Psychiatrische Afdeling AZ Maria Middelares, Gent
Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed. De Morgen onderzocht meer dan 100 psychiatrische instellingen. Hoe worden patiënten daar geholpen? Worden ze beter van zo'n opname? Zijn ze zelf tevreden over de behandeling die ze kregen? Wat loopt goed, wat gaat fout? Het rapport van Psychiatrische Afdeling AZ Maria Middelares, Gent
Rapport van Psychiatrische Afdeling AZ Maria Middelares
- Jaar: 2010
- Maand: september
- Aantal bedden: 30
- Specialisaties: Nee
- Forensisch aanbod: Nee
- Aanbod voor kinderen: Nee
- Wachttijd: ?
- Gemiddelde ligduur: In 2009 werden 765 patiënten op de PAAZ opgenomen. Het gemiddelde bezettingscijfer bedroeg 89,9% en de gemiddelde ligduur 12,86 dagen.
-
Uitsluiting: Nee
Er is nood aan een ziekenhuisbrede zorgvisie voor patiënten met een psychiatrische problematiek. Hierin dient men de doelgroepen en opnamecriteria te bepalen voor opname op de PAAZ en de andere afdelingen, de liaisonpsychiatrie meer uit te bouwen, de kwaliteitscriteria van een goede multidisciplinaire zorg vast te leggen en de nazorg te structureren.
Legende
- Geen opmerkingen
- Tekortkomingen
- Non-conformiteiten
- Onduidelijk / Niet onderzocht
ZORG
Behandeling
Wetenschappelijke aanpak
Electro Convulsie Therapie (ECT)
Euthanasie bij psychisch lijden?
In de procedure voor euthanasie worden striktere criteria gehanteerd dan de wettelijke voorziene criteria. Als eerste stap is er de palliatieve filter, door tussenkomst van het PST. Verder stelt het stappenplan dat euthanasie enkel bij terminale patiënten en bij lichamelijk lijden in overweging kan genomen worden. Er dient een duidelijk onderscheid gemaakt te worden tussen de procedure voor euthanasie die een strikte weergave dient te zijn van de wet. Deze visie kan niet opgelegd worden aan de artsen, aangezien het ziekenhuis de artsen niet kan verbieden te handelen volgens de wettelijk voorziene criteria.
Zorg voor psychiatrische patiënten op andere afdelingen
De zorg voor psychiatrische patiënten die op de andere verpleegafdelingen worden opgenomen is onvoldoende kwaliteitsvol georganiseerd, de zorg is er onvoldoende multidisciplinair gestructureerd, het personeel is er niet specifiek opgeleid en de behandeling is er te eenzijdig somatisch. Patiënten met psychiatrische aandoeningen (depressie, angststoornissen) worden soms opgenomen door de neurologen op een interne afdeling. Er wordt niet steeds een psycholoog en/of psychiater betrokken bij de zorg voor deze patiënten.
Medicatie
Voorschrijfgedrag
Er is geen jaarlijkse analyse van het geneesmiddelenverbruik per arts en per dienst. Wel per geneesmiddelenklasse en discipline/associatie. Ook voor antibiotica worden geen individuele analyses uitgevoerd.
Medicatiebedeling
Voor alle afdelingen: Voor alle perorale medicatie op voorschrift wordt op naam van de patiënt voor 7 dagen medicatie afgeleverd en dit voor alle afdelingen. Deze regeling werd omwille van praktische redenen ingevoerd.
Personeel
Probleem met bestaffing?
De nachtpermanentie van de PAAZ bestaat uit 2 personeelsleden, waarvan minstens één verpleegkundige. De tweede persoon gaat twee maal per nacht helpen bij de verzorging op de geriatrische afdeling.
Sterke punten
De inzet van paramedici is goed georganiseerd. Het ziekenhuis is doordrongen van kwaliteitsvol te werken met een continue aandacht voor verbetering van de dienstverlening. Het ziekenhuis vertaalt dit ook concreet naar beschikbare voltijds equivalenten op de werkvloer en beschikbare tijd voor bijkomende kwaliteitsprojecten (bv : binnen directie, binnen apotheek, bv project functioneringsgesprekken, ....).
