen of ik hem wegdoe of niet. Wat zou mijn vrouw gedaan hebben? Hoe zou zij gereageerd hebben? Maar voor ze stierf, zei ze me: ik weet zeker dat je dat goed gaat doen. Dat deed deugd, dat geeft ­vertrouwen.”

‘Misschien gedraag ik me te veel als hun maat, soms moet ik hen eraan herinneren dat ik de mama ben, en dat ik beslis’

Veerle Malschaert (45) zorgt na een scheiding bijna voltijds voor haar twee kinderen (7 en 10).

“De eerste jaren na onze scheiding zaten we in een heel flexibel co-ouderschapsregime. Dat vonden we toen de beste keuze, ook al was het hartverscheurend om mijn kindjes te moeten missen. Ze waren nog zo klein. Pas later kon ik genieten van het feit dat ik de helft van de tijd de vrijgezelle Veerle kon uithangen.

“Door omstandigheden zitten we nu in de compleet omgekeerde situatie en wonen de kinderen zo goed als voltijds bij mij. Om de twee weken gaan ze een weekend naar hun vader. Naar mijn gevoel leef ik al veel langer in een soort lockdown: ik voel mij met momenten vastzitten in deze situatie, alsof ik twee – weliswaar gouden – ­blokken aan mijn been heb. Ik zou ze niet kunnen missen, maar ze houden me wel vaak in mijn kot. Ik heb me inmiddels neergelegd bij de situatie, maar ze vraagt wel veel opofferingen, ook professioneel. Een nieuwe voorstelling schrijven (Veerle is actrice en comédienne, red.), gebeurt nu tussen de soep en de patatten. Repetities en optredens plannen is een ­ingewikkelde puzzel oplossen.

“Het huishouden en alle organisatie die bij het alleenstaande-ouderschap komen kijken, is heel veel werk. Eigenlijk ben ik een ­voltijdse huismoeder die daarnaast ook nog werkt als artiest. Mijn ouders zijn te oud en wonen te ver om veel te kunnen helpen, ­gelukkig is er zoiets als naschoolse opvang. Ik stuur de kinderen ook vaker zonder schuldgevoel naar vakantiekampjes. Later ga ik ­terugkijken op deze periode en me afvragen hoe ik dat in godsnaam heb gebolwerkt. Ik mis het ook om te overleggen met de andere ouder. Alles went, maar alleen moeten beslissen, is niet leuk.

“Maar de situatie heeft ook zijn mooie kanten: de kinderen en ik, wij zijn een onafscheidelijk team en hebben heel veel lol samen. We zijn nogal een Pippi-Langkous­huishouden. (lacht) Misschien gedraag ik me te veel als hun maat, dat kan. Soms moet ik hen eraan herinneren dat ik de mama ben, en dat ik beslis. Maar hoe heftig het ook soms ook is als mama alleen, deze regeling schept ook duidelijkheid en rust: dit is hun thuis, hun leven is hier. En ik heb ze liever veel bij mij, dan dat ik ze vaak moet missen. De weekends dat ze naar hun papa gaan, zijn ook heerlijk. Dan spreek ik heel het weekend af met vrienden en ga ik uit tot ’s morgens vroeg. Pure compensatie, ja, maar o zo nodig.”

Lykele Muus, Zo kan het dus ook - Een nieuw leven als single ouder, uitgeverij Muus, 256 p., 19,99 euro.