Het consultOpvoeding
Wat te doen met een peuter die de hele dag wil eten?
Als kindlief om iets lekkers bedelt wanneer het al voldoende heeft gegeten, geef je dan toe, of houd je beter de boot af?
“Ik prijs me gelukkig met zo’n levensgenieter, maar wanneer gaat het te ver?”, vraagt een vriendin zich af over haar dochtertje van bijna 2 jaar. Want het kind eet de sterren van de hemel, maar blijft honger hebben. “Ze neemt me regelmatig aan de hand mee naar ‘de la’ waar de snacks liggen. En als we op een feestje zijn, kan er zo een stukje taart in.” Mijn vriendin vraagt zich af: “Moet ik haar lekker laten snacken of zijn we een ongezond voedselpatroon aan het creëren?”
Dit zeggen de deskundigen
“Het eetgedrag van kinderen verschilt enorm. Je hebt gulzige kinderen die altijd iets willen, en kinderen die eten niet zo interessant vinden”, zegt Shelley van der Veek, universitair docent opvoeding en ontwikkeling aan de Universiteit Leiden.
Samen met de Universiteit Wageningen deed Van der Veek een experiment waarbij ze kinderen van 18 maanden een warme maaltijd lieten eten met een toetje, zodat ze goed verzadigd waren. “Daarna lieten we ze tien minuten spelen en boden een bordje lekkers aan: een plakje ontbijtkoek, wat Nibbits en een soepstengel. Het merendeel van de kinderen begon toch te eten, ook al zaten ze vol.” Volgens Van der Veek hebben mensen een aangeboren verzadigingsgevoel, maar kunnen kinderen al op jonge leeftijd worden verleid om méér te eten. “De externe eetomgeving, zoals de kennis dat er iets te snaaien valt, maakt dus veel uit. Per kind verschilt het wel hoe gevoelig ze hiervoor zijn.”
Omdat het meisje uit het voorbeeld de weg naar de snacklade goed weet te vinden, en ze overdag prima eet, denkt kinderdiëtist Anouk de Veen dat het geen kwestie is van honger. “Ze vindt zoetigheid gewoon lekker.” De moeder hoeft niet bang te zijn dat ze de bourgondische inborst van haar peuter de nek omdraait. “Kinderen houden van nature erg van zoet. Ouders moeten op de rem trappen, want kinderen kunnen dat zelf nog niet. Als je elke dag snacks geeft, dan zal ze er om blijven vragen.”
Hoe pak je het aan?
Wanneer kindlief om iets lekkers bedelt, kun je als ouder uitleggen dat het nog geen tijd is om wéér te eten. “Vertel dat jullie net hebben gegeten. Je kunt kijken of ze haar eigen buik kan voelen: knort het daarbinnen of niet?”, zegt De Veen. Ouders moeten wegblijven van teksten als ‘anders word je dik’. “Je kunt beter niet over gewicht beginnen, maar je kunt wél vertellen dat je buikpijn kunt krijgen als je te veel eet.” Het helpt ook om een vast snackmoment op de dag te kiezen.
Kijk ook eens kritisch naar het type snacks, raadt De Veen aan. “In sommige tussendoortjes voor kinderen, zoals maïsvingers of soepstengels, zitten veel koolhydraten die in het lichaam worden omgezet in suikers. Die snacks voegen niets toe aan het verzadigingsgevoel. Je kunt beter voor een eiwitrijke linzenwafel gaan, of voor ongezouten noten als je kind al goed kan kauwen.”
Bij jonge kinderen werkt het goed om de verleiding weg te nemen. “De moeder zou de snacklade uit kunnen ruimen zodat het kind ziet: er is niets meer”, zegt Shelley van der Veek. Is het kind ouder, dan wil je het natuurlijk leren hoe het omgaat met lekkernijen, maar op jonge leeftijd zorgt zo’n zichtbare plek vol versnaperingen enkel voor strijd. Ter geruststelling sluit ze af: “Zolang het kind goed groeit en er geen sprake is van overgewicht, is er niet zoveel aan de hand.”