PATIËNT
Wordt het effect gemeten van de behandelingen?
Er is geen algemene SWOT van de klinische performantie. Voor de klinische SWOT ’s verwijst men binnen het ziekenhuis naar de SWOT’s binnen de beleidsplannen en jaarplannen van de verschillende diensten.
Welk effect hadden de behandelingen?
Geen informatie
Patiëntenrechten respecteren
Peilen naar patiëntentevredenheid
Er gebeuren naast de algemene patiëntentevredenheidsmetingen ook meer specifieke onderzoeken, op basis van concrete vragen. De methodiek voor deze bevraging wordt op maat gemaakt en kan variëren van interviews, enquêtes, focusgroepen, mystery-onderzoek, ... De prioritering gebeurt door de stuurgroep kwaliteit. Het ziekenhuis heeft aandacht voor de patiëntgerichtheid, wat ruimer gaat dan enkel de patiëntentevredenheid.
Betrekken van patiënt
Patiënten kunnen tijdens het weekend enkel overdag naar huis gaan. We bevelen aan om de mogelijkheden ruimer te voorzien en individueel op de behoeften van de patiënt af te stemmen.
Betrekken van familie
Meermaals per week gaan patiënten van de PAAZ op gesprek bij de behandelende psychiater. Soms gebeurt dit in aanwezigheid van familie.
We bevelen aan om een KOPP-werking op te starten voor de kinderen van psychiatrische patiënten.
ISOLATIE EN DWANG
Algemeen
Aantal isolaties en fixaties
Sinds 2006 waren er op spoed 6 afzonderingen geregistreerd. Patiënten met (gekende) psychiatrische problematiek worden meestal rechtstreeks naar de PAAZ afdeling gebracht. De indicatie voor isolatie op spoed is meestal agressie (in 4 van de 6 ingekeken registratieformulieren). Op de PAAZ gebeurden in 2009 13 afzonderingen, waarvan 2 met fixatie.
Aantal agressie-incidenten
De werkgroep agressie komt halfjaarlijks samen. Agressie incidenten worden opgevolgd. Vier verpleegkundigen volgden de opleiding “train de trainer; omgaan met agressie”.
Infrastructuur
Afzonderingskamer
De PAAZ beschikt over 2 afzonderingskamers, er is een gemeenschappelijk sas met toilet. De kamers zijn voorzien van camerabewaking. Een patiënt in afzondering beschikt niet over een oproepsysteem. De toegangsdeuren van de afzonderingskamers en het sas zijn erg smal, wat vanuit het oogpunt veiligheid voor het personeel tijdens een afzonderingshandeling een risico is. De afzonderingskamers beschikken in het sas niet over een douche.
Beleid
Beoordeling isolatie- en fixatiebeleid
Bij de beslissing tot afzondering staat vermeld dat de verpleegkundige in noodsituaties zelfstandig en zonder voorschrift van de arts mag overgaan tot het afzonderen van een patiënt. Er wordt echter geen timing vermeld wanneer de arts op de hoogte moet worden gebracht van de maatregel. Waar in de procedure isolatie op PAAZ afzonderen als een verpleegkundige handeling wordt beschouwd die in overleg met een arts gebeurt, wordt afzonderen in het tweede document strikter omschreven als een medische beslissing, die in noodsituaties zelfstandig door een verpleegkundige kan gebeuren. Zo beslist volgens de procedure de verpleegkundige, in overleg met de arts, tot opheffen van de afzondering, terwijl volgens het therapeutisch beleidsplan de arts beslist tot beëindigen van het afzonderen, in overleg met de verpleegkundigen.
Sterke punten
Op de dienst spoedgevallen en op de PAAZ wordt een beleid gevoerd waarbij dwangmaatregelen zoveel mogelijk worden vermeden. Het aantal afzonderingen is erg laag en fixatie tijdens afzondering is erg zeldzaam.
