Voor het eerst knalde op sinterklaasochtend niet langer ‘Zie ginds komt de stoomboot’ uit de boxen

Bart Eeckhout is journalist en oud-hoofdredacteur bij De Morgen en papa van John John (13) en Missy (9).

Wanneer je op sinterklaasochtend wakker word, knalt beneden in de keuken de plaat van Stikstof uit de boxen. Tien jaar of langer stond het gezin op deze dag op met angelieke kinderstemmen die ‘Zie ginds komt de stoomboot’ zongen. Al die tijd verzorgde de krakende elpee Sinterklaas is jarig door kinderkoor De Bengeltjes de vaste muzikale begeleiding bij het begin van de heuglijke dag. Tieralalalie tieralalala.

Nu niet meer. Nu dus de ontnuchterende beats van Moeras van Stikstof, de befaamde Brusselse rapgroep van Zwangere Guy. “Gele blokken langs de macadam / Twee oostblokkers in een Tiguan / Vlijmscherp mes in de binnenzak / Van de vest die hij kreeg toen hij binnen zat.” Voor alles moet er een eerste keer zijn.

Bengeltjes of Zwangere Guy: wat niet veranderd is, is dat de kinderen rond de oude pick-up hangen. Gefascineerd kijkt John John naar het op 33 toeren draaiende vinyl. Want, o kom daar eens kijken wat er in het schoentje ligt: Sinterklaas heeft twee platen van Stikstof gebracht. Een historisch momentje: voortaan is je zoon in het bezit van muziekplaten.

Het lijkt nog maar van gisteren geleden dat je dagelijks ‘Schni Schna Schnappi, de kleine krokodil’ moest verdragen, maar kijk: een paar weken geleden ging je zoon met zijn vrienden mee naar zijn allereerste concert. Een vader van een kameraad had een ticket over. Hij naar Stikstof, jij thuis, stikjaloers. Met glinsterende ogen vertelde hij hoe hij tot helemaal vooraan was geraakt, en hoe hij meegeslingerd werd in de draaikolk van de moshpit. Je had hem gezegd om zeker zijn ticket te bewaren als aandenken aan die eerste keer, maar hij kwam thuis met een straffer relikwie: de playlist van het concert, gekregen van de rapper zelf. “Hij vond het zielig dat ik geen T-shirt kon kopen en mijn vriendjes wel.”

Het valt aan niet-Brusselaars moeilijk uit te leggen hoe belangrijk Stikstof is voor tieners in de hoofdstad. In het nummer ‘Moeras’ maakt de rapgroep een alternatieve toer langs de zelfkant van de stad. Dat daarbij de metrohaltes passeren waar je zoon zelf op- of overstapt, geeft het nummer een haast iconische laag. Het geeft vorm aan zijn vaste wil om cool te zijn én tegelijk aan de angst voor het gevaar achter elke hoek.

“Ah, de stad ademt gassen van een dieselmotor / Hier vliegen de kasseien als ze kiezels gooien.” Dapper probeert Missy de snelle woordenvloed te volgen met een karaoke-autocue op de computer. Met haar broer strijdt ze om de Stikstof-teksten het best te kunnen nazingen. Zoals jij vroeger met je vriendjes streed om de moppen van Urbanus woordelijk te kunnen nazeggen. Ook dat was toen controversieel.

“Ik hou van peppa pig. ik hou van stikstof en dua lipa.” Zo, zonder hoofdletters, staat het op het briefje dat Missy over zichzelf geschreven heeft. Het zijn de ankers in het leven van een negenjarig meisje in een grote stad.