Reizen in 2021: waarom u best (niet) boekt

Acht dagen Gran Canaria in een all-inclusive viersterrenhotel vanaf 907 euro per persoon. Tien dagen met de autocar naar het Spaanse Salou: 595 euro, half pension. Reisbureaus en touroperators zwaaien met vroegboekkortingen, alsof het coronavirus tegen het zomerseizoen van 2021 volledig de wereld uit is. Maar wat weten we nu echt over reizen volgend jaar?

Hoe ziet het aanbod voor komende zomer eruit?

Het vluchtprogramma voor komende zomer dat de luchtvaartmaatschappij TUI Fly lanceerde, is nagenoeg een volledige kopie van het aanbod dat was opgesteld voor de zomer van 2020, maar door de coronacrisis drastisch moest worden teruggeschroefd. In totaal worden er 89 bestemmingen en 150 routes aangeboden. Ook de niet-Schengenlanden en zelfs de Caraïbische bestemmingen zijn opgenomen.

“Er kan en wordt ook geboekt”, zegt reisexpert Jan Peeters van reismagazine Travel360°. “De eerste bescheiden piek - geen stormloop - kwam er zodra het woord ‘vaccin’ was gevallen. Een tweede ontstond zodra daar ook een werkelijke timing aan werd gekoppeld. Dat bijvoorbeeld TUI met zo’n uitgebreid aanbod uitpakt, is omdat ook zij weten dat de onzichtbare vraag naar reizen groter is dan ooit. Eens die vraag ook aan de oppervlakte komt, moet de consument de weg kunnen vinden.”

Zijn er ook koopjes te doen?

Nu, aan het begin van de vroegboekacties, zeker nog niet, aldus Peeters. “TUI verkoopt haar reizen internationaal gezien momenteel zelfs 14 procent duurder dan vorig jaar”, weet Peeters. “Vooral in het Verenigd Koninkrijk liggen de prijzen hoger. Nog meer dan Belgen en Nederlanders móeten de Britten met het vliegtuig weg. In de UK heerst er normaal altijd een zware strijd om de vroegboekacties, met fenomenale kortingen. Niet zo dit jaar. Vele toeristen redeneren dat het - na een jaar zonder vakanties - nu wel iets meer mag kosten. Coronaveilig reizen is nu belangrijker dan de prijs.”

Iedereen nog in zijn eigen huisje, of toch opnieuw naar de grote all-inclusive hotelresorts?

De hotels, clubresorts en campings hebben kosten noch moeite gespaard en zijn ondertussen goed georganiseerd, zo verzekert Pierre Fivet, woordvoerder van ABTO, de koepel van reisorganisatoren. “Ze moeten ook wel. We verwachten wel dat het allemaal iets kleinschaliger zal worden. Maar die trend was voor de coronacrisis al ingezet. De grote buffetten zullen sowieso beter en veiliger worden georganiseerd.”

Dat we het hotelconcept niet massaal links zullen laten liggen, blijkt uit een recente peiling half november van onderzoeksbureau Gfk in opdracht van ABTO en het Garantiefonds. Waar pre-corona 56 procent van de Belgen zei een hotel te boeken, is dat nu nog 47 procent, vooral ten voordele van een eigen chalet of appartement.

Kan je nu écht risicoloos boeken?

Nu al een vakantie boeken voor binnen pakweg 7 à 8 maanden: een veilige gok, of kan je alsnog je broek lelijk scheuren? “Geeft Buitenlandse Zaken een negatief reisadvies voor je bestemming, of vaardigt het land zelf een reisverbod uit, dan is de reisorganisator verplicht te annuleren”, legt Fivet uit. “De klant krijgt zijn geld terug. Dat kan via een voucher, maar de reiziger is niet verplicht die te aanvaarden. In se geldt een terugbetaling van de integrale som, wat ook binnen de twee weken moet gebeuren. Momenteel is er nergens in Europa zo’n ‘reisverbod’ van kracht.”

Ook sommige reisorganisatoren gaan na dit turbulente jaar door woelige wateren. Het is volgens Fivet dan ook niet onbelangrijk te weten dat wie een pakketreis boekt via een erkende, Belgische reisorganisator automatisch beschermd is tegen een eventueel faillissement. “Dat geldt niet voor reizen die je zelf organiseert, via een platform als Booking.com of luchtvaartmaatschappij Ryanair, bijvoorbeeld.”

Wat als ik reizen uiteindelijk zelf niet zie zitten?

In het geval je zelf terugkrabbelt, bijvoorbeeld omdat je de situatie ter plaatse toch niet helemaal vertrouwt, kan in principe niet zonder kosten worden geannuleerd. Enkel wie daarvoor een speciale (dure) reisverzekering afsloot, krijgt het grootste deel van de betaalde som terug. Maar uitzonderlijke situaties vragen uitzonderlijke maatregelen: heel wat touroperators en luchtvaartmaatschappijen bieden momenteel de mogelijkheid om kosteloos om te boeken. Logische ‘kickstarts’, nodig om een aarzelende markt die volledig tot stilstand was gekomen snel weer op gang te trekken, aldus Peeters.

