Nieuw dieptepunt in de opvangcrisis: zieke mannelijke asielzoekers worden op straat gezet

“Het is effectief zo dat het op dit moment moeilijk is om kwetsbare mensen een plaats te geven”, reageert Fedasil. Dit heeft een praktische reden: in Anderlecht sluit een gebouw waar asielzoekers opgevangen werden. Het centrum is in de wintermaanden een opvangplek voor daklozen. “Qua beleid is er niets veranderd: kwetsbaren komen eerst. Maar we hebben te weinig opvangplaatsen. Volgende week hopen we weer ademruimte te hebben.”

Vluchtelingenwerk Vlaanderen spreekt van een zorgwekkende ontwikkeling. In januari kreeg de doorreizende asielzoeker geen opvang. De alleenstaande man volgde. Een tijdje geleden was er sprake van koppels die geweigerd werden, maar dat werd snel teruggedraaid. Nu gaat het om alle alleenstaande mannen, los van medische problematiek. “Er is iemand op straat gezet met geelzucht, en iemand met een ernstige vorm van kanker die behandeling nodig heeft. Voorheen werd er dan opvang geregeld”, zegt Thomas Willekens van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. “Het is een nieuwe stap richting absolute chaos en onmenselijkheid.”

Iemand die nu een asielaanvraag indient in België, registreert zich bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). Fedasil is vervolgens verantwoordelijk voor de opvang. Klopt het dat aan DVZ het verzoek is gegeven dat kwetsbare mannen niet doorgestuurd mogen worden naar Fedasil? “Ja en nee. Het is zo dat die op zich nog steeds voorrang krijgen, maar dat we er plaats voor moeten hebben.” Dit hangt samen met de volgorde die de diensten aanhouden: kinderen, vrouwen, gezinnen en minderjarigen gaan voor kwetsbare mannen.

Registratie onder druk

Het recht op opvang is niet het enige recht dat deze week opnieuw geschonden wordt. Ook het recht op registratie staat opnieuw onder druk. Op dit moment laat DVZ dagelijks 200 à 230 personen binnen. Asielzoekers die zich niet kunnen registreren, krijgen een uitnodiging met een tijdsslot de dag erna of hooguit twee dagen later. Tot nu toe slaagde de dienst erin om op weekbasis alle verzoekers te registreren. Wettelijk moet dit binnen drie dagen. Vluchtelingenwerk zegt echter dat er mensen op straat zijn gezet zonder uitnodiging.

Het klopt dat donderdag voor de eerste keer niet iedereen een uitnodiging heeft kunnen krijgen, zegt DVZ. De reden is dat de instroom van asielzoekers fluctueert, en dat er deze week relatief veel gezinnen en minderjarigen zijn. Die vragen meer tijd, daardoor geraken minder mannen binnen. Het zou dus kunnen dat DVZ deze week niet alle verzoeken kan registreren.

Er wordt gewerkt aan bijkomende opvang, de staatssecretaris is nog nooit gestopt met het aanpakken van deze situatie, meldt het kabinet van staatssecretaris Nicole de Moor (cd&v) van Asiel en Migratie.