SUÏCIDEPREVENTIE
Aantal zelfdodingen
Geen informatie
Beoordeling suïcidepreventiebeleid
In augustus 2010 werd een ziekenhuisbreed klinisch pad suicide geïmplementeerd, waarin o.a. IPEO een plaats krijgt. D.m.v. dit klinisch pad werd de zorg voor een patiënt na een suïcidepoging beter gestructureerd, zijn er duidelijker afspraken tussen zorgverleners en is de nazorg beter georganiseerd. Hieraan gekoppeld werd vorming georganiseerd over suïciderisico met gesprekstechnieken.
Sterke punten
D.m.v. dit klinisch pad werd de zorg voor een patiënt na een suïcidepoging beter gestructureerd, zijn er duidelijker afspraken tussen zorgverleners en is de nazorg beter georganiseerd.
INFRASTRUCTUUR
Comfort
De inrichting van de PAAZ is aan opfrissing toe: deuren zijn beschadigd, plafondpanelen komen los, de kleurkeuze is niet echt opbeurend. Er is geen oproepsysteem voorhanden in de sanitaire ruimtes van de patiëntenkamers. De inrichting van de afdeling is niet afgestemd op een doelgroep met mogelijk suïciderisico. Zo is er op meerdere plaatsen mogelijkheid tot verhanging (bedden, klinken, douches).
Privacy
Er is geen zaal voor bewegingstherapie of voor relaxatietherapie. Een aantal fitnesstoestellen staan in de gang opgesteld, in de vroegere verpleegpost. Relaxatieoefeningen gebeuren in de eetzaal-leefruimte waar men de tafels aan de kant schuift. Men kan hier echter onvoldoende privacy en rust creëren.
Het volledige inspectieverslag vindt u hier.
De Morgen maakte per instelling een rapport. Onze werkwijze vindt u hier.
Reactie ziekenhuis
Het rapport is gebaseerd op het auditverslag van Zorginspectie dat dateert van september 2010. Het auditverslag is een oplijsting van vaststellingen en verbeterpunten om te voldoen aan de wettelijke eisen met het oog op erkenning door het Agentschap Zorg en Gezondheid. Naar aanleiding van het auditverslag werd een verbeterplan opgesteld en geïmplementeerd om de vastgestelde tekortkomingen weg te werken en zo werd de erkenning van AZ Maria Middelares verlengd. Sedert de audit in september 2010 verhuisde het ziekenhuis naar de volledige nieuwbouw (april 2015) en stapten we vrijwillig in een accreditatietraject. Hierbij wordt de kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid getoetst aan de internationale standaarden van Joint Commission International (JCI). Dat is een van oorsprong Amerikaanse non-profitorganisatie die wereldwijd accreditaties verleent aan zorginstellingen. Tijdens de week van 17 tot 21 oktober 2016 kwam een team van 4 JCI-auditoren op bezoek om na te gaan in welke mate AZ Maria Middelares beantwoordt aan deze standaarden die verder gaan dan de wettelijke eisen. Het ziekenhuis werd grondig doorgelicht aan de hand van 1 146 meetbare aspecten. Op 26 oktober 2016 werd AZ Maria Middelares als vijfde niet-academisch ziekenhuis in België bekroond met het internationale JCI-kwaliteitslabel. Het ziekenhuis behaalde een uitmuntende score van 96.7% en kreeg felicitaties van de auditoren voor de aandacht voor kwetsbare patiënten. Voor een aantal items werden werkpunten genoteerd die ook nu weer in een verbetertraject zitten. Op deze manier blijft AZ Maria Middelares inzetten op kwaliteitsverbetering. Voor actuele informatie met betrekking tot onze zorg en zorgkwaliteit kunt u terecht op www.mariamiddelares.be.Deze online productie kwam mee tot stand met de hulp van Sien Wevers, Elisa Schanzer, Jolien Roobrouck, Lieven Miguel Kandolo, Mari Goossen, Goele Vandenberghe, Dylan Meert en Emily Van Campenhout.