Zo is het bij TUI tot en met 31 augustus 2021 mogelijk de vlucht tot uiterlijk 7 dagen voor afreis kosteloos te wijzigen naar een andere bestemming en/of datum, en dat tot tweemaal toe. Sunweb hanteert tot 15 mei 2021 een ‘geldteruggarantie.’ Wie bij Brussels Airlines liever ergens anders heen trekt, of op een andere datum, kan tot eind februari kosteloos omboeken, zo vaak hij maar wil en dat zelfs tot twee uur voor afreis.

Hoe ziet de sector zelf de markt de komende maanden evolueren?

Wat de kortetermijnmogelijkheden voor de reisbranche betreft, is er volgens Jan Peeters van Travel360° één zekerheid: “De mensen zullen méér reizen in 2021 dan ze dit jaar reisden.” Peeters ziet twee scenario’s. In het meest positieve volgt een ongeziene stroom aan boekingen die zich voorzichtig inzet vanaf begin februari, om ergens rond half april, begin mei aan te zwellen. “In dit scenario voorzie ik eveneens een enorm lastminuteseizoen voor de zomer. Als we weten dat reizen weer kán, zullen de winterboekingen voor zon en sneeuw vervolgens sneller dan ooit volgen. Kortom: bij dit scenario zou het wel eens kunnen dat de reisindustrie sneller dan verwacht richting 70 à 80 procent van het in 2019 gerealiseerde volume zou gaan.”

Maar dat is natuurlijk allemaal nog geen zekerheid, beseft ook Peeters. “Zeer bepalend zijn dat tegen dan de onderlinge internationale afspraken en modellen rond sneltesten, het vaccineren en kleurencodes van vertrek- en bestemmingslanden helder en duidelijk genoeg zijn om echt vertrouwen te bieden.”

Ik test positief op bij de verplichte coronatest. Wat dan?

Achter de schermen wordt gewerkt aan een coronapaspoort, vergelijkbaar met het ‘gele boekje’ voor wie tegen gele koorts is gevaccineerd. In afwachting van zo’n eventuele vaccinatieplicht voor reizigers, verplichten almaar meer landen buitenlandse reizigers voor aankomst een negatieve coronatest voor te leggen. Dat is nu onder meer al het geval voor populaire bestemmingen als Spanje, de Portugese Azoren en Madeira, Griekenland en de Canarische Eilanden. Zo’n test mag bij aankomst veelal slechts 48 uur, of maximaal 72 uur oud zijn. Maar wat als je net voor afreis positief blijkt? “Dat risico is voor rekening van de reiziger”, weet Fivet. “Je geld terugkrijgen zit er dan niet in. In praktijk kan de reis misschien wel nog worden uitgesteld, of kan de zaak eventueel met een voucher worden geregeld.”

Wat met de vouchers van afgelopen zomer?

Een pak van de in het voorjaar uitgeschreven compensatievouchers ligt nog steeds in de schuif, zo weet de reisbranche. Reisvouchers die tussen half maart en 19 juni uitgeschreven zijn in het kader van het wettelijke systeem van de FOD Economie dat toen gold, zijn tot één jaar na uitgifte geldig. Tot die datum kan er bij de uitgever eender welke nieuwe reis mee worden geboekt, ook al vindt deze pas lang na de geldigheidsdatum plaats.

Fivet: “Na dat jaar kan de consument de terugbetaling van nog ongebruikte reischeques vragen. De reisorganisator heeft dan zes maanden de tijd om het bedrag terug te storten.” Weet dat ook die vouchers door het Garantiefonds gedekt zijn tegen een eventueel faillissement van de operator.

Wat zegt de wetenschap over reizen in 2021?

Handelt wie nu al een zomervakantie boekt toch niet te voorbarig? Dirk Ramaekers, hoofd van de taskforce vaccinatiestrategie, vindt het nog te vroeg zich daarover nu al uit te spreken. “Voor gevaccineerden is het een geruststelling dat hun kans om Covid-19 te krijgen veel kleiner wordt, maar het is geen ticket om vrank en vrij hun gang te gaan”, zei hij daarover recent nog.

Komt daarbij dat tegen de zomer nog lang niet iedereen gevaccineerd zal zijn. “Zelfs als is het vaccin werkzaam in negen op de tien gevallen - waar we nog altijd niet zeker van zijn - dan is één op de tien niet beschermd. Bij wie in dat geval voorzichtig blijft en de maatregelen volgt, valt dat risico wellicht nog wel mee, maar wie het omgekeerde doet, zal vroeg of laat pech hebben.”